Congres van Europese Brouwers stelt ambachtelijke bieren centraal: ‘Wij zijn brouwers, geen tapijtenverkopers’

Het jaarlijkse congres van de Europese brouwers in Antwerpen staat dit jaar in het teken van de ambachtelijke bieren. ‘De ambachtelijke bieren hebben zeker een nieuwe dynamiek in de sector gebracht, maar tegelijk stijgt de promotiedruk. Wij zijn brouwers, geen tapijtenverkopers’, benadrukt Charles Leclef van de Mechelse Brouwerij Het Anker.

“Ik geloof in de kansen van Europa. Heineken is en blijft de grootste brouwer van Europa. Bijna alle vernieuwingen van de voorbije jaren in de biersector komen uit Europa. En met 9500 brouwerijen zijn we goed voor 7,5 miljard euro aan export.”

Jean-François van Boxmeer, de Belgische CEO van Heineken, het wereldwijde nummer twee, zette meteen enkele troeven van Europa in de kijker bij het jaarlijkse congres van de Europese Brouwersvereniging.

Tegelijk uitte Van Boxmeer enkele bezorgdheden. “Gezondheid, verantwoordelijk drinken en duurzaamheid zijn heel belangrijke thema’s en ze zullen nog aan belang winnen. Voor ons is het duidelijk: rijden en alcohol drinken gaan niet samen. Maar ook dat biedt kansen. Alcoholvrij bier heeft 13 procent marktaandeel in Spanje. Dat bier kan je dus ook drinken bij het middageten of als je nog moet autorijden. De technologie om alcoholvrij bier te brouwen is de voorbije jaren ook met sprongen vooruitgegaan. Almaar meer speciale bieren hebben een alcoholvrije variant. We moeten proactief en onophoudelijk de voordelen van bier bekendmaken. Zo vermijden we dat we slecht gemaakte wetgeving moeten herstellen. Ierland heeft een strengere regelgeving rond alcohol in de horeca. Het land waarschuwt vandaag dat alcohol kanker veroorzaakt. Daar moeten wij als brouwers heel sterk over nadenken.”

Van Boxmeer eindigde met een optimistische noot. “Kan een wereld zonder bier? Voor mij alvast niet.”

Ambacht doet bier bruisen

Optimisme voerde de boventoon tijdens de openingssessie van het congres. De sprekers waren het erover eens: ambachtelijke brouwers en bieren hebben bier als categorie verruimd en een onmiskenbare dynamiek teweeggebracht in de biersector. Niet-traditionele bierlanden als Italië (het noorden enigszins uitgezonderd), Portugal en Spanje zagen een biercultuur ontstaan. Spanje telt 600 brouwerijen, terwijl het voordien vooral een pils-land was. “Bier leeft in Europa”, vindt Van Boxmeer. “Onze ambachtelijke bieren blijven met dubbele procenten groeien.” Bij de groep Heineken zijn dat onder meer de Belgische bieren Affligem en Mort Subite.

Ina Verstl, een Duitse bierkenner en auteur van een boek over de consolidatie in de brouwerswereld, gaf wat cijfers mee. Ambachtelijke bieren haalden 38 miljard dollar omzet in 2017. Wellicht groeien ze met nog eens 14 procent tot 2023. Met 44 miljoen hectoliter zijn ambachtelijke bieren goed voor iets meer dan 2 procent van het wereldwijde biervolume. Wereldwijd gaan is voor ambachtelijke bieren bijzonder moeilijk. Voor Verstl blijven ze zelfs beter lokaal, geworteld in de eigen streek. De ambachtelijke brouwers in de Verenigde Staten zagen hun export overigens fors dalen: van 0,56 miljoen hectoliter in 2017 naar 331.000 hectoliter. Dat zijn cijfers van de vereniging van ambachtelijke brouwers Brewers Association. Een verklaring voor die aanzienlijke daling geeft ze niet.

Prijsdruk en promoties

Charles Leclef van de Mechelse Brouwerij Het Anker is niet echt verbaasd over die evolutie. “De ambachtelijke bieren hebben zeker een nieuwe dynamiek in de sector gebracht. Maar zal de consument niet afhaken door het te grote aanbod? Wij zijn decennia geleden opnieuw ambachtelijke bieren beginnen te brouwen, omdat ze toen niet langer te krijgen waren. Maar de voorbije jaren zie je steeds meer promotiedruk en reclameacties, zoals ‘één betalen, één gratis’. Maar daar doen wij niet aan mee, wij zijn geen tapijtenverkopers. Zoiets vreet aan je merk. Een grootwarenhuis beloofde ons onlangs een groot volume af te nemen, als we zo’n promotie zouden doen. Maar die promoties leveren je geen trouwe klanten op. Als we allemaal in dezelfde vijver vissen, winnen de financieel meest solide schouders de race. Bovendien heeft België een systeem van brouwerscontracten. Daarmee mogen brouwers tot een bepaald volume de eigen bieren verkopen. Dat distributiekanaal wordt gebruikt om bieren van anderen te weren. Zeker voor nieuwkomers is dat een hinderpaal.”

Charles Leclef ziet ook de export van Belgische bieren steeds moeilijker worden. “De investeringen in export worden steeds duurder. Je moet je merken heel goed positioneren. Dat komt niet door de groei van de ambachtelijke bieren in eigen land, maar in het buitenland. Ook daar worden de bieren steeds beter. De kwaliteit stijgt voortdurend.”

2018 was overigens een goed jaar voor Brouwerij Het Anker, meldt Charles Leclef. 40 procent van de volumes (45.000 hectoliter) gaat naar het buitenland. De drie kernmarkten voor de brouwer zijn België, Frankrijk en Nederland. “Dat zijn onze verruimde thuismarkten. We hebben niet noodzakelijk behoefte aan verre export. Exporteren naar China is misschien mooi, maar het valt je niet zomaar in de mand.”