De pokerzet van Guillaume Boutin: waarom Proximus toekomstig concurrent Digi Communications helpt
Proximus stelt zijn mobiele netwerk open voor een toekomstige concurrent, Digi Communications, zodat die snel het hele land kan bestrijken. De CEO van Proximus, Guillaume Boutin, baseert zich daarvoor op zijn ervaring op de Franse markt.
Proximus heeft een gewaagde zet gedaan op de markt van de mobiele operatoren. De grootste gsm-netwerkoperator van het land gaat een toekomstige concurrent helpen, Digi Communications Belgium, die frequenties heeft verkregen om het vierde mobiele netwerk van het land te openen. Er is een overeenkomst voor groothandelscapaciteit ondertekend, waardoor de nieuwe operator vanaf 2024 onmiddellijk dekking kan bieden in België, terwijl hij wacht om een volledig netwerk te bouwen.
Digi Communications Belgium is een joint venture tussen een Roemeense telecomgroep, Digi, en een Belgisch bedrijf, Citymesh, dat mobiele netwerken installeert voor bedrijven. Het verkreeg frequenties in juni 2022, na een radiospectrumveiling door het BIPT, de regelgevende autoriteit voor de telecommarkt.
Wat is Digi?
Digi Communications Group, de meerderheidsaandeelhouder van Digi Communications Belgium, is de belangrijkste operator in Roemenië. Het biedt diensten aan in eigen land, Spanje en Italië, en draaide in 2022 1,5 miljard euro omzet (een kwart van Proximus) en 81,2 miljoen euro winst vóór belastingen. Er werken 21.000 mensen, van wie 14.000 in Roemenië. Het bedrijf levert mobiele telecommunicatiediensten, vaste breedbandinternettoegang en betaaltelevisie. Het positioneert zich als een operator met competitieve prijzen. België maakt deel uit van de ontwikkelingsstrategie, in een joint venture met Citymesh (Cegeka) en in Portugal.
De juridische structuur van de groep bestaat uit een holding, Digi Communications Group, gevestigd in Amsterdam, en werkmaatschappijen, vooral RCS & RDS in Roemenië, die opereren onder de merknaam Digi, en Digi Spain Telecom in Spanje.
“De deal is een grote verrassing”, schreef David Vagman, financieel analist voor de telecomsector bij ING. “De gok van Proximus is de impact van de concurrentie van de nieuwkomer te temperen. De inkomsten op groothandelsniveau zullen het verlies aan marktaandeel op zijn minst gedeeltelijk compenseren.”
“Het is een commerciële overeenkomst”, legt Fabrice Gansbeke, woordvoerder van Proximus, uit. “Digi had volgens de regels hoe dan ook capaciteit kunnen kopen, maar wij verkozen een commerciële overeenkomst. Proximus vermijdt zo dat Digi zich aansluit bij Telenet of Orange Belgium.”
Zelfde scenario in Frankrijk
Er wordt reikhalzend uitgekeken naar de vierde operator. Die moet de concurrentie aanwakkeren, wat zou leiden tot een gemiddelde prijsdaling. Telkens als een nieuw gsm-netwerk in België werd toegelaten, daalden de prijzen. Dat was het geval bij de komst van Mobistar in 1996, twee jaar na Proximus, en daarna die van Orange (nu Base) in 1999.
Guillaume Boutin, de CEO van Proximus, kent de impact van de komst van een nieuwe mobiele operator. Hij heeft gezien wat in 2012 in Frankrijk gebeurde, toen Free als vierde operator de markt dooreenschudde. Hij werkte toen voor de operator SFR, eerst als financieel directeur en daarna als directeur consumentenmarketing. “In Frankrijk zijn de prijzen sinds 2012 met 27 procent gedaald”, aldus een studie van het BIPT uit 2018.
Lees verder onder de foto
“Ik had de voordelen van zo’n overeenkomst voor Orange gezien”, schreef Guillaume Boutin ons, die de overeenkomst tussen Proximus en Digi een “enorm succes” noemt. Dankzij de deal met Free kon Orange de Franse markt betreden en in zes maanden 5 procent ervan veroveren. Orange verloor abonnees, maar won inkomsten als groothandelaar in connectiviteit.
David Vagman van ING vindt de operatie riskant. “Het is een gevaarlijk spel”, schrijft hij, verwijzend naar het Franse precedent. “We hadden gedacht dat Proximus, dat als marktleider op de mobiele markt het meest te verliezen heeft in een prijzenoorlog, geen hulp zou bieden aan een nieuwkomer.”
Daarnaast staat in de overeenkomst dat Proximus ongeveer 400 sites overdraagt aan Digi Communications. “Dat zijn masten die we niet meer nodig hebben”, legt Fabrice Gansbeke uit. Digi Communications kan ze gebruiken om zijn antennes te plaatsen. ING schat dat de deal Proximus 100 miljoen euro kan opleveren.
Onzekerheden
De overeenkomst zou de concurrentie, Orange Belgium en Telenet, op een belangrijk moment kunnen treffen. Orange heeft de Waalse provider Voo gekocht en een overeenkomst gesloten met Telenet, dat de kabel van Voo openstelt voor de Vlaamse operator, en omgekeerd voor Orange in Vlaanderen.
De tijd zal leren of de deal tussen Proximus en Digi een slimme zet is. Alle grote Belgische mobiele operatoren hebben het moeilijk op de beurs, omdat ze zwaar moeten investeren in glasvezel en 5G. Dat weegt op hun winstgevendheid. Alle rapporten van financieel analisten wijzen op de onzekerheden die de komst van Digi meebrengt. “Wij menen dat de nieuwe mobiele operator niet onderschat mag worden, aangezien Digi meer dan 5 procent van de mobiele en breedbandmarkten in Spanje heeft weten te veroveren”, schreef KBC Securities Research in maart in een studie over de Belgische telecommarkt.
De impact van Digi in België is moeilijk te voorspellen. Het betreedt een markt die vrijwel verzadigd is, met 12,46 miljoen simkaarten in 2022 (107% van de bevolking). Bovendien heeft de concurrentie tussen de drie mobiele spelers met netwerken (Proximus, Orange Belgium, Telenet/Base) en de virtuele operatoren (MVNO’s) de prijzen geleidelijk doen dalen. De gemiddelde inkomsten per gebruiker bedragen 16,8 euro per maand, tegenover 17,7 euro in 2013, met meer minuten en data. Is er nog ruimte om lagere tarieven aan te bieden en toch winstgevend te blijven?
Discrete operator
De nieuwe operator houdt zich op de achtergrond. “We zitten op schema”, zegt Ward Van Oosteghem, chief strategy officer van Citymesh Group, in een persbericht. “We kunnen in 2024 de markt betreden met een compleet mobiel aanbod voor consumenten en zakelijke klanten.” Citymesh Group-CEO Mitch De Geest voegde eraan toe dat “de overeenkomst een cruciale stap is in ons masterplan. Het doel blijft de status quo in België te doorbreken”, en besluit: “We zullen binnenkort concrete plannen aankondigen.”
De juridische structuur van de operator werd pas in juni opgezet met de oprichting van Digi Communications Belgium, gevestigd in Brussel. Citymesh is gespecialiseerd in telecomdiensten voor bedrijven en biedt al 4G- en 5G-diensten aan. Digi richt zich meer op de consumentenmarkt (zie kader Wat is Digi?). Mogelijk wil het ‘pakketdiensten’ voor mobiel en breedband (internet en tv) aanbieden, zoals het in Roemenië en Spanje doet.
Digi Communications kan enige tijd toegang tot een ander netwerk nodig hebben. Het BIPT heeft Digi Communications slechts matige beperkingen opgelegd om de dekking van het land te garanderen. De vierde operator moet tegen januari 2025 slechts 30 procent van de bevolking dekken in de 700 MHz-frequentie, 70 procent tegen januari 2028 en 99,8 procent tegen september 2030.
Een stabiele markt
De mobiele telecommarkt groeit niet langer. Volgens een rapport van het BIPT bereikt ze in 2022 een totale waarde van 3,42 miljard euro (+0,5%). De marktaandelen zijn bij benadering, maar Proximus en de virtuele operatoren waarvan het eigenaar is (Scarlet en Mobile Viking) staan op nummer één met 40 tot 50 procent (-0,2%), gevolgd door Orange Belgium met 30 tot 40 procent (-0,4%) en Telenet met 20 tot 30 procent (+0,6%). Voo, dat maximaal 10 procent heeft (-0,2%), werd gekocht door Orange Belgium. De andere virtuele operatoren leggen met 0,9 procent van de markt (-0,2%) weinig gewicht in de schaal.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier