ChatGPT zal eerst het middenkader treffen, en snel

De hypergeavanceerde chatbot ChatGPT veroorzaakt een buzz. De toepassing van artificiële intelligentie, die een logische en geconstrueerde discussie lijkt kunnen voeren en volledige teksten kan genereren, brengt het debat over de kracht van algoritmes en hun impact op veel beroepen weer op gang.

In de wereld van de technologie zijn er weinig grote ontwrichtende momenten geweest sinds de komst van Google, de sociale netwerken en de iPhone. En er zijn maar weinig digitale innovaties die de loop der dingen fundamenteel kunnen wijzigen. Dat is veranderd. Volgens sommige waarnemers is de lancering van de chatbot ChatGPT het jaar nul van een nieuw tijdperk in de digitale wereld, en zelfs in de wereld van het werk. De artificiële intelligentie, ontwikkeld door OpenAI, heeft de hele planeet geïmponeerd sinds ze eind november online verscheen.

ChatGPT is heel gemakkelijk te gebruiken. U kunt het elke vraag stellen die u wilt en zelfs vragen specifieke teksten te schrijven. Toespraken, gedichten, recepten, historische feiten, essays: ChatGPT genereert content over min of meer elk onderwerp en reageert op een vlotte, volledige en over het algemeen ‘intelligente’ manier. Bijna als een mens.

Natuurlijk kan de chatbot vooral precieze antwoorden geven op eenvoudige, feitelijke vragen. Maar ChatGPT kan ook een gedicht van een gewenste lengte en met bepaalde woorden schrijven, of volgens een bepaalde stijl. Het kan ook verhalen verzinnen met opgelegde personages of – we hebben het getest – een persbericht schrijven met slechts een paar stukjes informatie. De resultaten zijn verrassend. Natuurlijk zijn ze nog niet perfect. Er worden soms fouten gemaakt in data of feiten. Toch is er over het algemeen een vrij logische, samenhangende structuur, zelfs een vorm van redenering in het verhaal.

“Dit is de meest spectaculaire conversatie tussen artificiële intelligentie en de mens die we al hebben gezien”, merkt Cyril Vart op, uitvoerend vicepresident van het gespecialiseerde adviesbureau EY Fabernovel. Toch blijft hij een beetje sceptisch over de impact die ChatGPT kan hebben.

ChatGPT behaalt MBA

Velen hebben de toepassing bestudeerd. Er zijn meerdere tests uitgevoerd om te zien hoe ChatGPT vragen kon beantwoorden, een gesprek kon voeren en zelfs min of meer complete of artistieke teksten kon maken. En de wereld werd gek. Het onderwijs bijvoorbeeld, waar veel leerlingen en studenten al hun huiswerk hebben toevertrouwd aan de chatbot.

Maar het meest verrassend en fascinerend zijn de resultaten die de conversatierobot behaalt in tests op hoog niveau. Zo hebben internationale onderzoekers van Chicago Kent College of Law, Bucerius Law School in Hamburg en Stanford Center for Legal Informatics ChatGPT getest op de examenvragen om toegelaten te worden tot de Amerikaanse balie. Volgens hen scoorde de robot iets meer dan 50 procent. Dat is beter dan veel studenten, terwijl de chatbot geen opleiding heeft gekregen. De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat dit soort artificiële intelligentie binnenkort kan slagen voor het prestigieuze examen. Rechten is duidelijk niet het enige vak waarin ChatGPT zou kunnen uitblinken: naar verluidt heeft het medische examens in de Verenigde Staten afgelegd, managementexamens en zelfs een MBA behaald aan de Wharton School van de Universiteit van Pennsylvania.

Om tot zulke resultaten te komen heeft OpenAi zijn GPT-algoritme – een afkorting voor Generative Pre-trained Transformer – getraind op een indrukwekkend aantal onlineteksten. Die bronnen maakt het bedrijf niet openbaar. Waarnemers wijzen naar onlinedatabanken zoals Wikipedia, sociale netwerken, gedigitaliseerde boeken en zowat alles wat op het net kan worden geïndexeerd. Volgens specialisten is het model gebaseerd op meer dan 300.000 miljard woorden, met een tijdshorizon die niet verder gaat dan 2021. Tenminste in de eerste versie.

Natuurlijk heeft de robot geen besef van wat hij schrijft en geen begrip van taal. Het is een zuiver wiskundig model van taal. De machine houdt alleen rekening met de context van woorden, naburige woorden en de waarschijnlijkheid dat het ene woord na het andere voorkomt. Bij het proces zijn ook mensen betrokken, bijvoorbeeld om te beoordelen of het algoritme gebaseerd is op gevaarlijke of gevoelige inhoud.

