‘Flanders Silicon Valley, mag het?’

Tussen de 200 miljard euro op onze spaarrekeningen en de 20 miljoen euro durfkapitaal voor een groeibedrijf staat een dikke muur met kleine deuren. Dat zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

Dure woorden schieten moeilijk wortel in de nuchtere Vlaamse klei. Flanders Language Valley verzoop destijds in hoogmoed en fraude, en voor politieke luchtkastelen als ‘Vlaanderen in Actie’ halen we terecht de neus op. Maar toch, streven naar een Flanders Silicon Valley mag.

Die vallei is meer een overtuiging dan een plek. Het is een overtuiging dat technologie de ruggengraat kan vormen van de Vlaamse economie. Er is voldoende talent, er is voldoende kennis, er is voldoende geld. In Gent en Antwerpen struikelen veelbelovende start-ups over elkaar. De universiteiten en onderzoekscentra als imec weven een netwerk van bedrijvigheid rond zich. Onze cluster van biotechbedrijven is al wereldvermaard. Een nieuwe generatie van frisse ondernemers klopt op de poort van de wereldmarkten.

Het idee van een Flanders Silicon Valley streek vorige week neer op de technologiebeurs SuperNova in Antwerpen. Het initiatief van ondernemer en investeerder Jürgen Ingels verdient lof en navolging. Het is geen nieuw Flanders Technology, het initiatief dat de Vlaamse economie dertig jaar geleden nieuw leven inblies, maar dat hoeft ook niet. De tijden zijn veranderd. SuperNova en andere technologiefestivals kunnen helpen het publiek te overtuigen dat de baten van bijvoorbeeld slimme robots groter zijn dan de kosten. Technologie zal de wereld niet redden, maar aan festivals als SuperNova heb je duizend keer meer dan aan academische brieven die de economische groei verachten.

Lef en ambitie

Lef en ambitie zijn onze ontbrekende schakels. Beloftevolle bedrijven vinden soms moeilijk het kapitaal om hun groei mogelijk te maken. Start-ups kunnen hun project nog via fools, family & friends lanceren, maar als er 20 miljoen euro op tafel moet komen om de sprong naar een groeibedrijf te wagen, botsen ondernemers soms op risicoschuwheid en een gebrek aan slagkracht van investeringsfondsen.

Tussen de honderden miljarden op spaarrekeningen, bij verzekeraars en in pensioenfondsen enerzijds, en een investering van 20 miljoen in een beloftevolle onderneming anderzijds, staat een dikke muur met heel kleine deuren. Veel lokale fondsen zijn te klein om een investering van die omvang en met dat risico te doen. “Veel bedrijven mislukken tijdens de gevaarlijke sprong naar groei. We moeten dus ons risico beperken. Wie geen geld krijgt, klaagt makkelijk over kapitaalschaarste”, zegt een beheerder van een groot fonds.

SuperNova sloot Belgische en Europese groeibedrijven twee dagen in een tent op met de grotere Europese durfkapitaalfondsen. Aan de oevers van de Schelde werd opnieuw handel gedreven in kapitaal en ideeën, 21 jaar na de sluiting van de Antwerpse aandelenbeurs. Vlaanderen was voor even geen flyover country voor de durfkapitalisten op weg naar Londen, Parijs of Berlijn.

Fijn, maar om de hoek loert de verankeringsdiscussie. Als we onze beloftevolle bedrijven gedeeltelijk verkopen aan buitenlandse investeerders, dan nemen ze niet alleen het risico, maar ook de potentiële winst over. Mogelijk verhuizen die bedrijven op een dag misschien zelfs helemaal.

Internationaal opereren

Ach, zegt een durfkapitalist: “De groeibedrijven moeten meteen internationaal opereren. Dan moeten ze ook leren internationale financiers te vinden. Dat hoort erbij.” Uri Adoni, de beheerder van het durfkapitaalfonds Jerusalem Venture Partners, zei het zo: “Onze thuismarkt in Israël is klein. Onze groeibedrijven moeten dus vanaf dag één op wereldschaal denken.”

Wereldveroveraars zullen we nooit worden, maar er liggen kansen om de Vlaamse technologievallei voort uit te baggeren, want het grote voorbeeld aan de Amerikaanse westkust laat van zijn pluimen. Je hoeft niet meer in de originele Silicon Valley te zitten om het te maken. Die plek is over haar top. Wie kan nog in zijn garage de volgende Apple bedenken, als die garage een paar miljoen dollar kost? De technologiebedrijven zingen in koor dat talent en teams elders veel goedkoper zijn, onder meer in Vlaanderen, maar soms zijn we nog zo bang van de destructie, dat we de creatie te weinig kansen geven.