Eind juni publiceert de Electronics Leaders Group haar actieplan om de Europese halfgeleiderproductie in waarde te verdubbelen. Ondertussen blijft Europa terrein verliezen, bleek op het achtste Semi Brussels Forum.
“Ik wil onze chipproductie verdubbelen tot ongeveer 20 procent van de wereldproductie. Ik wil dat Europa in Europa meer chips produceert dan de VS doen op hun grondgebied”, zei Europees commissaris Neelie Kroes een jaar geleden bij de aankondiging van haar ‘Nieuwe Industriële Politiek voor Elektronica’.
Dat klonk stoer. Volgens de Franse marktonderzoeker Decision is het marktaandeel van Europa in elektronische eindproducten ondertussen teruggevallen tot 13 procent. China heeft 38 procent. In 2010 was het Europese marktaandeel nog 16 procent, in 2012 14 procent. “De daling stabiliseert zich”, troostte Decision-consulent Patrice Vaslot vorige week op het Semi Brussels Forum. Hoofdschuldige voor de terugval is de Europese telecommunicatie-industrie.
Europa blijft relatief sterk in groeisectoren zoals elektronica voor de luchtvaart, veiligheid en defensie, voor industriële en medische toepassingen en voor automobiel (met onder meer het Vlaamse Melexis). De gemiddelde samengestelde groeipercentages zijn in die groepen respectievelijk 4,3 procent, 6,5 procent en 7 procent per jaar tussen 2012 en 2017, volgens Decision.
De achilleshiel van Europa is echter de eigenlijke chipproductie. Daarin heeft Europa minder dan 9 procent marktaandeel. Dat is ook precies waar Neelie Kroes het marktaandeel wil verdubbelen.
Volgens de Electronics Leaders Group (ELG), die in opdracht van Kroes een actieplan ontwikkelt, is daarvoor een productie van 250.000 wafers per maand nodig is. De kostprijs van een moderne fabriek die 50.000 wafers per maand kan maken ligt volgens de ELG op 6,5 miljard euro. Daarvan zijn er dus vijf nodig.
Maar de trend gaat de andere kant uit. In plaats van méér te investeren in halfgeleiderproductie investeert Europa relatief steeds minder. Het Europese aandeel van de wereldwijde kapitaalinvesteringen voor halfgeleiderproductie is gedaald tot 2 procent, zei Jens Drews van GlobalFoundries uit Dresden, een van de drie grote Europese halfgeleiderfabrieken.
“Twintig procent marktaandeel halen in halfgeleiderproductie doe je niet met business as usual. Er is een radicaal andere aanpak nodig”, waarschuwde Andreas Wild, die ECSEL zal leiden, het nieuwe mega-onderzoeksprogramma dat de Europese technologieontwikkeling in elektronica coördineert.
De ELG vroeg in een voorlopige schets van haar actieplan in februari om grootschalige projecten in het “internet van de dingen”, e-gezondheidszorg, slimme steden en dergelijke om de vraag te stimuleren. Ook daar is financiering een probleem. “Voor zulke projecten kan je vandaag 100 miljoen dollar ophalen in de VS, niet in Europa. Dat hebben we nochtans nodig voor de innoverende starters die chips in onze fabrieken brengen”, zei CEO André-Jacques Auberton-Hervé van de Franse waferfabrikant Soitec op het Semi Brussels Forum.
Eén consensus: buitenlandse investeringen zijn nodig. Intel gaat alvast 5 miljard dollar (3,66 miljard euro) in zijn Ierse fabriek investeren.
Meer over de Europese halfgeleiderindustrie in Trends van deze week.
