Gelukkige werknemers presteren veel beter. Toch zijn er maar weinig CEO’s die daar hun zakenmodel op baseren. Dat vindt Bart De Bondt, ex-CEO van de verzekeringsmaatschappij ING België.
Bart De Bondt werkte tot 2009 bij ING, waar hij gedurende twintig jaar via verschillende functies opklom tot CEO van de Belgische verzekeringstak. Intussen probeert hij als managementcoach ondernemingen te overtuigen om het geluk van hun werknemers centraal te zetten. De Bondt zwaait met heel wat studies die het belang van gelukkige werknemers onderstrepen. De winst stijgt tot 33 procent, de productiviteit gaat tot 45 procent hoger, de omzet klimt met 37 procent en ook de creativiteit stijgt exponentieel.
“Toch verandert bijna niets in de Belgische ondernemingen. CEO’s zijn bang voor de gevolgen. Kiezen voor het geluk van werknemers betekent dat je als bedrijfsleider maximale autonomie geeft aan medewerkers en veel van de bestaande controlesystemen overboord gooit.”
Waarom is het zo lastig voor CEO’s om het roer radicaal om te gooien?
Bart De Bondt: “Een CEO moet zich tegenover de aandeelhouders en zijn raad van bestuur voortdurend verantwoorden over de prestaties. Meestal willen ze vooral in een zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk omzet en winst maken. Probeer dan maar eens als CEO aan te kondigen dat je het bestaande zakenmodel 180 graden wil omkeren en maximale aandacht wil besteden aan het werknemersgeluk. Daarvoor is ontzettend veel moed nodig, omdat een bedrijf daarmee even in onbekend vaarwater terechtkomt. De missie van veel CEO’s gaat niet verder dan het halen van de opgelegde financiële doelstellingen. Ze besturen het schip niet, maar houden het alleen maar drijvende.”
Wat zou de ambitie moeten zijn?
Bart De Bondt: “Het aandurven om de controle zo veel mogelijk uit handen te geven en een omgeving te creëren waarin werknemers zich betrokken voelen en maximale autonomie krijgen. Ricardo Semler, de eigenaar van het Braziliaanse concern Semco, heeft al aangetoond dat het mogelijk is. Werknemers worden er enkel afgerekend op het behalen van doelstellingen. Ze kiezen zelf hoe ze die halen, waardoor ze de baas zijn van hun eigen werkweek. Ze krijgen zelfs de vrijheid om op een democratische manier beslissingen te nemen over hun loon. Veel CEO’s zouden dat ongetwijfeld een heel onverstandig idee vinden, maar het is aangetoond dat mensen die autonomie en vertrouwen krijgen, daar ook met veel verantwoordelijkheidszin mee omspringen. Hun betrokkenheid bij de onderneming stijgt. Het verlaagt ook gevoelig het risico op stress en burn-outs, omdat mensen zich in zo’n omgeving veel beter voelen.”
Is het wel realistisch zo’n verregaande autonomie te verwachten? In veel bedrijven is zelfs thuiswerk nog uit den boze.
Bart De Bondt: “Daaraan merk je hoe moeilijk het is om controle uit handen te geven. Er zijn genoeg wetenschappelijke studies die aantonen dan thuiswerkers net veel harder werken. Toch worden daar nog oeverloze discussies over gevoerd en willen veel CEO’s kunnen controleren of mensen wel online zijn. De overstap naar een omgeving waar werknemers centraal staan, zal geleidelijk aan moeten gebeuren. Dat kan maar als de CEO zich kwetsbaar durft op te stellen tegenover zijn werknemers. Hij moet zich bereid tonen het roer helemaal om te gooien, maar tegelijk toegeven dat hij nog niet in staat is meteen alle oude controlemechanismen overboord te gooien. Niet omdat hij zijn werknemers niet zou vertrouwen, maar omdat hij zelf nog te angstig is om die stap te doen.”
Dreigt een te sterke focus op het welzijn van werknemers op termijn de economische groei niet in gevaar te brengen?
Bart De Bondt: “Veel bedrijfsleiders focussen enkel op economische groei en zijn zichzelf en hun mensen helemaal aan het uitpersen. Het heeft helemaal geen zin om ongebreidelde economische groei na te streven. Meer nog: het maakt ons kapot. Het zet ongelooflijk veel druk op een organisatie, die je kan wegnemen door te focussen op het welzijn van werknemers. Weet je wat de grote paradox is? Je creëert net economische groei door er niet voortdurend op te focussen.”
Sven Vonck
Het volledige dossier over gelukkige werknemers leest u deze week in Trends.
