Bijna 22 miljard euro: nog nooit betaalden bedrijven zoveel vennootschapsbelasting

Foto: Getty
Wolfgang Riepl
Wolfgang Riepl redacteur bij Trends

Er komt maar geen einde aan de recordbedragen die onze bedrijven aan vennootschapsbelasting betalen. In 2024 stortten ze meer dan 21,8 miljard euro in de staatskas. Sinds 2018 volgen de records elkaar op, met het coronajaar 2020 als uitzondering. Maar 2024 kan wel eens het laatste recordjaar zijn.

Trends analyseerde samen met de financiële databank Trends Business Information de balansen van 548.320 ondernemingen voor het boekjaar 2024. 432.913 van die bedrijven (bijna 79%) betaalt vennootschapsbelasting. De overige 21 procent ondernemingen zijn ofwel verlieslatend, of ze kunnen overgedragen verliezen fiscaal recupereren. De selectie gebeurde op basis van de enkelvoudige balansen van Belgische bedrijven, of van filialen van al dan niet internationale groepen. In die balansen wordt heel concreet het reëel en effectief betaalde bedrag vermeld aan vennootschapsbelasting voor de Belgische staat. Bij consoliderende holdings is niet steeds eenduidig hoeveel cash voor de vennootschapsbelasting naar de staat vloeit.

Steeds meer bedrijven

Met bijna 21,85 miljard euro betaalde vennootschapsbelasting was 2024 alweer een recordjaar. Een belangrijke reden is de significante klim van het aantal belastingbetalers. “Als het aantal bedrijven stijgt, dan groeit ook de som van de brutowinsten en dus van de belastingen”, zegt Pascal Flisch, analist bij Trends Business Information. In 2020 betaalden 355.845 bedrijven op een totaal van 483.541 vennootschapsbelasting, of 73,59 procent. In het boekjaar 2024 betaalden 77.068 meer bedrijven vennootschapsbelasting.

Welke bedrijven betalen de hoogste vennootschapsbelastingen? Bekijk hier de top 50

En dat is nog een onderschatting. We analyseerden de cijfers tot 22 oktober 2025. Maar er zijn altijd bedrijven die laattijdig balansen neerleggen. “Circa 10.000 bedrijven zullen nog balansen neerleggen voor het boekjaar 2024”, schat Pascal Flisch. Daarnaast zijn er nog de eenmanszaken, die geen balansen neerleggen. Het totale aantal bedrijven in ons land loopt daarmee op tot 1,548 miljoen.

“Toch kiezen steeds meer ondernemingen voor een juridische vorm, waarbij ze balansen moeten neerleggen. Meestal is dat de besloten vennootschap. Dat is een goede zaak”, vindt Pascal Flisch. “Het is transparanter en daarmee kunnen we de financiële gezondheid van het economische weefsel steeds beter analyseren. Als de zaak goed draait, laat het ook toe om minder belastingen te betalen dan zelfstandigen. Als de zaak toch failliet gaat, blijft het privépatrimonium meestal gevrijwaard.”

Met 63 procent van het totaal betaalt Vlaanderen opnieuw het leeuwendeel van de vennootschapsbelasting.

Sinds 2018 sneuvelden jaar na jaar de records, behoudens een ferme knik in het coronajaar 2020. “De overheid gaf in 2020, naar aanleiding van de pandemie, uitstel van betaling voor belastingen en btw”, duidt Pascal Flisch. “Met als gevolg dat veel ondernemingen het boekjaar 2020 afsloten met meer fiscale schulden dan gebruikelijk. Dat geld vloeide in 2021 naar de kassa van de overheden.”

Een andere verklaring voor de recordontvangsten is de daling van het aantal achterpoortjes die het ontsnappen aan de belastingen mogelijk maken.

Het laatste recordjaar?

2024 kan wel eens het laatste recordjaar zijn. “2024 was vooral een jaar van besparingen bij bedrijven”, analyseert Pascal Flisch de cijfers. “Vooral bij de grotere ondernemingen daalt de omzet, terwijl de brutomarge nog slechts een klein beetje groeit. Ondernemingen waren dus zuinig met aankopen en letten fel op de dagelijkse kosten. Bovendien werd personeel ontslagen. Niet altijd massaal, maar een beetje overal. En ten slotte stelden ze hun investeringen uit.”

“Die drie factoren maken dat de belastbare basis groter wordt en dat er globaal meer belastingen worden betaald. Maar dat is geen goed nieuws”, waarschuwt Pascal Flisch. “Het bedrag stijgt omdat de ondernemingen saneren. 2025 kan een kanteljaar worden. Als bedrijven blijvend stoppen met investeren, is de strijd zo goed als verloren.”

Vlaanderen betaalt het meest

Met 63 procent van het totaal betaalt Vlaanderen opnieuw het leeuwendeel van de vennootschapsbelasting. In Wallonië ging het geïnde bedrag zelfs achteruit. Bovendien betaalt 82 procent van de Vlaamse bedrijven belastingen, tegenover slechts 77 procent van de Waalse. “De economie in Wallonië draait niet zoals het moet”, vindt Pascal Flisch. “De koopkracht is zwak en dus hebben veel ondernemingen het heel moeilijk. Niet de grotere spelers, maar wel de kleine en middelgrote ondernemingen. De bouwsector ziet af en in de winkels woedt een kaalslag: liefst één op de vijf winkels staat te huur. Toch zal vermoedelijk de belastingopbrengst van het boekjaar 2023 nog geëvenaard worden in Wallonië, zodra alle nog ontbrekende balansen zijn neergelegd bij de Nationale Bank. Al bij al een heel mooi cijfer, na de stijging van 2023. Meer ondernemingen zullen gemiddeld minder belastingen betalen, maar het totaalbedrag zal niet dalen.”

Twee bedrijven in Wallonië zijn weliswaar absolute sterkhouders. Net zoals vorig jaar staan Mastercard Europe en GlaxoSmithKline Biologicals helemaal bovenaan. Samen betaalden ze 793 miljoen euro aan vennootschapsbelasting. Dat betekent bijna 19 procent van het totale bedrag aan vennootschapsbelasting in Wallonië. “Dat zijn twee mooie bedrijven. Onze beleidsmakers moeten ervoor zorgen dat ze zich in België blijvend verankeren”, hoopt Pascal Flisch. “Het probleem is dat het gemiddelde cijfer van Wallonië zwaar wordt beïnvloed door die twee reuzen. Het bedrag aan vennootschapsbelasting in het boekjaar 2024 bedroeg 4,2 miljard euro in Wallonië, betaald door 100.772 ondernemingen. Dat geeft een gemiddelde van 41.758 euro per bedrijf. Als je de twee grootste betalers uit de berekening haalt, kom je aan een gemiddeld bedrag van amper 33.890 euro.”

Lees meer over:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise