In Finland is een evenwichtige work-lifebalance al jarenlang meer dan een modewoord, het is een vanzelfsprekendheid. Werk en privéleven lopen er intuïtief in elkaar over, met wederzijds vertrouwen als hoeksteen. Een opmerkelijk laag ziekteverzuim is een van de gevolgen.
Een ziek familielid, een kapotte vaatwasser of zelfs een gebroken hart, bij Solita hoeven medewerkers daar geen vakantie voor te vragen. “Wij vinden dat een werkgever ook een maatschappelijke rol te spelen heeft”, zegt Liese Hennus, directeur People & Culture bij het technologie- en databedrijf Solita Belgium. “Onze mensen moeten voelen dat we hen steunen, niet alleen op het werk, maar ook daarbuiten.”
Die visie vertrekt vanuit een eenvoudig maar krachtig principe: de driehoek tussen de medewerker, de klant en de organisatie. Die driehoek moet in balans blijven. “Elke beslissing toetsen we aan één vraag: heeft dit een positieve impact op onze mensen, onze klanten én ons bedrijf?” legt Hennus uit.
Opvallend lage ziektecijfers
Het resultaat is een bedrijfscultuur waarin menselijke noden centraal staan. Via een digitaal platform kunnen medewerkers ondersteuning krijgen bij persoonlijke uitdagingen, zoals gesprekken met psychologen, hulp bij stress en begeleiding bij slaapproblemen. “Onze mensen krijgen daarbij toegang tot bijpassende oefeningen, alsook een aantal sessies met een expert”, zegt Hennus. Daarnaast heeft iedere medewerker een coach die niet alleen over prestaties, maar ook over het welzijn en de ontwikkeling van medewerkers waakt. Liese Hennus: “De coaches praten met de medewerkers over hoe het echt met hen gaat.”
Dat vertrouwen vertaalt zich in opvallend lage ziektecijfers. In 2024 bedroeg het ziekteverzuim bij Solita in ons land amper 1,4 procent. Het Belgische gemiddelde zit rond 10 procent. “Als je mensen meer autonomie en vrijheid geeft, daalt de druk. Daardoor vallen ze minder snel uit”, benadrukt Liese Hennus.
‘Begin klein. Vraag tijdens een meeting eens hoe het met mensen gaat’
Volgens de organisatiepsycholoog Eva De Winter, de voorzitter van de Vereniging voor Arbeids- en Organisatiepsychologie (Vocap) en de zaakvoerder van Rewire, is die aanpak in België uitzonderlijk: “Ik hoor zelden dat bedrijven zo ver gaan in hun flexibiliteit. Het is een mooi voorbeeld van vertrouwen en mensgericht beleid, maar dit werkt alleen als het ingebed is in de cultuur en de structuur van de organisatie. En het moet ook passen bij de aard van de baan en de bedrijfsactiviteiten. Niet elke organisatie kan dit zomaar kopiëren.”
Peilen, luisteren en bijsturen
Om de vinger aan de pols te houden stuurt Solita om de drie weken een korte anonieme welzijnsenquête uit. “Dat lijkt vaak, maar medewerkers weten dat hun feedback serieus genomen wordt: we koppelen snel terug, en dat schept vertrouwen”, zegt Liese Hennus. Die peilingen meten onder meer de autonomie, de loopbaanontwikkeling, de flexibiliteit en de werkdruk. “We bekijken vooral trends over langere tijd. Zo merkten we dat veel mensen behoefte hadden aan duidelijkere loopbaanpaden. Daar hebben we actief op ingezet.”
Een ander concreet resultaat: het Leuvense kantoor werd te klein. “Mensen gaven aan dat ze wel naar kantoor wilden komen om te connecteren, maar dat er soms te weinig plaats en te veel lawaai was”, schetst Liese Hennus. “We hebben daarom een groter kantoor gehuurd. Met dat soort feedback gaan we meteen aan de slag.” Nog een voorbeeld: na vragen over mobiliteit schakelde het bedrijf ook over van bedrijfswagens in eigen aankoop naar een leasingformule, volledig afgestemd op wat medewerkers belangrijk vinden.
Een flexibele wisselwerking
Bij Solita werkt flexibiliteit in twee richtingen. “Je krijgt veel vrijheid, maar we verwachten ook betrokkenheid”, vertelt Liese Hennus. “We vragen niemand om voltijds op kantoor te zitten, maar als er een belangrijke meeting is, verwachten we wel dat ze erbij zijn.”
Ook Eva De Winter onderstreept dat punt: “Vrijheid is prachtig, maar vraagt maturiteit en duidelijke afspraken binnen teams. Het is geen vrijheid, blijheid. Er moet een evenwicht zijn tussen autonomie en verantwoordelijkheid. Teams moeten goed afstemmen, zodat de continuïteit van het werk gewaarborgd blijft.”
Als iemand onverwacht niet kan werken, zoekt het bedrijf samen met de medewerker een oplossing. “Soms betekent dat tijdelijk minder werken, soms een andere regeling”, zegt Hennus. “Het belangrijkste is dat we meedenken, niet dat we een rigide oplossing opleggen.”
Die autonomie vraagt ook volwassenheid en zelfsturing. Liese Hennus: “Voor wie uit bedrijven komt met veel regels, is dat soms wennen. Wij controleren niet wat je overdag doet. We vertrouwen erop dat je je werk doet. Dat vertrouwen is wederzijds.”
Volgens Eva De Winter begint dat bij leiderschap: “Zulke modellen vragen een positief mensbeeld. Je moet geloven dat mensen het juiste doen als je hen vrijheid geeft. Dat vergt ook leiders die vertrouwen durven geven en die het kader scheppen waarin die autonomie kan floreren.”
Twee vestigingen, één filosofie
Solita heeft in België 71 medewerkers, verspreid over een hoofdkantoor in Leuven en een kleiner satellietkantoor in Gent. Wereldwijd werken meer dan 2.200 mensen voor Solita, verspreid over tien landen. Hoewel de basisprincipes in alle landen dezelfde zijn, krijgt elke vestiging de vrijheid om het beleid aan te passen aan de lokale context.
“Een kantoor met 71 mensen heeft een andere maturiteit dan een met 1.500”, zegt Liese Hennus. “In Finland is de structuur nog losser, met minder formele KPI’s”, vertelt Hennus. “In België merken we dat mensen toch net ietsje meer duidelijkheid en structuur nodig hebben. We vertalen de Finse waarden naar wat hier werkt.”
Eva De Winter onderstreept wel dat allicht niet iedereen zich goed voelt bij zo’n model: “Sommige mensen hebben nood aan meer structuur en voorspelbaarheid. Daarom is het belangrijk dat medewerkers bewust kiezen voor zo’n organisatiecultuur. Het werkt alleen als het aansluit bij wie je bent.”
Hoewel het Finse werkmodel niet overal één-op-één toepasbaar is, gelooft Liese Hennus dat elk bedrijf er inspiratie uit kan halen. “Begin klein”, raadt ze aan. “Vraag tijdens een meeting eens hoe het met mensen gaat. Creëer bewustzijn bij leidinggevenden dat welzijn meer is dan regels of voordelen. Het gaat om meedenken met je mensen.”
“Wie zijn mensen écht ziet en steunt, krijgt dat honderdvoudig terug”, besluit Liese Hennus. En precies dat, zegt De Winter, is waar veel organisaties nog van kunnen leren. “Vertrouwen is geen risico, het is een investering.”
Lees ook: Leeft u al sisu? De Finse levenfilosofie kan Europa redden
