In maart 2020 viel de economie door de uitbraak van de coronapandemie zo goed als stil. Toch werden dat jaar maar liefst 120.922 ondernemingen opgericht. Wie zijn de verliezers van de coronageneratiebedrijven?
Vanaf maart 2020 vielen het openbare leven en de economie in ons land zo goed als stil. Post- en koerierdiensten en thuisleveraars hielden hun business min of meer overeind. Maar het verklaart ook waarom zij later de meeste klappen hebben gekregen (zie tabel Gestart in 2020: de blijvers en de afvallers). “Die bedrijfjes, vaak eenmanszaken, schoten in 2020 als paddenstoelen uit de grond”, zegtTommy Browaeys, de uitgever van Trends Top. “Tijdens de coronapandemie werd massaal aan huis bezorgd. Overleven op lange termijn van die bedrijfjes was een ander paar mouwen.
“Het succes van het nummer twee, telecommunicatie, kan ik moeilijker inschatten. Het lijkt weliswaar een sector die gevoelig is voor spookbedrijfjes. Zo zijn er die zaken waar je een smartphone kunt laten repareren. Maar dat soort interpretaties vergt een stevigere onderbouwing.”
Nog een zwakke schakel zijn winkels. “Het gaat vooral om detailhandel. Die sector staat al langer onder druk. De stenen winkels krijgen klappen door de internetverkoop. Dat leidt niet alleen tot prijsdruk. Je kunt vandaag zo goed als alles online bestellen en het de volgende dag al in huis hebben”, duidt Tommy Browaeys. “Toch is het internet geen garantie voor succes. Nogal wat ondernemers die een internetbedrijfje zijn gestart tijdens de coronapandemie, zijn daar inmiddels weer mee gestopt.”
De verliezers en winnaars van de horeca
Dat ook horeca in de klappen deelt onder de coronageneratie, is evenmin een verrassing. “De horeca komt vaak in beeld als een sector met lage overlevingskansen. Toch slagen sommige starters erin van hun ondernemersdroom een succes te maken”, nuanceert Tommy Browaeys. Dat blijkt uit de rangschikking van de Trends Gazellen dit jaar, de lijst van de snelst groeiende bedrijven van de voorbije vijf jaar. Maar liefst tien horecabedrijven prijken in de top vijven van de Belgische provincies en het Brussels Gewest.
De winnaar bij de kleine bedrijven in West-Vlaanderen was dit jaar Izy Coffee in Izegem. Met 22 vestigingen is het de snelst groeiende koffiebarketen van het land. De pandemie deed de groei nog versnellen. “We heropenden als takeaway en dat was een groot succes”, verklaarde zaakvoerder Bart Buyse dit voorjaar in Trends. “We zochten A-locaties in de centrumsteden voor nieuwe koffiebars. Op die manier betekende corona een accelerator voor onze groei.”
‘De horeca komt vaak in beeld als een sector met lage overlevingskansen. Toch slagen sommige starters erin van hun ondernemersdroom een succes te maken’
Is er toekomst voor de lokale garage?
Op de automarkt is er een concentratiegolf in de richting van grotere dealers. “De doorbraak van de elektrische wagens maakt dat er minder wagens met een verbrandingsmotor zijn die onderhoud nodig hebben”, merkt Tommy Browaeys. “Is er nog een toekomst voor de klassieke lokale garage?”
De hekkensluiter in de lijst met het meeste aantal afvallers van de coronageneratie zijn de voedingsbedrijven. Ook die sector heeft de voorbije jaren zwarte sneeuw gezien. Eerst aten de mensen tijdens de coronalockdowns noodgedwongen thuis. Na de Russische invasie in Oekraïne volgde een nooit geziene prijsstijging van grondstoffen, die gepaard ging met een flinke lonenindexering. De vereniging van Belgische voedingsbedrijven Fevia trok daarvoor meermaals aan de alarmbel.