Hackathons worden professioneler

In twee jaar is het aantal hackathons in België verdrievoudigd. Ooit waren het ondergrondse events voor een besloten kringetje computerfreaks. Ondertussen zijn de grote bedrijven op de kar gesprongen.

Aan enkele tafels die met elkaar zijn verbonden door een ingewikkeld kluwen van kabels, is een veertigtal geeks met een passie voor technologie druk in de weer. Ze zitten in geïmproviseerde teams en zullen 34 uur lang hun uiterste best doen om een app of een origineel softwareprogramma te creëren voor muziektechnologie. Deze hackathon past in Wallifornia MusicTech. Dit programma, een initiatief van het KIKK Festival, de vzw Gotoro, het Théâtre de Liège en het Luikse muziekfestival Les Ardentes, brengt de spelers op een nichemarkt samen. In die optiek worden meerdere projecten opgezet, waaronder een acceleratieprogramma voor start-ups dat wordt aangestuurd door de incubator LeanSquare.

Het idee een muziekfestival te combineren met een hackathon kwam overwaaien uit Texas. De Amerikaan Travis Laurendine was de eerste die zo’n event op touw zette tijdens South by Southwest in Austin, een innovatiefestival waar zowel conferenties als concerten plaatsvinden. Hij kwam naar de Maasoever afgezakt om de Waalse tegenhanger in goede banen te helpen leiden. “De bedoeling van een hackathon is mensen bijeen te brengen rond een thema, in dit geval digitale muziek”, zegt Travis Laurendine. “Er zijn hier softwareontwikkelaars, coaches, vertegenwoordigers van de muziekindustrie, fans. Wij willen die mensen met elkaar in contact brengen, hen helpen elkaar te begrijpen en samen te werken. De sociale dimensie is heel erg belangrijk”, zegt de serieondernemer.

De organisatoren van Wallifornia MusicTech profiteren van de populariteit van Les Ardentes, dat deze zomer 80.000 muziekfans op de been bracht, om hun initiatieven in de schijnwerpers te zetten. Zo mochten de deelnemers aan de hackathon hun prototypes rechtstreeks uittesten op de festivalgangers, mits die daar oren naar hadden natuurlijk. De winnaar van de eerste editie was de bedenker van de Beat Motor, een merkwaardig toestel om elektronische muziek te maken met een softwarepaneel van de start-up Playground dat gratis ter beschikking werd gesteld van de deelnemers aan de hackathon.

Hackathons zijn razend populair. In België is het aantal hackathons in twee jaar vervoudigd. Michel Duchateau, chief innovation officer bij Confidencia, is gespecialiseerd in de begeleiding van start-ups. Hij heeft het bijgehouden: sinds 2011 zijn in België al 135 hackathons georganiseerd en vooral sinds 2015 is er een opvallende toename.

Grote bedrijven

Oorspronkelijk waren hackathons vrij besloten onderonsjes, voorbehouden aan een groepje geeks, hackers en fans van digitale technologie. Het waren ondergrondse bijeenkomsten eigenlijk, met de bedoeling aan codes te knutselen en de degelijkheid van informatica-infrastructuren uit te testen.

Nu verloopt alles veel georganiseerder. Grote bedrijven zoals Allianz, Auchan en Volvo hebben belangstelling voor de programmeermarathons. In de banksector hebben KBC, ING en BNP Paribas Fortis al diverse hackathons georganiseerd. “Sinds drie jaar zetten we in België dergelijke events op touw”, zegt Olivier Peeters, head of marketing & innovation van de afdeling corporate banking bij BNP Paribas Fortis. “Op die manier hopen we start-ups te spotten die ons kunnen helpen in bepaalde materies vorderingen te maken, om onze klanten nieuwe digitale oplossingen aan te reiken.”

In tegenstelling tot ‘klassieke’ hackathons richt BNP Paribas Fortis zich niet op een bont gezelschap van geeks met een passie voor informaticacodes, maar wel tot start-ups. “De deelnemende start-ups moeten ons een geavanceerd product of service voorstellen waar wij iets mee kunnen aanvangen voor onze klanten”, legt Olivier Peeters uit.

