Grotere bedrijven overleven relatief vlot de coronacrisis

Het is bang afwachten hoe hoog de golf van faillissementen wordt, zodra de steunmaatregelen uitdoven. Toch lijken veel bedrijven zich relatief ongeschonden door de crisis te slaan. Bij de kleinste bedrijven, vooral actief in de zwaarst getroffen sectoren, mag wel een bloedbad verwacht worden.

Voorlopig is er kop nog staart te krijgen aan de faillissementsgolf, of beter gezegd het gebrek aan bedrijfsfalingen tijdens deze coronacrisis. In 2020 daalde het aantal falingen zelfs in vergelijking met 2019. Daar zit het gevoerde steunbeleid én het intussen afgelopen moratorium op faillissementen natuurlijk voor veel tussen. Als straks ook de steunmaatregelen uitdoven, dreigt een golf van falingen over de economie te rollen.

Toch lijken heel wat bedrijven de dans te ontspringen, zo leert vers onderzoek van de dataleverancier Trends Business Information op basis van de meest recent neergelegde balansen. Ruim 4500 bedrijven met een gebroken boekjaar hebben op 30 september hun balans en jaarrekening neergelegd. In die resultaten zitten dus ongeveer 7 maanden coronacrisis, beginnend met de strenge lockdown in het voorjaar, gaande over het herstel in de zomermaanden, tot het begin van de tweede besmettingsgolf in het najaar.

De resultaten zijn best opmerkelijk te noemen, met als korte samenvatting dat de meeste bedrijven die in 2019 gezond waren, dat ook bleven in 2020. Op 100 bedrijven met een positieve cashflow in 2019, konden er 90 die positieve cashflow vasthouden. Dezelfde tendens tekent zich af bij de kredietwaardigheid van bedrijven. Liefst 43 procent van bedrijven rapporteerde een verbetering van hun solvabiliteit in 2020. Slechts 30 procent van de bedrijven werd minder kredietwaardig in coronajaar 2020. De rest kon de status quo verdedigen.

Veerkracht

“Van de bedrijven die gezond waren in 2019, of een solvabiliteit hadden van minstens 25 procent, zijn er slechts 2,65 procent in serieuze moeilijkheden gekomen”, zegt analist Pascal Flisch. Van de bedrijven met een wankele gezondheid, of een solvabiliteit tussen 0 en 15 procent, kon één op de vijf het tij in positieve zin keren, terwijl voor 10 procent van die ondernemingen het eigen vermogen negatief werd. “En van de bedrijven die voor de crisis al een negatief eigen vermogen hadden, is 17 procent erin geslaagd om de solvabiliteit weer boven het nulpunt te tillen”, zegt Pascal Flisch.

Deze cijfers getuigen van heel wat veerkracht bij de meeste bedrijven. Ze hielden de neus boven water dankzij een mix van interne maatregelen en externe steun. Zo werden de dividendbetalingen teruggeschroefd om meer kapitaal in de onderneming te houden. Heel wat bedrijven namen ook besparingsmaatregelen om de marges te beschermen. Cash kwam er ook in het laatje dankzij de steunmaatregelen van de overheid, zoals de tijdelijke werkloosheid of de overbruggingspremies.

Vooral kleine bedrijven

Die hoopgevende cijfers op basis van de bedrijfsbalansen die op 30 september werden neergelegd, betekenen niet dat het bedrijfsleven ongeschonden door de crisis raakt. Het geruststellende gemiddelde verbergt grote verschillen tussen sectoren en bedrijven. Vooral de zelfstandigen en de zeer kleine bedrijven, die vaak nog geen balans hebben neergelegd in 2020, zijn het kind van de coronarekening. Die zelfstandigen en bedrijfjes zijn vaak oververtegenwoordigd in de zwaarst getroffen sectoren, zoals de horeca en de evenementensector. “Op basis van de balansen die op 30 juni 2020 zijn neergelegd, zien we vooral een bloedbad bij de bedrijven zonder personeel. De nettowinst van bedrijven die op 30 juni rapporteerden, goed voor 10 procent van de totale bedrijfspopulatie, daalde met 9,5 miljard euro. Daarvan is bijna 8 miljard te wijten aan verliezen bij de bedrijven zonder personeel”, zegt Pascal Flisch.

Die cijfers bevestigen andere analyses, onder meer van de Nationale Bank, dat vooral zelfstandigen en kleine bedrijven zwaar getroffen worden door de coronacrisis. Zo rapporteren zelfstandigen een gemiddelde omzetdaling van 20 procent, terwijl grotere bedrijven de omzet gemiddeld met 7 procent zien dalen, zo blijkt uit de jongste enquêtes van de Economic Risk Management Group. De kleintjes beschikken vaak ook over minder financiële reserves dan grotere bedrijven om tegenslagen op te vangen. Dat vertaalt zich in een hoger faillissementsrisico. Van de zelfstandigen en kleinste bedrijven verwacht bijna één op de tien om de volgende zes maanden het faillissement te moeten aanvragen. Dat percentage daalt tot 3 procent voor de middelgrote ondernemingen en zelfs 0 procent voor de grote ondernemingen. De volgende maanden mag de Belgische economie zich schrap zetten voor een golf van faillissementen, maar het zal hoofdzakelijk gaan om de zwaar getroffen zelfstandigen en kleinste bedrijven.