Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports lichten tip van de sluier over fusie

Daan Schalck, de topman van het Havenbedrijf Gent, en zijn evenknie Jan Lagasse van Zeeland Seaports (Vlissingen en Terneuzen) presenteren vandaag de details over hun fusieplannen aan hun aandeelhouders, waaronder de stad Gent en de provincie Zeeland. Over het waarom van dat plan praten ze met Trends.

“De fusie biedt mogelijkheden om de operationele kosten te drukken, door efficiënter te werken, schaalvoordelen te creëren en overlappende activiteiten te vermijden”, zegt Daan Schalck, de topman van het Havenbedrijf Gent. “Op termijn denken we 10 miljoen per jaar te besparen. Dat zal het havenbedrijf competitiever maken. Volgens ons scenario zal de fusie een extra groei van 15 procent met zich brengen. De voordelen vloeien ook naar de bedrijven.”

Zullen de haventarieven dalen?

JAN LAGASSE: “Of eventueel minder snel stijgen. Ook ontstaat door de grotere schaal een grotere kans op bundeling van ladingstromen en kunnen de werknemers zich beter specialiseren en bedrijven een betere dienstverlening leveren.”

Dreigt de sanering van de failliete fosforfabriek Thermphos in Vlissingen, waarvoor ZSP moet instaan, nog roet in het eten te gooien?

LAGASSE: “Verleden week stelde het zogenoemde rapport-Samsom voor dat het Nederlandse Rijk, de provincie Zeeland en Zeeland Seaports elk 27,7 miljoen euro van de sanering voor hun rekening nemen. Dat gezamenlijke bedrag van 83 miljoen euro is beduidend lager dan eerdere, hoger ingeschatte bedragen. Dat geeft de aandeelhouders van de havenbesturen een houvast over de financiële gevolgen van de saneringsoperatie. Beide havenbedrijven kunnen nu duidelijker constructieve gesprekken voeren over de fusie.”

Vanwaar de fusie van Gent en ZSP, terwijl een verregaande samenwerking met een andere Vlaamse haven zoals Zeebrugge toch ook had gekund?

DAAN SCHALCK: “De haven van Gent behandelt 30 miljoen ton per jaar, ZSP 33 miljoen. We zijn bijna even groot, zodat de match ideaal is en we als gelijkaardige partners in het project kunnen stappen. Het hinterland en de trafieken van Zeebrugge zijn minder complementair met de onze. Samen vertegenwoordigen Gent en ZSP 12,4 miljard euro aan toegevoegde waarde. Dat is evenveel als Rotterdam en meer dan Hamburg, Le Havre en Schiphol. Voor ons is het ook een strategische keuze. Het nieuwe bedrijf zal 95 miljoen euro omzet hebben en 550 ondernemingen bedienen. Vandaag is één enkele klant, Arcelor, goed voor bijna een derde van onze inkomsten. In de gefuseerde haven is dat 13 procent. Dan praat je toch op een andere manier met elkaar.”

LAGASSE: “Ook bij ons zal de afhankelijkheid van grote klanten verminderen. Voorts is er het voordeel dat we met de eerder vertrouwelijke kennis over toekomstige projecten meer klanten bij elkaar kunnen brengen om samen te werken. Ook kunnen we bijvoorbeeld gezamenlijk investeren in pijpleidingen. Als een haven kan dat vlotter verlopen dan in een minder structureel verankerde samenwerking.”

Is er geen groot verschil in cultuur tussen het katholieke zuiden en de Bible Belt in Zeeland?

LAGASSE: “ZSP is zelf het resultaat van een fusie tussen twee totaal verschillende culturen van de halve Belgen van Terneuzen en de Zeeuwen van Vlissingen. We konden ons perfect aanpassen.”

SCHALCK: “Ik denk dat de cultuur met ZSP even grondig verschilt met de onze als die tussen Gent en Antwerpen.”

Ook de bedrijfscultuur verschilt grondig. ZSP heeft bijvoorbeeld zes bestuursleden, waarvan drie onafhankelijke. Zeventien van de achttien bestuursleden van de Gentse haven zijn gemeenteraadsleden.

SCHALCK: “Sinds de verzelfstandiging van de haven van Gent is de tussenkomst van de politiek sterk verminderd en werkt het management onze strategie vrij onafhankelijk uit. Maar het klopt dat we ons bestuursmodel moeten aanpassen.”

Is er geen probleem met het feit dat de Gentse haven wordt beheerst door de wet-Major, terwijl bij ZSP gewoon arbeiders werken? Creëert dat intern niet het risico van trafiekverschuivingen om arbeidskosten te verminderen?

SCHALCK: “De voorwaarden van de wet-Major blijven. Maar in Gent speelt dat veel minder dan in andere havens.”

LAGASSE: “Dat verschil in arbeidskosten speelde vroeger ook al. Internationale groepen namen dat in hun berekeningen al mee, dus zo veel effect zal de fusie niet hebben.”