In Lissabon heeft het Europese Octrooibureau zes Europese uitvindersprijzen uitgereikt. Limburger Joan Daemen en zijn team cryptografen waren bij de drie finalisten in de categorie ‘industrie’. Die prijs ging uiteindelijk naar de Duitse uitvinders van een nieuwe vorm van medische magnetische beeldverwerking.
De European Innovator Award is de jaarlijkse ‘Oscar-show’ van het Europees Octrooibureau. De prijs bekroont uitvinders die octrooien hebben en zet het maatschappelijke belang van uitvindingen in de verf. Benoît Battistelli, CEO van het Europees Octrooibureau (EPO), maakt er geen geheim van dat de prijs goodwill moet scheppen voor zijn instelling en voor de rol van het EPO als beschermer van investeringen in onderzoek en ontwikkeling.
De Belgische cryptografen waren bij de 15 finalisten uit meer dan 400 voorstellen. Joan Daemen is bekend sinds hij samen met Vincent Rijmen een versleutelingssysteem ontwierp dat in 2000 werd gekozen als officiële Amerikaanse encryptiestandaard. Proton World, waar hij toen werkte, werd in 2003 overgenomen door de Europese halfgeleiderproducent ST Microelectronics, zijn huidige werkgever. ST is een van de belangrijkste producenten van chips in bank- en simkaarten. Het team rond Joan Daemen, CEO Yves Moulart van de 60-koppige Belgische ST-vestiging in Diegem en hun Zuid-Franse tegenspeler Pierre-Yvan Liardet – die de ‘hackers’ leidt die proberen zwakheden te ontdekken in het werk van de Belgen – is verantwoordelijk voor de veiligheid van de kaarten van ST en van de systemen om ze te produceren en gebruiken. Met de groeiende noodzaak om het internet van de dingen te beveiligen, groeit ook het belang van hun werk.
De winnaars
De European Innovator Award in de categorie ‘industrie’ ging naar een Hamburgs labo van Philips Research onder Bernard Gleich en Jürgen Weizenecker. Zij ontwikkelen een nieuwe vorm van magnetische scanner die tot nog toe alleen op dieren mag worden gebruikt. Hij moet een grote vooruitgang betekenen in de diagnose van hart- en vaatziekten.
In de categorie ‘research’ was de prijs voor de Franse neurochirurg Alim-Louis Benabid, die ontdekte dat hoogfrequente elektrische impulsen in de hersenen kunnen helpen om het beven bij Parkinson-patiënten te bestrijden. Zijn behandeling is intussen een standaardmethode die al bij meer dan 150.000 patiënten is toegepast.
De prijs voor ‘kleine en middelgrote ondernemingen’ was voor een Deense groep rond Tue Johannessen en Ulrich Quaade, die een methode vonden om ammoniak in vaste vorm op te slaan en daarmee 99 procent van de schadelijke NOx-uitstoot van dieselwagens te elimineren. Hun uitvinding is geïnstalleerd in 300 Deense bussen.
De award voor de beste buitenlandse uitvinding ging naar de Amerikaan Robert Langer, een pionier in gerichte kankerbestrijding door geneesmiddelen in bioafbreekbare polymeren toe te dienen. Bij MIT leidt hij een groep van meer dan 100 onderzoekers.
De Lifetime Achievement Award was voor Anton van Zanten, de Nederlands-Duitse ontwikkelaar van het Electronic Stability Control-systeem in voertuigen, die 40 jaar voor Robert Bosch werkte. Met ondernemingsgeest riep hij de staten op die nog geen ESC-verplichting invoerden om dat alsnog te doen.
Voor de vierde keer was er ook een publiekprijs. Twee derde van de 56.700 stemmen op de EPO-website ging naar Helen Lee van Cambridge University. Haar team ontwikkelde een diagnosekit voor hiv-besmetting die in derdewereldlanden wordt gebruikt.
B.L.
