Brouwerij Dubuisson: 250 jaar geschiedenis

De in 1769 opgerichte brouwerij Dubuisson, bekend om het bier Bush, wordt gerund door de achtste generatie. De negende generatie steekt al de neus aan de vaten. Een rijk verhaal en een geslaagde verbreding van het bierassortiment verklaren het succes, ook na 250 jaar.

Hoeveel familiebedrijven in ons land kunnen een jubileum van 250 jaar vieren? Eén van hen is Brouwerij Dubuisson in Pipaix in de provincie Henegouwen. De oudste familiebrouwerij van Wallonië en de op één na oudste in België – de oudste is de brouwerij Roman in Oudenaarde – heeft de mijlpaal van het 250-jarige bestaan genomen met de opening van een museum over de geschiedenis van de brouwerij en een nieuwe taverne. Beide liggen tegenover de oorspronkelijke brouwerij. Het museum, Beerstorium gedoopt, werd opgericht in samenwerking met het Brusselse bedrijf Tempora en werd begin november officieel geopend door koning Filip. Het museum huist in het kasteel van Ghyssegnies, waar het brouwersavontuur in 1769 begon.

Een interactief museum

In die tijd stond het graafschap Henegouwen onder Oostenrijks bewind. Joseph Leroy, de grootvader van de huidige eigenaar van de brouwerij, Hugues Dubuisson, stichtte de brouwerij in de boerderij tegenover het kasteel. Twee en een halve eeuw later huist de brouwerij daar nog altijd en zijn nieuwe brouwzalen aan de boerderij toegevoegd. Maar de echte vernieuwing kwam aan de andere kant van de Chaussée de Mons: het kasteel werd gerenoveerd en er kwam een nieuw gebouw met de taverne Trolls & Bush, die de oude taverne in de brouwerij vervangt.

“Het kasteel was verlaten”, vertelt Gauthier Fraiteur, de communicatiemanager van Dubuisson. “Met de renovatie wilden we de authenticiteit ervan behouden en tegelijkertijd virtuele realiteit toevoegen met 3D-animaties en -spelletjes. Naast de klassieke rondleiding, kunnen bezoekers ook puzzels oplossen in alle kamers van het kasteel.”

Elk deel van het museum behandelt een ander aspect van het brouwen. Naast de geschiedenis van Dubuisson ontdekt de bezoeker er ook een minibrouwerij. Die is het werk van Benjamin Tommasetti, een leraar mechanica aan het Provinciaal Instituut voor Secundair Onderwijs in Ath, en zijn leerlingen. “De minibrouwerij is een geschenk van zijn weduwe. Ze kan drie liter bier produceren”, voegt Gauthier Fraiteur toe. “Ze heeft nog niet in het museum gebrouwen, maar we denken erover na.”

Het Beerstorium en Trolls & Bush liggen op een landgoed van acht hectare, dat volledig is heringericht om de bezoekers van het museum en de brouwerij te ontvangen. De nieuwe brasserie, die iets groter is dan de oude, heeft een prachtig terras dat een schot in de roos moet zijn bij zonnig weer. De oude is omgebouwd tot een winkel, de Terroir des Trolls. Daar vindt de bezoeker naast zelfgemaakte bieren en aanverwante producten (glazen, T-shirts, gadgets, enzovoort), lokale producten, zoals bloedworst en kaas, waarvan sommige gemaakt zijn met de bieren van de brouwerij.

Familiegeheim

Tot begin jaren negentig brouwde Dubuisson slechts één bier: Bush. Het werd in 1933 gecreëerd door de grootvader van Hugues, Alfred Dubuisson. Met een alcoholgehalte van 12 procent behoort Bush tot de sterke bieren. “Voor Bush ging Alfred Dubuisson naar Engeland waar hij een gistsoort vond die zeer goed bestand is tegen alcohol”, vertrouwt Gauthier Fraiteur ons toe. “Die gist is nog altijd een familiegeheim.” Een paar jaar na de lancering van Bush kwam Alfred Dubuisson met een reclameslogan. Volgens die slogan was de levensverwachting van een waterdrinker 57 jaar, maar van een Bush-drinker 97 jaar. De slogan bleek meer dan reclame: Alfred Dubuisson stierf in 1993, op de leeftijd van 97 jaar.

Hugues Dubuisson, een landbouwingenieur met een brouwspecialisatie, werd het hoofd van de brouwerij. In de afgelopen dertig jaar heeft hij het assortiment aanzienlijk uitgebreid. Dat heeft bijgedragen aan het succes van de onderneming. Brouwerij Dubuisson kende een sterke groei. De productie is in tien jaar verdrievoudigd, van 30.000 naar meer dan 90.000 hectoliter.

“Als we enkel op het merk Bush hadden gemikt, zouden we waarschijnlijk niet staan waar we nu staan”, zegt Gauthier Fraiteur. “De lancering van de nieuwe bieren is duidelijk de verdienste van Hugues. Die bieren vloekten soms met de traditie van de familie en onze trouwe klanten, maar ze bereikten wel een nieuw publiek. Neem onze Cuvée des Trolls die in 2000 in Louvain-la-Neuve werd gecreëerd. Die vertegenwoordigt de helft van onze productie. Het bier is wat lichter en op die manier een opstapje naar onze speciale bieren.”

Stelselmatig breidde Dubuisson het bierassortiment de voorbije jaren uit. Daarnaast heeft de brouwerij, in samenwerking met Brouwerij De Brabandere uit Bavikhove, die haar 125-jarige bestaan viert, een speciaal voor de gelegenheid ontwikkelde jubileumdoos met twee bieren uitgebracht.

Nieuwe generatie

Hugues Dubuisson heeft drie kinderen: Alexandre, Séverine en Fanny. De eerste twee werden onlangs actief in de familiale brouwerij. Fanny studeert nog. Er was nooit sprake van enige druk om in het familiebedrijf aan de slag te gaan. Alexandre is verantwoordelijk voor de Belgische horeca en Séverine voor het financiële beheer.

De negende generatie legt ook ecologische accenten. Zo wordt de gerecupereerde warmte van de brouwerij gebruikt voor de verwarming van de gebouwen. Brouwerij Dubuisson is één van de grootste twintig brouwerijen in het land. De omzet in 2018 bedroeg 20,5 miljoen euro, versus 12,3 miljoen omzet in 2014.

Het familiebedrijf heeft ook een distributieactiviteit, en horecapanden in eigen beheer of in samenwerking, vooral in Henegouwen. Daarmee creëert de brouwerij direct en indirect bijna 180 banen. Frankrijk is de grootste markt voor de brouwer, met als succesproduct de Cuvée des Trolls. Onze zuiderburen leveren de helft van de omzet. België staat voor 40 procent. De laatste 10 procent is voor de verdere export.