Marketing in het vizier

Voor Laurent Alexandre, de auteur van verschillende boeken over artificiële intelligentie, is de vooruitgang van taalalgoritmes ver van triviaal. Het is ook geen eenvoudige evolutie. “ChatGPT is de grootste revolutie sinds de opkomst van het consumentenweb in 1993”, benadrukt hij. “Toepassingen in het herkennen, begrijpen en genereren van taal zijn revolutionair omdat een heel groot deel van de menselijke, economische en creatieve activiteit bestaat uit het produceren van taalinhoud.”

ChatGPT is een tekst- en contentgenerator. Dat is een taak die veel mensen in veel sectoren uitvoeren: van een projectnota tot een PowerPoint-presentatie of een persbericht tot een promotiepost op Facebook. Nu al worden klanten die contact opnemen met hun bank, telecomprovider of energieleverancier meestal ontvangen door artificiële intelligentie. “Dat werkt via een gespreksboom, een andere technologie”, merkt Cyril Vart van Fabernovel op. “Als de machine niet weet hoe te antwoorden, gaat er een knipperlicht af bij een mens.”

In de wereld van copywriting en de creatie van content kan ChatGPT de rollen nog drastischer omdraaien. Een marketingbureau dat focust op sociale media vraagt zijn teams bijvoorbeeld dagelijks briefings, plannen en promotieteksten te maken. Een ietwat geavanceerde chatbot, zoals die van OpenAI, kan al op verzoek Facebook-posts maken. “In copywriting en zelfs op strategisch gebied zal ChatGPT gebruikt worden”, voorspelt Sabrina Bulteau, die lang het sociale agentschap BeConnect leidde. “Die technologie zal het werk in grote mate voorkauwen. Het grote voordeel is dat ChatGPT een basisstructuur biedt waaraan je, als je de business kent, een laagje menselijke intelligentie kunt toevoegen. Maar het zal ook in staat zijn inhoud te genereren die bijna volledig kan worden gebruikt, op basis van een goede briefing. Dat bespaart veel tijd en is dus efficiënt.”

In een recente studie van de start-up Sortlist denkt 22 procent van de werkgevers in de financiële sector eraan het personeel in te krimpen als ChatGPT bij hen zou worden ingevoerd. 51 procent van hen kijkt dan vooral naar de marketingafdeling.

Nieuwe vaardigheden

Die redenering kan worden doorgetrokken naar andere sectoren. “Weinig bedrijven zullen blijven vragen aan iemand die 5.000 euro per maand kost om te doen wat ChatGPT in 17 seconden kan”, voorspelt Laurent Alexandre. “Een rapport dat gewoonlijk aan een middenkaderlid wordt toevertrouwd, zal hem worden ontnomen. Dat zal uiteindelijk een probleem vormen voor het middenkader in de dienstensector. Middenmanagers zullen moeten bewijzen dat ze een toegevoegde waarde hebben. Want zij zijn erg duur.” Volgens de auteur zullen veel sectoren sterk beïnvloed worden, met juridische medewerkers voorop. “We stevenen af op een grote reorganisatie van het bedrijfsleven, het onderwijs en zelfs de ziekenhuizen”, waarschuwt hij.

Alexeï Grinbaum, directeur onderzoek van het Franse Instituut voor Onderzoek naar de Fundamentele Wetten van het Heelal, was in een televisietoespraak gematigder, zonder de impact van artificiële intelligentie te ontkennen: “Hele werkgebieden zullen veranderen, maar niet verdwijnen. Er zullen altijd artsen, rechters, advocaten, journalisten, enzovoort zijn, maar de inhoud van hun werk zal veranderen.” Dat is ook de visie van Michel Levy-Provençal, een Franse docent gespecialiseerd in innovatievraagstukken en de oprichter van Brightness, een bedrijf dat gebruikmaakt van artificiële intelligentie. “Artificiële intelligentie kan de productie van content versnellen”, erkent hij. “Maar het blijft vooral een instrument. Artificiële intelligentie genereert zelf niets, mensen moeten erom vragen. De manier waarop opdrachten aan artificiële intelligentie worden gegeven, zal ook een vaardigheid zijn. We stijgen eigenlijk een beetje in waarde en winnen aan productiviteit.” En zelfs al blijven de resultaten van ChatGPT nog achter op de menselijke productie, “met de snelheid waarmee dit vordert, is het redelijk te denken dat het over drie of vier jaar moeilijk zal zijn een onderscheid te maken tussen de machine en de mens.”