Frank Vlayen, van Waterland tot privé-investeerder: ‘Ik geniet van een nieuw hoofdstuk in mijn professionele leven’

Bijna twintig jaar lang was hij de bepalende private-equity-investeerder in Vlaanderen. Nu gaat Frank Vlayen zijn eigen vermogen aan het werk zetten. De aankoop van 47,5 procent in Leo Stevens Vermogensbeheer eind 2023 was zijn eerste directe bedrijfsinvestering. “Ik verwacht er in de toekomst nog enkele te doen”, zegt hij in een exclusief interview.

Wie de krantenarchieven screent op zoek naar interviews met Frank Vlayen (59) komt van een kale reis terug. Hoogstens drie keer ging de discrete Antwerpenaar op de vragen van journalisten in. De laatste keer acht jaar geleden toen hij als group managing partner van de Belgisch-Nederlandse risicokapitaalverschaffer Waterland 1,5 miljard euro ophaalde om een turbo te zetten onder de portefeuille. Daarvoor had hij elf jaar de Belgische activiteiten van Waterland geleid. De naam van Waterland was in die periode onlosmakelijk verbonden met de beursexit van Omega Pharma en de latere verkoop aan de Amerikaanse farmareus Perrigo.

“In de twintig jaar dat ik als partner een leidende rol gespeeld heb bij Waterland, hebben we een groot aantal bedrijven doen uitgroeien tot echte marktleiders”, zegt hij. “Dat is wat me het meeste voldoening schonk: de groeitrajecten die we met onze bedrijven hebben kunnen realiseren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Senior Living Group, Medhold, Ipcom, Bosteels, Diversi Foods, Histogenex, Fagron, Omega Pharma en meer recent Asteria en Moore.”

In 2023 gaf Vlayen de fakkel als group managing partner van Waterland door en vorig jaar besliste hij over te stappen naar een niet-uitvoerende rol. Hij is nog altijd aandeelhouder van de beheersfirma van Waterland en zetelt voortaan in de toezichtsraad (onze raad van bestuur) van Waterland. “Voor mij was dit een mooi moment om zelf zaken te ondernemen met het vermogen dat ik tijdens mijn carrière opgebouwd heb. Dat heeft de voorbije jaren een beetje een sluimerend bestaan geleid”, zegt hij. De website De Rijkste Belgen schatte dat persoonlijke vermogen enkele jaren geleden op meer dan 50 miljoen euro.

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan?

FRANK VLAYEN. “Ik word later dit jaar zestig en zie dit als het aansnijden van een nieuw hoofdstuk, waarbij ik het familiale vermogen op een meer actieve en gestructureerde manier aan het werk wil zetten. Ik heb een familyoffice gecreëerd (onder de naam Dijleberg, nvdr) en een klein maar sterk team van drie mensen rondom mij verzameld om meteen goed en professioneel van start te gaan. Ik investeer in beursgenoteerde bedrijven, private-equityfondsen – van Waterland en andere, en vastgoed. Leo Stevens was mijn eerste directe investering, en ik verwacht er in de toekomst nog enkele te doen. Mogelijk ook samen met bevriende partijen of investeerders. Ik kijk typisch naar groeibedrijven met een sterk businessmodel die op zoek zijn naar een langetermijnpartner die toegevoegde waarde levert.”

Wat trok u aan in Leo Stevens?

VLAYEN. “Als ik in een bedrijf investeer, kijk ik naar een viertal parameters. Is er een groeiende vraag naar de aangeboden diensten? Is het bedrijf voldoende gedifferentieerd tegenover collega’s en concurrenten? Wordt het goed geleid? En is het rendabel? Leo Stevens vinkt al die punten af. Ook het feit dat ik een goede vriendschappelijke relatie heb met de familie Stevens, en zowel met Ingrid als Marc Stevens, speelde een rol.”

U nam de participatie van Marc Stevens over, waardoor u nu samen met Ingrid Stevens de controlerende aandeelhouder bent. Ziet u die deelneming als een private-equity-investering met een beperkte tijdshorizon?

VLAYEN. “Nee, dit is een engagement voor de lange termijn, zowel van Ingrid als van mezelf. We zijn nu met twee families die het bedrijf als aandeelhouder ondersteunen. Ingrids dochter is ook actief in het bedrijf. Mijn kinderen zijn nog wat jonger en worden op de hoogte gehouden van de gang van zaken. In een complexe en onzekere wereld hebben families nood aan een vertrouwenspersoon, zeker als het over hun vermogen gaat. Die rol past Leo Stevens als gegoten. Het bedrijf is stilaan de enige resterende onafhankelijke, 100 procent familiale vermogensbeheerder in Vlaanderen.”

Er vond de voorbije jaren een ingrijpende consolidatie plaats in de sector van het vermogensbankieren in ons land. Heeft Leo Stevens met 1,3 miljard euro aan beheerd klantenvermogen voldoende schaalgrootte om die concurrentie aan te gaan?

