Duitse multinational Bosch investeert in het digitale tijdperk

De Duitse multinational Robert Bosch, de grootste toeleverancier ter wereld van de automobielindustrie, speelt de hoofdrol in de digitale en geconnecteerde toekomst. Dat werd niet alleen bevestigd in Berlijn, waar Bosch twee weken geleden het evenement Connected World hield, maar ook in thuishaven Stuttgart.

Bezoekers zijn in Berlijn getuige van een ongebruikelijk tafereel: twee Duitse topmannen samen in een auto, rijdend door de Duitse hoofdstad. We zien Dieter Zetsche, de baas van de autoreus Daimler met zijn kenmerkende grote grijze snor, sturen. Naast hem zit Volkmar Denner, de CEO van Bosch. Zetsche parkeert de dure, donkere Mercedes. De Duitsers stappen zo nonchalant mogelijk uit.

‘ Jetzt alles gut?‘, vraagt Zetsche lachend aan zijn medepassagier. Dan gebeurt er iets bijzonders. De wagen rijdt zonder bestuurder en passagiers rustig weg. De auto parkeert vervolgens achterwaarts in. Denner en Zetsche lopen een zaal binnen waar het duo enthousiast wordt begroet door 4000 mensen.

Via camera’s zijn de bezoekers in Berlijn getuige van een demonstratie van een nieuwe service waarvoor Bosch en Daimler de handen ineengeslagen hebben: een volledig geautomatiseerde parkeerdienst. De eerste proeven worden al gehouden in parkeergarages. Consumenten zijn verlost van een tijdrovende zoektocht. Parkeergarages kunnen 20 procent meer wagens kwijt omdat de deuren niet meer open hoeven voor passagiers.

“Connectiviteit verandert fundamenteel de manier waarop wij ons van A naar B begeven en dat proces helpt ook de verkeersproblemen op te lossen”, zegt Denner in Berlijn aan de internationale pers. “Wij gebruiken het om onze visie van een emissievrije, stressloze en ongevallenvrije mobiliteit te realiseren.”

Hij wijst erop dat een derde van de kilometers die in de stad worden gereden, dient om een parkeerplaats te zoeken. Denner durft zich niet te wagen aan een voorspelling of en wanneer de auto met een bestuurder helemaal zal verdwijnen. Minder mensen zullen een eigen auto willen. Maar anderzijds: “De wereldbevolking en de middenklasse groeit.”

Digitale mobiliteitsdiensten

Bosch is bekend van de klopboormachines, de koelkasten en als toeleverancier voor de auto-industrie. Het bedrijf noemt zich het liefst een ‘gediversifieerd technologiebedrijf’ en een ‘leverancier van mobiliteitsoplossingen’.

Bosch eist een hoofdrol op in de nieuwe mobiele wereld. Denner zegt op basis van onderzoek van PwC dat de markt voor mobiliteitsdiensten en bijbehorende digitale diensten 140 miljard euro waard is over vier jaar.

Bosch maakte in Berlijn bekend een nieuwe divisie Connected Mobility Solutions te hebben opgericht, waar 600 medewerkers alleen maar digitale mobiliteitsdiensten ontwikkelen. Voorbeelden zijn carsharing, carpoolen en geconnecteerde diensten voor bestuurders, zoals de geautomatiseerde parkeerdienst die Denner eerder op de dag demonstreerde.

Natuurlijk hoort bestuurdersassistentietechnologie al veel langer tot het aanbod van Bosch. Het bedrijf kwam met een waarschuwingssysteem voor spookrijders en de smartphone kan als autosleutel worden gebruikt. Maar het grote geld wordt nog verdiend met de verkoop van bougies, accu’s, diesel- en benzine-injectiesystemen, ruitenwissers, verwarmingen en huishoudelijke apparatuur.

Bijna twee derde van de omzet van Bosch komt nog uit autotechnologie. Bosch boekte in 2017 een recordomzet van 78 miljard euro.

Transformatie

Robert Bosch is een van de grootste, meest invloedrijke én traditionele bedrijven van Duitsland. Dat laatste moet veranderen. Bosch gaat volgens Denner door het grootste transformatieproces in zijn geschiedenis.

Als grootste toeleverancier ter wereld van de automobielindustrie is het niet-beursgenoteerde bedrijf in staat grootscheepse investeringen in het digitale tijdperk te doen.

Inmiddels heeft Bosch 25.000 ICT-specialisten op de loonlijst. Centraal staat de Internet of Things-technologie waarmee apparaten, voertuigen, gebouwen en machines via het internet met elkaar worden verbonden. Het maakt de verzameling van waardevolle data mogelijk in fabrieken, machines en voertuigen.