In dit geval heeft de hackathon dus veel weg van een start-upwedstrijd. Een weekend lang louter voor de fun aan codes knutselen zit er dan niet meer in. De beste bedrijfjes die meedoen aan de hackathon van de bank komen terecht in haar acceleratieprogramma, waar de ontwikkeling van het prototype dat ze tijdens de hackathon hebben voorgesteld, wordt opgevolgd. De bedoeling is dat het een bruikbaar product oplevert. Het bedrijf Gambit bijvoorbeeld is ontsproten aan de hackathon van 2016 en zit in het incubatieprogramma van BNP Paribas Fortis, waar het werkt aan de ontwikkeling van zijn app Birdee voor digitaal portefeuillebeheer.

Zuurstofkuur

Via zulke initiatieven trachten de grote ondernemingen aansluiting te vinden bij het wereldje van de digitale start-ups. “Hackathons zijn trendy. Het mag dan al een modefenomeen zijn, het is ook een prima manier om bedrijven samen te brengen rond gemeenschappelijke projecten. Voor de grote bedrijven vormen ze een kans om waarde te creëren. In twee dagen tijd kun je al heel veel doen”, verzekert Wouter Remaut, de CEO van Co.Station, de start-upbroedplaats die onderdak verschafte aan de meest recente hackathon van zijn hoofdaandeelhouder BNP Paribas Fortis.

In april 2016 organiseerde de Brusselse metro-, tram- en busmaatschappij MIVB haar eerste hackathon om naar innovatieve mobiliteitsoplossingen te zoeken. De MIVB gaf het vijftigtal deelnemers, voornamelijk zelfstandige softwareontwikkelaars, inzage in haar gegevens over het verkeer. Drie dagen lang werden ideeën uitgewisseld en daaraan ontsproten drie veelbelovende projecten. Een daarvan is Upway, een app voor toegevoegde realiteit, waarmee via je smartphone een softwarelaagje wordt toegevoegd aan wat je voor je ziet. Met de app van Upway kan de reiziger zich beter oriënteren in een metrostation. Er werd ook een chatbot ontwikkeld, een robot die je om advies kunt vragen.

“Binnen het klassieke kader van de onderneming waren die projecten er minder makkelijk gekomen”, zegt David Favest, marketingdirecteur bij MIVB. “Onze teams hebben niet altijd de tijd om de zaken vanop een afstand te bekijken. Een hackathon kun je zien als een zuurstofkuur die een heel weekend duurt. Zo’n event biedt de mogelijkheid nieuwe ideeën naar boven te halen. Concrete ideeën bovendien, aangezien onze eigen gegevens het vertrekpunt zijn. Aan ons om vanuit die ideeën vervolgens een businesscase te bouwen.”

Iets waar MolenGeek in geslaagd is. Het ondernemersplatform in Molenbeek organiseerde in mei 2016 een hackathon rond de spoeddiensten. “Wij wilden na de aanslagen in Brussel met een positief antwoord komen”, aldus Julie Foulon, medeoprichtster van MolenGeek. Uit die hackathon is CitizenMap geboren, een app die de locatie, de toegankelijkheid en de technische specificaties in kaart brengt van de defibrillatoren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Volgens de organisatoren was de hackathon een succes omdat ze op voorhand contact hadden met de brandweer om te weten waar de problemen precies zaten. Dat leidde tot een instrument dat tegemoetkomt aan een echte behoefte. Momenteel testen vrijwilligers van het Rode Kruis de app. Het doel is die na de zomervakantie officieel te lanceren.

Omdat de hackathons beter worden voorbereid en beter worden opgevolgd, winnen ze duidelijk aan professionalisme. Die vaststelling bracht Bastien Van Wylick, de oprichter van de ondernemersgemeenschap Sharify, ertoe met Impact Valley een softwaretool op te richten waarmee organisatoren hun hackathons beter kunnen organiseren.

Via het platform hackspace.eu kunnen de deelnemers hun ideeën online voorstellen, contact opnemen met de toekomstige leden van hun team, de beschikbare informatie voor de hackathon doornemen en op zoek gaan naar de meest geschikte profielen om hun project te ontwikkelen. “Het heeft nog maar weinig te maken met kameraden die zich in een garage opsluiten zonder duidelijk doel voor ogen”, zegt Bastien Van Wylick. “De missie van hackathons is almaar vaker zakelijk. Als de organisatoren willen dat die events een echte impact hebben en uitmonden in leefbare projecten, dan dringt een professionelere aanpak zich op.”