VLAYEN. “We kijken de toekomst met vertrouwen tegemoet. Heel wat families zijn op zoek naar een alternatief voor die grote spelers, die almaar groter worden. Vaak bieden zij hun klanten gestandaardiseerde fondsoplossingen. Daardoor ontstaat er ruimte in de markt voor een onafhankelijke familiale speler die een heel persoonlijke relatie met zijn klanten opbouwt en hen bijstaat op alle vlakken van het familievermogen. Leo Stevens vertrekt steeds vanuit de klant en nooit vanuit een product, een strategie of een voorgedefinieerde oplossing. Het is een aanpak op maat. Samen met de klant zoeken we naar een geschikte invulling van de portefeuille, vertrekkend van een heel breed productaanbod.”

U hebt een uitgebreid adressenboekje. U deed zaken met veel topondernemers, zoals Marc Coucke en Filip Balcaen. Gaat u zelf klanten ronselen?

VLAYEN. “Meestal is het eerder andersom, en word ik aangesproken door relaties en vrienden die weten dat ik aandeelhouder en klant van Leo Stevens ben, en dat ik daarover enthousiast ben. Het gebeurt dan dat ik voor hen een kennismakingsgesprek opzet. Het is trouwens zo dat de beleggingsfilosofie van Leo Stevens overeenstemt met mijn eigen investeringsaanpak, gericht op groeitrends op lange termijn in de economie. Op die manier mik je op duurzame groei die minder gevoelig is voor economische cycli en die de klant aantrekkelijke rendementen op lange termijn oplevert.”

Hebt u financiële doelstellingen voor ogen met het bedrijf?

VLAYEN. “Leo Stevens is rendabel en groeit momenteel op een organische manier met ongeveer 10 procent per jaar. Dat groeiritme bestendigen is de ambitie. Tegelijk willen we onze focus op de klant behouden. Ik denk dat klanten zich beter voelen in een structuur waar ze geen nummer zijn. En ook voor de medewerkers is het inhoudelijk werk interessanter als je een breed dienstenaanbod ter beschikking hebt en meer kunt bieden dan standaardoplossingen.”

In welke marktsegmenten ziet u groeikansen voor Leo Stevens?

VLAYEN. “Een van onze sterke punten is dat we met de klanten meedenken en een oplossing kunnen bieden die past bij de verschillende levensfases en over de generaties heen. Zo bouwen we relaties op zowel met grootouders, ouders als de volgende generatie. Jongeren hebben in se dezelfde behoefte aan begeleiding en opbouw van hun vermogen, maar kijken anders naar beleggen. In die context zien we ook groeipotentieel in het beleggen via trackers. Onze expertise in dat domein is onlangs nog bevestigd door het winnen van een groot trackermandaat bij een institutionele klant.

“Een andere groeipoot is het adviserend beheer. Dat wordt een zeldzaamheid in de markt. Veel concullega’s stoppen daarmee vanwege de regelgeving, de arbeidsintensiviteit, of omdat ze overgenomen worden door grotere spelers. Zij duwen hun klanten richting discretionair fondsenbeheer. Maar sommige klanten willen dat niet. Ze willen zelf piloot blijven en hun portefeuille sturen. Vaak zoeken ze wel een copiloot die hen bijstaat en als klankbord fungeert. Die rol vult Leo Stevens met plezier in, naast het discretionaire beheer dat het grootste deel van onze service blijft.”

Steeds meer vermogende klanten blijken geïnteresseerd te zijn in private-equity-investeringen, wat toch een zeer illiquide activaklasse is. Hoe kijkt u daar vanuit uw ruime sectorervaring tegenaan?

VLAYEN. “Het klopt dat de interesse van beleggers voor private equity toeneemt. Dat kan interessant zijn voor Leo Stevens, waar we overwegen een private-equity-aanbod uit te werken. Het is wel belangrijk dat mensen begrijpen waarin ze beleggen. Bij private-equity-investeringen is de return gemiddeld hoger, als je in de juiste fondsen investeert, maar daar staat een langere beleggingshorizon tegenover. Want bij een private-equity-investering engageer je je als belegger voor de looptijd van een fonds en dat kan tien tot twaalf jaar zijn. Je kunt dus niet investeren met geld dat je onmiddellijk nodig hebt.”

Is uw rol bij Waterland nu uitgespeeld?

VLAYEN. “Dat zou ik niet zeggen – na al die jaren beschouw ik Waterland toch een beetje als mijn baby. Ik ben niet meer dagelijks operationeel, maar ik blijf wel aandeelhouder van de beheersfirma en niet-uitvoerend bestuurslid van Waterland. Ik blijf ook investeren in de fondsen, want ik heb veel vertrouwen in het team. We hebben het bij Waterland altijd belangrijk gevonden dat onze beste mensen snel kunnen doorgroeien. Dat zorgt ervoor dat er bij Waterland een zeer sterk team klaar staat, zowel in België als op groepsniveau.”

