De havens van Antwerpen en Zeebrugge smelten samen tot Port of Antwerp Bruges. De beide havens ondertekenden daarover een tweestedenakkoord, dat de machtsverhoudingen in het nieuwe fusiebedrijf uittekent. Er start nu een integratieoefening, die ongeveer een jaar in beslag zal nemen.
1. Wat houdt de fusie in?
In het nieuwe bedrijf krijgt Antwerpen 80,2 procent van het kapitaal, Zeebrugge 19,8 procent. In de raad van toezicht krijgt Antwerpen zes bestuurders en Zeebrugge twee, aangevuld met vier onafhankelijke bestuurders, van wie er één op voordracht van Zeebrugge zal worden gekozen. De Antwerpse havenschepen Annick De Ridder wordt voorzitter, de Brugse burgemeester Dirk De fauw ondervoorzitter. Het vierkoppige directiecomité zal worden geleid door Jacques Vandermeiren, de huidige CEO van de Antwerpse haven. Tom Hautekiet, die op 1 oktober startte als CEO van de haven van Zeebrugge, wordt één van de directeurs.
2. Waarom fuseren de twee havens?
De gesprekken over havensamenwerking zijn niet nieuw. Al van midden jaren negentig werden om de paar jaar samenwerkingsprotocollen afgesloten, die meestal dode letter bleven. In 2004 lanceerde Vlaams minister van Openbare Werken Kris Peeters (CD&V) bijvoorbeeld Flanders Port Area, dat de samenwerking tussen alle Vlaamse havens moest bevorderen. De plannen voor één Vlaamse havenfusie zijn echter van de baan sinds Gent met Vlissingen en Terneuzen fuseerde tot North Sea Port.
Daarnaast zijn er enkele praktische redenen. De groei in Zeebrugge slabakt al een paar jaar, onder meer omdat de haven minder diep in het binnenland ligt. Voor rederijen was ze dan ook vooral interessant als doorvoerhaven naar het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië. Antwerpen kampt dan weer met een tekort aan uitbreidingsmogelijkheden. Zo werden de plannen voor een Saeftinghedok ingeruild voor een beperkte uitbreiding van het Deurganckdok en enkele kleinere ingrepen aan bestaande containerterminals. In de kusthaven is die groeiruimte er nog wel.
Daarnaast zijn er ook schaalvoordelen. Het investeringsbeleid kan beter op elkaar worden afgestemd. Ook de steeds toenemende kosten voor digitalisering kunnen zo worden verdeeld over een groter volume gebruikers.
Lees verder onder de video
3. Wat brengt de toekomst?
De twee partijen stellen dat ze door de fusie hun positie in de wereldwijde logistieke keten zullen versterken en de duurzame groei zullen bestendigen. De eengemaakte haven wordt met 157 miljoen ton de belangrijkste containerhaven van Europa. Ook in stukgoedtrafieken en de overslag van voertuigen wordt ze één van de grootste spelers. Daarnaast zal de haven goed zijn voor meer dan 15 procent van de totale doorvoer van gas in Europa, en wordt het de grootste cruisehaven van de Benelux. Met een totale doorvoer van 278 miljoen ton per jaar moet ze in Europa alleen Rotterdam (bijna 470 miljoen ton) laten voorgaan.
Ook willen ze het voortouw nemen in de transitie naar een koolstofarme economie. De fauw verwees daarbij bijvoorbeeld naar waterstof. “Die zou bijvoorbeeld in Zeebrugge worden geproduceerd, waarna ze via pijpleidingen naar de petrochemische bedrijven in de haven van Antwerpen zou kunnen gaan.” Ook Antwerpen heeft al een aantal projecten lopen rond groene waterstof en het hergebruik van CO2.
