Flexibiliteit op de werkvloer: zo werkt het

Bedrijven doen steeds meer een beroep op freelancers en flexibele werknemers die moeten samenwerken met vaste werknemers. Dat brengt een aantal grote uitdagingen op de werkvloer mee. Sandra Schuerewegen, CEO van het projectsourcing-kantoor Brunel België, legt uit hoe flexibiliteit kan renderen.

Je hebt het misschien zelf al ervaren. Naast enkele vaste collega’s kom je in contact met consultants en freelancers op de werkvloer. Het is een trend die vandaag in veel sectoren valt waar te nemen. Bedrijven vormen hun organisatie almaar sneller om naar het ‘gig economy’- model. Dat betekent dat het werknemersbestand uit een mix van vast personeel, onderaannemers, freelancers, en andere flexibele werknemers bestaat. Volgens het Amerikaanse Intuit 2020-rapport zal het aantal freelancers in de VS stijgen tot 40 procent van het totale werknemersbestand. Ook bij ons stijgt het aantal flexibele arbeidskrachten jaarlijks. Welke uitdagingen brengt die flexibiliteit mee en hoe ga je daar als bedrijf mee om?

Binnen nog geen drie jaar zal de beroepsbevolking in de VS hoofdzakelijk bestaan uit consultants, freelancers en solo-ondernemers. Die trend waait nu al over naar Vlaanderen. Het aantal consultants en freelancers is bij ons op tien jaar tijd met meer dan de helft toegenomen. Vorig jaar waren al bijna 140.000 freelancers actief in Vlaanderen, een stijging met 5 procent ten opzichte van een jaar eerder. Die freelancers en flexibele werknemers komen vaak bij bedrijven terecht waar ze moeten samenwerken met de vaste werknemers.

Technologische ontwikkelingen

Niet alleen in sectoren als IT en Engineering, maar ook in Life Sciences zien we dat bedrijven steeds meer beroep doen op flexibele arbeidskrachten. De nood aan medewerkers voor korte projecten en taken is immers zo groot geworden door de technologische veranderingen die elkaar in een razendsnel tempo opvolgen. Zo zijn er volledig nieuwe beroepscategorieën ontstaan, denk maar aan de explosie van software en applicaties op de markt.

Bedrijven worstelen om mensen met zo’n gespecifieerde vaardigheden voor een lange tijd aan zich te binden. Ze zijn vaak moeilijk te vinden, terwijl ondernemingen niet voortdurend een beroep doen op hun expertise. Vaak is er slechts op bepaalde momenten nood aan die specifieke expertise, waardoor het zowel voor bedrijf als werknemer niet interessant is om met elkaar een langetermijnverbintenis aan te gaan.

Enerzijds stijgt door de toenemende vraag naar flexibele arbeidskrachten ook het aantal freelancers en consultants. Anderzijds verkiezen steeds meer werknemers een loopbaan op projectbasis boven een vast contract. De grotere verscheidenheid aan projecten waaraan ze kunnen werken, is voor hen een grote stimulans om als consultant aan de slag te gaan. ‘De gig economy’ valt dus te verklaren door verscheidene factoren.

Flexibiliteit is geen alleenrecht voor freelancers

Komt daarbij dat naast consultants, ook de vaste werknemers steeds flexibeler gaan werken. Flexwerk, thuiswerk, shared workplace, flexdesk, het zijn maar enkele voorbeelden van hoe bedrijven tegemoetkomen aan de stijgende vraag naar flexibiliteit van de werknemers. Zeker jongeren en millennials worden aangetrokken door de mogelijkheid om op flexibele uren te werken. Zij zijn immers vaak koele minnaars van de klassieke 38 urenweek en een vooraf vastgelegde vakantieperiode.

Op die manier wordt de mix van de werknemersprofielen almaar groter. Maar wie rapporteert nog aan wie? En wie werkt waar, op welk moment? Hoe ga je als bedrijfsleider om met al die flexibiliteit? Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen kunnen samenwerken en projecten niet in de soep draaien?

Sterke communicatie en visie

In de eerste plaats is vertrouwen tussen al die groepen werknemers van essentieel belang om goed te kunnen samenwerken. Dat kan bijvoorbeeld door vaste werknemers te betrekken in het overleg wanneer je van plan bent om flexibele externe experts aan te trekken. Op die manier creëer je een draagvlak binnen het team en worden de experts goed ontvangen, zodat ze optimaal kunnen presteren.

Vervolgens is een sterk communicatiebeleid onmisbaar om de verschillende groepen te integreren. Consultants én vaste medewerkers moeten perfect weten wat de communicatielijnen zijn en hoe die gebruikt moeten worden, zodat ze elkaar op de hoogte kunnen houden van belangrijke informatie. Tegenwoordig is het aanbod hiertoe groot. Videoconferenties kunnen bijvoorbeeld helpen, maar het kan ook eenvoudiger via berichtenkanalen zoals Yammer of Slack. Dankzij zulke kanalen verloopt het werk niet alleen efficiënter, maar ze helpen ook de afstand te verkleinen tussen verschillende groepen werknemers.

Match met bedrijfscultuur

Hoe flexibeler het team, hoe sterker de bedrijfsvisie moet zijn. A1s werknemers en consultants zich kunnen vereenzelvigen met het bedrijf zullen ze meer gemotiveerd zijn en hun werk ook beter doen. Echte motivatie komt nog altijd van binnenuit en niet door een mooie paycheck op het einde van de maand. Op dat vlak hoeven consultants dus niet anders behandeld te worden dan interne mensen. De kwaliteit van hun werk zal zelfs beter zijn als ze de waarden van het bedrijf goed begrijpen.

Ook projectsourcing-bedrijven focussen om die reden steeds meer op de match tussen hun experts en de bedrijfscultuur van een organisatie. Projectsourcing-kantoren bieden tijdelijk externe experts aan bij bedrijven die daar op dat moment nood aan hebben. Bij Brunel zijn dat bijvoorbeeld deskundigen in IT, engineering en life sciences. Het devies luidt: hoe beter de match tussen externe experts en de bedrijfscultuur, hoe groter de kans dat het project een succes wordt. Dat levert op zijn beurt dan weer een positieve ervaring op voor alle betrokkenen.

De komende jaren staan bedrijfsleiders voor grote uitdagingen door het groeiend aantal flexibele medewerkers. Wie die flexibiliteit omarmt – maar er tegelijk ook stevige contouren voor uittekent – zal van de gig economy een succesverhaal maken.