‘De transport- en logistieke bedrijven moeten ook zelf een tandje bijsteken’

De transport- en logistieke bedrijven moeten ook zelf een tandje bijsteken om de congestie aan te pakken, zegt Trends-redacteur Kurt De Cat.

Dat de transportbedrijven aan de alarmbel trekken over het mobiliteitsfiasco mag niet verbazen. Het ongenoegen zit diep en niet alleen over de files. De transporteurs zitten al jaren in crisismodus. Velen gooien de handdoek in de ring en verkopen hun bedrijf. De consolidatiedans in de versnipperde sector draait op volle toeren.

Het grootste probleem van de sector is de loonkostenhandicap. Door de buitenlandse concurrentie zijn Belgische transporteurs nauwelijks nog competitief op internationale ritten en moeten ze terugplooien op de binnenlandse markt. Loonkosten wegen heel zwaar in de arbeidsintensieve transportsector en net op die component is de concurrentie keihard. Een recente studie van het Franse Comité National Routier bevestigt dat Belgische chauffeurs de duurste van Europa zijn. De impact van de taxshift is nog niet zichtbaar.

Op de binnenlandse transportmarkt kunnen Belgische chauffeurs met hun goede opleiding nog het verschil maken. Maar ook de binnenlandse markt floreert niet. Uit cijfers van de transportwereld blijkt dat 15 procent van de transporteurs in de financiële gevarenzone zit. Meer dan een kwart kampte in 2015 met liquiditeitsproblemen. En toen moest de kilometerheffing voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton nog komen. De maatregel is nu acht maanden van kracht, de operationele en andere kinderziektes in het tolsysteem zijn weggewerkt, en de facturen stromen binnen. De meerkosten voor de transportbedrijven worden deels doorgerekend aan de opdrachtgever, so far so good. Maar wat krijgt de transportsector daarvoor terug van de overheid?

Voor wat hoort wat. Transporteurs betalen nu meer voor het gebruik van ondermaatse wegeninfrastructuur in dit congestieland met logistieke ambities, maar ze zien de productiviteit van hun dure beroepschauffeur dalen. Meer betalen voor minder return, dat zet kwaad bloed. Alleen de vrachtwagenconstructeurs doen er hun voordeel mee, want de transportbedrijven moeten meer trucks op de weg zetten om dezelfde capaciteit te halen. De sector pleit jaar na jaar in memoranda en eisenbundels voor meer investeringen in wegen. De Vlaamse overheid heeft er wel oren naar, maar in de praktijk is er van een slimme aanpak van knelpunten bitter weinig te merken. Beton is taboe in Vlaanderen en Brussel, en de transporteur heeft weinig vrienden.

De sector heeft redenen om te klagen en heeft gelijk met zijn pleidooi voor een slimme kilometerheffing voor bestelwagens en auto’s. Maar de transport- en logistieke bedrijven moeten ook zelf een tandje bijsteken om de congestie aan te pakken. Hoeveel transportbedrijven zetten echt in op innovatie en delen hun lege kilometers met andere spelers? Oké, de overheden investeren te weinig in weginfrastructuur, maar de transportbedrijven investeren ook te weinig in digitale technologie. Maak de goederenstromen transparant, deel die informatie en optimaliseer uw business. Het is de hoogste tijd dat de transportsector slimmer, efficiënter, energiezuiniger en klimaatvriendelijk wordt.