David Vandermeulen (Bergerat Monnoyeur): ‘Het tekort aan technici remt onze groei’

De sector van de bouwmachines evolueert doorgaans in cycli van zeven jaar: vijf jaar groeien, twee jaar dalen. “We zitten op het hoogtepunt van de cyclus. De economie draait nog altijd goed”, zegt David Vandermeulen van Bergerat Monnoyeur, de verdeler van Caterpillar in ons land.

Voor de invoerders en distributeurs van bouwmachines in België is het nog volop hoogconjunctuur. 2018 was een recordjaar. De sector draaide voor het eerst een omzet van meer dan 1 miljard euro, een stijging met 13,5 procent tegenover 2017. De markt van graafmachines, wielladers, bulldozers en asfalteermachines steeg met 6,9 procent naar 8351 eenheden. Ook dit jaar zien de invoerders van zwaar bouwmaterieel nog geen krimp. “We zitten op het hoogtepunt van de cyclus”, zegt David Vandermeulen (55), de topman van Bergerat Monnoyeur, de verdeler van Caterpillar-bouwmachines en -motoren in België. “Mijn inschatting was dat we dit jaar zouden eindigen met een lagere markt, maar dat blijkt nog niet uit de cijfers. Het segment van de kleinere machines vertoont nog een stijging en bij de grotere bouwmachines is er een stabilisering op een hoog niveau.”

Cyclische sector

David Vandermeulen is een ancien in die cyclische sector. De voormalige bedrijfsrevisor ging in 1993 aan de slag bij de Caterpillar-dealer Treco in Overijse. Hij klom er op tot algemeen directeur. Treco werd in 2004 overgenomen door de Franse groep Bergerat Monnoyeur. Die familiale groep, die in 1906 werd opgericht door Henry Bergerat en Francis Monnoyeur, verdeelt de Caterpillar-machines in Frankrijk, België, Luxemburg, Polen, Roemenië en Algerije, samen goed voor een omzet van bijna 2 miljard euro en 5000 werknemers. Vandermeulen is bij Bergerat Monnoyeur verantwoordelijk voor België en Luxemburg en hij is actief in de sectorfederatie Sigma.

De branche maakt zich op voor de tweejaarlijkse vakbeurs Matexpo, die loopt van 11 tot en met 15 september in Kortrijk. Matexpo is een belangrijke afspraak voor de dealers, maar het event zal het jaar niet maken of kraken. “Een investering in een bouwkraan van 20 ton is geen impulsaankoop. Zo’n aankoopproces loopt over verschillende maanden en kan wel worden afgerond op Matexpo”, vertelt Vandermeulen.

Marktleider Bergerat Monnoyeur, dat vestigingen heeft in Overijse, Antwerpen, Izegem en Herstal, zet de jongste jaren een mooie groei neer in België. Met 350 werknemers ging de omzet vorig jaar voorbij de grens van 200 miljoen euro. Sinds 2014 is de omzet gestegen met 36 procent. “Dit jaar eindigen we ook rond 200 miljoen euro, of misschien iets daarboven. Maar een daling in de cyclus komt er zeker. Je weet alleen niet hoe lang of hoe diep die zal zijn”, zegt David Vandermeulen.

Traditioneel evolueert de sector van het grondverzet in cycli van zeven jaar: vijf jaar groeien, twee jaar dalen. “Het kan al eens een jaar verschillen. Als er een bankencrisis of een eurocrisis tussenkomt, wordt het ritme verstoord. Vandaag zien we dat de meeste van onze klanten in de bouw, de wegenbouw, de industrie en de steengroeves heel veel werk hebben. De economie draait nog altijd goed. De piek die we nu zien, is de som van de vervangingsinvesteringen en de uitbreidingsinvesteringen. Als de economie in recessie gaat, zullen we het hard voelen. Door de crisis in 2009 is de verkoop van nieuwe machines met 80 procent gedaald.”

Technici gezocht

Drie kwart van de Belgische omzet van Bergerat Monnoyeur komt van de bouwmachines, een kwart van de motoren. “Caterpillar is wereldwijd zo georganiseerd. Met onze Eneria-afdeling zijn we een energiespeler, een heel andere business. We verkopen, verhuren en installeren bijvoorbeeld motoren voor noodgeneratoren in ziekenhuizen of voor warmte-krachtkoppelingen in de tuinbouw”, legt Vandermeulen uit.

De rode draad door het bedrijf is techniek. Het onderhoud van die indrukwekkende machines en motoren vergt een leger van technisch geschoolde vaklui. Technici die met mechanica, hydraulica en elektronica overweg kunnen, zijn gewild, maar schaars. “Dat probleem overstijgt ons bedrijf en zelfs onze sector. Het is een maatschappelijk probleem. Veel ouders pushen hun kinderen om naar het aso te gaan, terwijl in de technische wereld zo veel werk is. Dat is onbegrijpelijk. Bedienden zijn er voldoende, maar technici zijn niet te vinden. Dat remt onze groei”, zegt Vandermeulen.

Bergerat Monnoyeur organiseert een trainingsprogramma waar mensen in drie tot zes maanden worden opgeleid tot CAT-technicus. “De kandidaten moeten al een zekere technische basis hebben. Na dat traject kunnen ze aan de slag in een van onze ateliers, of ze gaan als servicetechnicus op de baan”, legt David Vandermeulen uit. “We hebben zelden technici die moeten wachten op een opdracht. We hebben er te weinig. De ploegen worden aangestuurd vanuit onze lokale vestigingen en het is constant zoeken naar oplossingen. Het zijn dure machines, niemand wil die laten stilstaan. We moeten het oplossen, want problemen in de service betaal je daarna cash in de machineverkoop.”

Kleine machines

Binnenkort komen de bouwmachines ook in actie aan de hoofdzetel van de Caterpillar-dealer aan de Brusselsesteenweg in Overijse. Twee oude gebouwen op de site worden gesloopt en moeten plaats ruimen voor een nieuw kantoorgebouw en een modern wisselstukkenmagazijn met extra atelierruimtes. “De groep investeert 6 miljoen euro in de nieuwbouw. We mikken op januari 2021 om de gebouwen in gebruik te nemen”, zegt Vandermeulen.

De groei van de komende jaren moet volgens de topman vooral van diversificatie komen. “We hebben verschillende assen voor de groei. We kunnen groeien doordat de markt groeit, maar ik denk dat we daar veruit aan ons maximum zitten. Een tweede groeispoor is het productengamma. We zijn heel sterk in grote machines, maar in het segment van de kleinere bouwmachines, tot 10 ton, zijn we helemaal geen marktleider – verre van zelfs. Caterpillar is vrij laat in dat segment gestapt en die achterstand moeten we inhalen.”

Vandermeulen ziet een groeiende vraag naar huurmachines. De komende jaren wil hij daarom ook werk maken van de verdere uitbouw van de verhuurmarkt. Of klanten huren of kopen, hangt af van de verwachte bezettingsgraad van de machines. “Als je een lage bezettingsgraad hebt, kun je beter huren. Dat is puur financiële rekenkunde, want als je koopt, betaal je voor 100 procent.” België is nog hoofdzakelijk een koopmarkt, maar de tendens naar leasing is ingezet. “In landen zoals het Verenigd Koninkrijk is dat nu al zo voor bouwmachines, die trend zie je hier ook wel komen.”

“Wij moeten die verhuurvloot financieren en daarvoor moet je voldoende kapitaalkrachtig zijn. Dat is dan weer een van de voordelen die wij hebben. Het familiebedrijf Bergerat Monnoyeur is zeer vermogend en Caterpillar heeft zijn eigen financiële poot. Als we het niet gefinancierd krijgen bij een klassieke bank, kloppen we aan bij CAT Finance”, besluit David Vandermeulen.