‘Blijf af van de opbrengst die ondernemers uit hun bedrijf halen’

“Mensen met vermogen betalen al belastingen via de personen- en de vennootschapsbelasting, net zoals iedereen. En ze wérden de voorbije jaren al zwaarder belast.” Dat zegt Jo Viaene, directeur van Optima Group.

Uit recent onderzoek blijkt dat maar liefst 84 procent van de bevolking een vermogenswinstbelasting, een belasting op de winsten uit kapitaal dus, een goed idee vindt. Eind vorige week gebruikten de vakbonden de invoering van de vermogenswinstbelasting als pasmunt voor het opschorten van de nationale staking van maandag 15 december. Toch is zo’n belasting niét de juiste oplossing. Mensen met vermogen betalen al belastingen via de personen- en de vennootschapsbelasting, net zoals iedereen. En ze wérden de voorbije jaren al zwaarder belast. Blijf dus af van de opbrengst die ondernemers uit hun bedrijf halen.

Een tax shift moet er komen, maar ik ben er niet van overtuigd dat een vermogenswinstbelasting daar onmiskenbaar deel van moet uitmaken. Belastingen op vermogen zijn in ons land al goed voor 8 procent van de overheidsinkomsten. Dat aandeel ligt al hoger dan in de andere OESO-landen. Voorstanders van een vermogenswinstbelasting verliezen in de eerste plaats uit het oog dat vennootschappen en burgers met vermogen al belastingen betalen via de vennootschapsbelasting en de personenbelasting, net zoals iedereen.

Voor aandeelhouders van een bedrijf is er pas een dividend dat ze kunnen sparen of beleggen als er na het betalen van de vennootschapsbelasting voldoende geld overblijft. Op dat gespaarde of belegde bedrag betalen ze weer belastingen. Overlijdt die persoon, dan worden er ook nog eens successierechten op dat vermogen betaald. Om nog te zwijgen van de bijkomende lasten bij de verwerving van vermogen zoals de registratierechten op vastgoed.

Daarbij komt dat mensen met vermogen de laatste jaren steevast al zwaarder belast werden. Ze betalen hogere belastingen op intresten en dividenden (de roerende voorheffing nam de voorbije twee jaar toe met 60 procent). De premietaks op levensverzekeringen is vrijwel verdubbeld, zodat langetermijnspaarders op elke nieuwe premie 2 procent belasting betalen. Vanaf 2015 verhoogt de beurstaks op fondsen. Ook de taks op de liquidatiebonus is toegenomen, zodat hardwerkende zelfstandigen aan het einde van hun carrière ook nog eens inboeten op hun aangelegde spaarpotje.

In de praktijk is een vermogenswinstbelasting ook moeilijk haalbaar en brengt het heel wat extra administratieve rompslomp met zich mee. Om een dergelijke maatregel in te voeren, is het noodzakelijk om het totale vermogen van elke burger volledig en correct in kaart te brengen in een zogenaamd vermogenskadaster. Maar in hoeverre is het mogelijk om alle roerende en onroerende goederen van iemand op te lijsten? En wat definieert men onder vermogen? Vallen juwelen en kunst daar ook onder? Wat doe je met schulden en negatieve opbrengsten? En met vermogens in het buitenland? En wat met de privacy van dit soort gegevens?

Nogmaals, een tax shift is essentieel. En de federale regering maakt daar stilaan werk van. Iedereen die werkt zal vanaf volgend jaar meer overhouden, en de lasten op arbeid voor bedrijven worden eindelijk teruggeschroefd. Om dat te compenseren komen er al nieuwe belastingen op kapitaal, zoals de doorkijkbelasting, wat de grote vermogens dus opnieuw aanspreekt. Bovendien zijn er nog andere mogelijkheden. Als we de verlaging van de btw-tarieven terugschroeven, een meerwaardebelasting heffen op speculatieve transacties en meer opbrengsten halen uit slimme milieubelastingen, geraken we al een heel eind verder.

Maar blijf af van de opbrengst die ondernemers na 30 jaar uit de verkoop van hun bedrijf halen. Zij hebben 30 jaar lang gewerkt, risico gelopen, werkgelegenheid gecreëerd en netjes alle sociale bijdragen betaald.

Ik zie voor de toekomst volgende uitdagingen:

– Ten eerste moeten we nu werk maken van een breed maatschappelijk debat over ons fiscaal systeem. Dat is een werk van lange adem, van veel geduld en vooral van een grote portie gezond verstand. Alle taboes rond fiscale hervormingen moeten daarom sneuvelen.

– Ondertussen is het belangrijk dat de regering een periode van fiscale rust inlast. Een stabiel kader biedt bedrijven meer rechtszekerheid.

Verder is het essentieel dat de afgesproken besparingen ook effectief zullen worden doorgevoerd, zodat de begroting niet ontspoort.

– We moeten ook ons imago in het buitenland versterken als we investeerders uit het buitenland wil aantrekken. Stakingen die elkaar in ijltempo opvolgen, dragen daar niet toe bij.

– En ten slotte moeten we blijven inzetten op werkgelegenheid. Iedereen die kan werken, moet ook zijn civiele plichten vervullen. Alleen zo blijft ons systeem overeind en alleen zo blijft het betaalbaar. Een echte eerste stap in de goede richting is de toezegging van de regering om alle werkende mensen fiscaal te belonen.

Jo Viaene, Director Optima Group