Hoe kijkt u op uw periode bij Waterland terug?

VLAYEN. “Met veel voldoening en trots. Ik heb in 2005 het Belgische kantoor opgestart en gedurende elf jaar geleid. Vervolgens had ik tussen 2015 en 2023 als group managing partner de dagelijkse leiding in handen. In die acht jaar hebben we onze internationale aanwezigheid verder uitgebouwd, van vier kantoren in de Benelux en Duitsland naar een pan-Europese aanwezigheid met dertien kantoren. In die periode zijn de activa onder beheer verviervoudigd tot 15 miljard euro. Al die tijd zijn we mooie returns blijven halen, bij de beste in de markt, wereldwijd. Vandaag wordt Waterland erkend als de leidende buy-and-build-investeerder in de markt van middelgrote Europese ondernemingen, en daar mogen we als team best trots op zijn.”

Jaren geleden stond risicokapitaal vaak voor schuldenbeladen overnames waar enkel de investeerders en niet de bedrijven beter van werden. Is die kwalijke reputatie weggewerkt?

VLAYEN. “Wat Waterland betreft, stel ik vast dat we een goede reputatie hebben bij ondernemers dankzij onze correcte, faire en professionele manier van zakendoen. Iets dat ik altijd heel belangrijk gevonden heb. We kunnen op veel respect rekenen voor de waarde die we helpen te creëren in onze bedrijven. Ik merk in het algemeen dat de houding van Vlaamse ondernemers en familiebedrijven geëvolueerd is. Er is een grotere openheid ten aanzien van risicokapitaal. Men kent het beter en is er meer vertrouwd mee. Twintig jaar geleden moest je nog het abc van private equity uitleggen. Nu begrijpt men veel beter wanneer het voor bepaalde bedrijven een goede zaak kan zijn en wanneer niet. Het beste bewijs daarvan is dat de meeste ondernemers die hun bedrijf verkopen met een belangrijk deel van de opbrengst zelf gaan investeren in niet-beursgenoteerde ondernemingen. Dat wil toch zeggen dat ze er het positieve van inzien, niet?”

Is Vlaanderen vruchtbare bodem geworden voor private-equityfondsen?

VLAYEN. “Toen ik hier twintig jaar geleden met Waterland begon, was Vlaanderen zeker geen voorloper in het Europese private-equitylandschap. Sindsdien zijn meer bedrijven de toegevoegde waarde van private equity gaan erkennen en hebben we in Vlaanderen een sterke inhaalbeweging gemaakt. Maar in het algemeen is risicokapitaal nog altijd veel meer ingeburgerd in het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Frankrijk dan in België.”

Is er binnen uw investeringsfilosofie ook ruimte voor meer persoonlijke investeringen?

VLAYEN. “Zeker. Een mooi voorbeeld daarvan is Het Brughuis in Muizen-Mechelen. Het Brughuis is een lokaal café in mijn buurt dat ik vijf jaar geleden samen met een vriend gekocht heb. Het café stond al een tijdje leeg, de vorige uitbaatster was met pensioen gegaan. Dat vonden we spijtig, dat er geen enkele café meer was in het dorp. We hebben de gezellige oude bruine kroeg heropgestart, met een prachtig terras aan de Dijle. Ernaast hebben we een microbrouwerij gebouwd, zodat we onze klanten eigen artisanale bieren kunnen aanbieden. Ik houd persoonlijk wel van een goed ambachtelijk biertje. (Grappend) Ik ben zelf geen brouwer, maar focus graag op de kwaliteitscontrole. Het is een leuk en gezellig café voor jong en oud, waar we regelmatig ook jazz- en bluesconcerten organiseren. Goed voor het sociale weefsel in het dorp.”

U bent ook een graag geziene gast in de Antwerpse cultuurwereld.

VLAYEN. “Mijn vrouw (topmanager Saskia Schatteman, nvdr) en ik zijn liefhebbers van cultuur en kunst, dat klopt. We bezoeken vaak tentoonstellingen en voorstellingen van podiumkunsten. Ik heb een bestuursmandaat bij De Singel en de vzw Vrienden van KMSKA, en steun een aantal musea. Ik probeer op die manier mijn expertise ten dienste te stellen van zaken die me na aan het hart liggen. Zo steunen we ook projecten met een maatschappelijke impact, zoals Opening The Future (financiering van wetenschappelijk onderzoek aan de KU Leuven tegen kanker en neurodegeneratieve ziekten), Youthstart (coaching van jongeren die niet naar school gaan en niet werken) en Mobile School (mobiele scholen waarmee jeugdwerkers wereldwijd straatkinderen bereiken). Ik weet dat sommigen mij graag omschrijven als een harde onderhandelaar en dealmaker, maar het is zeker niet allemaal harde business waarin ik mijn tijd en energie investeer.” z