CBX Medical pioniert in medisch onderzoek naar hennep: ‘Het potentieel van medicinale cannabis is eindeloos’

De Waalse start-up CBX Medical heeft van het onderzoek naar medische hennep zijn stokpaardje gemaakt. Het presenteert zijn producten op basis van extracten van de groene plant als natuurlijke, aanvullende alternatieven voor de traditionele geneeskunde. Het bedrijf maakt een opmerkelijke groei door.

Hoewel de houding ten opzichte van medicinale cannabis verbetert, hadden Flora Mer, Lionel Quataert en Jonathan Blondiau, de oprichters van de Waalse start-up CBX Medical, het niet altijd gemakkelijk. Het bedrijf ontstond in 2020 en is gespecialiseerd in medisch onderzoek naar hennep. “Toen we voor het eerst op de markt kwamen, behandelden apothekers me als een drugsdealer”, zegt CEO Lionel Quataert. “We waren de eersten in België die de sector betraden. Zoals elke ondernemer geloofde ik erin en ik wist dat ik het pad moest effenen, dus ik zette door. Een van die apothekers belde me twee maanden later terug voor meer informatie over ons assortiment, omdat hij een voorschrift had gekregen van een arts.”.

Financiële impuls

Dankzij zijn serieuze positionering kreeg CBX Medical vorig jaar de grootste subsidie die de Waalse overheid ooit heeft toegekend voor onderzoek naar therapeutische cannabis in België: bijna 600.000 euro voor een periode van vier jaar.

Het bedrijf gebruikt die financiële impuls voor zijn onderzoek naar de biologische beschikbaarheid van cannabinoïden, de actieve stoffen in medicinale hennep, in samenwerking met de ULB. Die niet-psychoactieve moleculen staan bekend om hun ontstekingsremmende, anti-emetische (tegen misselijkheid en braken), pijnstillende en antibacteriële effecten. Ze bevorderen ook ontspanning, behandelen slaapstoornissen, verzachten auto-immuunziekten en verminderen de pijn van patiënten die chemotherapie ondergaan.

Het doel van CBX Medical is een 100 procent Belgisch geneesmiddel te ontwikkelen dat wordt terugbetaald door het ziekenfonds. CBX Medical presenteert zijn producten als natuurlijke alternatieven voor het verlichten van chronische pijn tegenover veel sterkere moleculen met meer uitgesproken bijwerkingen, zoals opiaten of ontstekingsremmers. “We zijn er nog niet”, zegt Quataert. “We zitten nog in de fase waarin we de formule en de manier van toediening definiëren en bepalen welke indicatie we als eerste zullen behandelen. De ontwikkeling van zo’n medicijn en de goedkeuring zullen minstens tien jaar duren.”

De voordelen van cannabis worden nog altijd onderschat. “De plant heeft een enorm potentieel voor de behandeling van veel kwalen. Ze heeft nog niet al haar therapeutische deugden prijsgegeven”, verklaarde Frédéric Louis, pijnarts aan het CHC Heusy, toen de financiering van het Waals Gewest werd aangekondigd. “Het potentieel van cannabinoïden is eindeloos”, voegde Lionel Quataert eraan toe.

“Cannabis heeft nog altijd een slecht imago bij het grote publiek”, zegt Louis. “Mensen denken in de eerste plaats aan recreatieve cannabis met een hoog THC-gehalte, die kan leiden tot verslaving en schadelijke neveneffecten kan hebben op de hersenen van jongeren. We willen therapeutische cannabis uit de schaduw halen.”

Bewustzijn vergroten

Het assortiment van CBX Medical omvat alles van een spierverzachtende gel tot een crème om huidirritatie door psoriasis te verlichten, maar ook CBD-olie met ontspannende eigenschappen en voedingssupplementen tegen vermoeidheid. “Uiteraard zullen onze producten de intense pijn van een gebroken been niet verlichten”, benadrukt Lionel Quataert. “Maar ze hebben wel het voordeel dat ze geen contra-indicaties hebben in vergelijking met het herhaalde gebruik van moleculen die vaak worden voorgeschreven als behandeling voor patiënten met chronische aandoeningen. Ze zijn ook veiliger.”

Met meer dan 1.000 apothekers en 1.200 artsen die al betrokken zijn, wil CBX Medical nu het bewustzijn van patiënten vergroten. Met de financiering kon het bedrijf ook extra onderzoekspersoneel en twee medische vertegenwoordigers aanwerven. Het heeft nu ongeveer tien interne en externe voltijdse equivalenten.

CBX Medical is het nummer één in de Belgische farmaceutische sector. Verwacht wordt dat de verkoop in België tegen 2023 ongeveer 500.000 euro zal bedragen. Na Luxemburg en Oostenrijk zijn de producten sinds dit jaar ook verkrijgbaar in Spanje. Het bedrijf is van plan tegen eind 2024 in nog twee andere landen actief te zijn. “Het registreren van producten in nieuwe markten is altijd wennen. We zijn afhankelijk van de administratieve kronkels van elk land”, legt de CEO uit.

Nieuwe moleculen

De start-up heeft zijn onderzoeksactiviteiten de afgelopen maanden uitgebreid. Tot nu toe richtte het zich uitsluitend op CBD (cannabidiol) en CBG (cannabigerol). Nu onderzoekt het nieuwe moleculen met vergelijkbare eigenschappen. Onder de meest veelbelovende noemt Lionel Quataert PEA (palmitoylethanolamide), een molecule die door het lichaam wordt geproduceerd en zich kan hechten aan dezelfde receptor als die voor cannabinoïden uit cannabis. De molecule is betrokken bij het reguleren van pijn, verzadiging en geheugen. Myrceen wordt ook onder de loep genomen. Die molecule met geurstoffen (terpeen) is overheersend in veel cannabissoorten en in planten zoals hop en tijm. Het heeft pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen.

CBX Medical heeft zijn eigen hennepvelden om tests uit te voeren. Die in Lasne beslaat 1 hectare. Half juni start de start-up een nieuwe samenwerking met een “strategische” speler voor een nieuw veld van drie hectare in de regio Luik. Die hennepvelden vertegenwoordigen slechts 6 procent van de vereiste grondstoffen. Het merendeel van de gebruikte cannabinoïden komen uit Oost-Europese landen. “Die landen hebben de afgelopen jaren zwaar geïnvesteerd in de ontwikkeling van de sector. De cannabisplanten daar zijn van superieure kwaliteit”, zegt Quataert.

Vage wetgeving

Volgens het adviesbureau Prohibition & Partners is de cannabinoïdensector in België goed voor een potentieel van 120 miljoen euro. Maar om alle krachten van de groene plant te benutten, moet de Belgische wetgeving evolueren. Voorlopig blijft die erg vaag. “In Frankrijk en Nederland is het toegestaan om CBD-olie in te nemen, terwijl het in België verboden is”, betreurt Lionel Quataert.

In 2019 keurde de Kamer een wetsvoorstel goed om een cannabisbureau op te richten, verbonden aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). Zijn opdracht zal erin bestaan de teelt van cannabis voor medische of wetenschappelijke doeleinden te controleren. De oprichters van CBX Medical hopen dat het orgaan snel het licht zal zien om hun onderzoeksveld uit te breiden en hun ontwikkeling voort te zetten.