Een start-upcultuur moet Bosch helpen toekomstbestendig te worden, blijkt uit een bezoek aan de thuishaven Stuttgart. “Zonder culturele verandering kan geen digitale transformatie plaatsvinden”, meent Denner.

Om innovatie aan te jagen doorbreekt Bosch de hiërarchie in het bedrijf. De administratieve rompslomp wordt teruggebracht en individuele bonussen zijn afgeschaft. Bosch steekt circa 10 procent van de jaaromzet in onderzoek en ontwikkeling. Van de 400.500 medewerkers wereldwijd werken er 62.500 hier.

Bosch startte onlangs een kraamkamer voor start-ups en twee jaar geleden opende het buiten Stuttgart een campus (zie kader). De automobielsector die Zuid-Duitsland zoveel welvaart bracht, wordt gedwongen zichzelf opnieuw uit te vinden. Dat komt door hooggespannen verwachtingen over elektromobiliteit en de geconnecteerde toekomst.

Maar het heeft ook met het verleden te maken. Robert Bosch legde met de bougies een eeuw geleden de basis van het industriële concern. De oprichter, die in 1942 stierf, zei: “Ik verlies liever geld dan vertrouwen.” Succes was gebaseerd op de kwaliteit van producten en het vertrouwen tussen het bedrijf, de werknemers en de zakenpartners.

Toch is Bosch een van de beschuldigde Duitse bedrijven uit het dieselschandaal. Bosch heeft componenten en software geleverd die Volkswagen hielpen te knoeien met uitstootwaarden.

Het bedrijf ontkent willens en wetens meegewerkt te hebben aan de fraude, maar betaalde wel 300 miljoen euro schadevergoeding.

Duizend patenten

De welvaart in Stuttgart is voor een belangrijk deel te danken aan de drie grote bedrijven uit de regio: Daimler, Porsche en Robert Bosch. Stuttgart is de geboorteplaats van de verbrandingsmotor. Maar die is nu op zijn retour. Ironisch genoeg overweegt Stuttgart oude diesels te verbieden.

Volgens topman Denner wordt diesel juist steeds schoner en zal de verbrandingsmotor niet verdwijnen. In de overgang naar elektromobiliteit investeert Bosch “massief”, zegt Denner. Maar hij waarschuwt in haast elk interview dat het zeker nog tien jaar zal duren.

Voor start-ups was de autowereld tot voor kort niet erg interessant omdat de toetredingsdrempels te hoog waren en spelers als Bosch te dominant, meent Michael Bolle, directeur corporate research. Maar dat is de afgelopen jaren dramatisch veranderd met de opmars van elektrisch rijden en het belang van software in auto’s.

Bolle ontkent dat de Zuid-Duitse bedrijven de mogelijkheden pas laat inzagen. Hij zegt wel dat de inhaalslag vol is ingezet. “We moeten niet achteromkijken. Cruciaal is wat we de komende tien of vijftien jaar doen.” Bolle wijst op het hoge aantal patenten dat Bosch jaarlijks aanvraagt. Alleen voor autonoom rijden heeft Bosch duizend patenten. In Zuid-Duitsland worden vijf keer zoveel patenten aangevraagd als in Europa.

Wie Bosch in Stuttgart bezoekt, hoort vooral veel over digitalisering, elektrificatie, sensoren in fabrieken, huizen en auto’s, slimme beveiligingscamera’s, kunstmatige intelligentie, het internet der dingen en e-bikes. Bosch wil geen gewone maker van handige producten zijn, maar een creatief technologie- en dienstenbedrijf. Daar wordt de meeste waarde gecreëerd. Kunstmatige intelligentie komt nu al in veel producten van Bosch terug, maar dat wordt veel meer.

“De revolutie is allang gaande”, zegt Yasser Jadidi, hoofd kunstmatige intelligentie bij Bosch. “Mensen hebben te wilde voorstellingen.” Kunstmatige intelligentie zal mensen en de meeste producten niet vervangen, wel aanvullen.

Het is ook een van de centrale boodschappen van Volkmar Denner en Dieter Zetsche in Berlijn. De grootmachten uit de Duitse industrie, allebei in de zestig, zeggen door revolutionaire tijden te gaan. Ze branden van ambitie. Zetsche kwam naar Berlijn in jeans en sneakers.

Hij zei: “Emissievrije, volledige autonome voertuigen worden een belangrijk deel van onze business over tien jaar. Maar de verbrandingsmotor blijft belangrijk. Het wordt geen of of. We doen het allemaal.” Denner zei: “Wij kunnen domme producten slim maken door intelligente sensoren en digitale diensten toe te voegen. Maar ook in een digitale wereld is er nog altijd honger. We willen ook gewoon onze koelkasten en ovens blijven verkopen.”