Het Europees Octrooibureau kreeg vorig jaar 265.690 octrooiaanvragen, een stijging van 2,8 procent. België is de sterkste daler, met 7,4 procent minder aanvragen.
De aanvragen bij het European Patent Office (EPO) kwamen voor 65 procent van buiten het werkgebied van de EPO. Dat omvat 38 landen, tien meer dan de Europese Unie. De grootste vijf aanvragers zijn de VS (24%), Japan (20%), Duitsland (12%), China (8%) en Zuid-Korea (6%). De top-10 van individuele octrooiaanvragers blijft bijna ongewijzigd, op Philips en ZTE na. ZTE zakt naar plaats 26, met bijna een halvering van de aanvragen.
Philips maakt de omgekeerde beweging, met een spectaculaire stijging van 59 procent. Het klimt van plaats 12 naar 3. Klimmers die net niet de top-10 halen zijn Huawei (1077 aanvragen), Panasonic (1055) en Toyota Motor (894).
Volgens Benoît Battistelli, president van het EPO, kwam 29 procent van de aanvragen van kmo’s en onafhankelijke uitvinders. “Het klopt dus niet dat kleine bedrijven niet de mogelijkheden hebben om octrooiaanvragen in te dienen”, zei hij. Bijna twee derde van de aanvragen is afkomstig van grote ondernemingen. Universiteiten en publieke onderzoeksinstellingen zijn goed voor 5,5 procent.
België sterkste daler
Landen die vroeger weinig octrooiaanvragen indienden, behoren nu tot de grootste stijgers. Er waren veel meer aanvragen uit Tsjechië, Turkije en Portugal. Nederland maakte een eind aan jaren van achteruitgang met een sprong van 17,2 procent, maar blijft nog onder het niveau van 2008. Ook Denemarken (8,1%) en Zweden (7,5%) gingen vooruit. De sterkste stijgers in absolute termen zijn echter China met 3480 extra aanvragen (+16,2%) en Zuid-Korea met 2366 extra aanvragen (+14%).
België is de sterkste Europese daler met 7,4 procent minder aanvragen, slechter dan Duitsland (-5,4%), Polen (-3,3%), Groot-Brittannië (-3%), Italië (-2,7%) en Zwitserland (-2%). Ook vorig jaar ging het aantal octrooiaanvragen uit België al met 2,9 procent achteruit. In 2011 waren er nog Belgische 2482 aanvragen, nu nog 2243.
Dat betekent niet dat we hopeloos achterop lopen. In aantal octrooiaanvragen per miljoen inwoners staat België op de achtste plaats, een eind vóór bijvoorbeeld Frankrijk (148) of Italië (60). Leiders in die klassering zijn Zwitserland (832), Zweden (402) en Finland (360). Imec (125) en Solvay (112) zijn veruit de grootste Belgische patentaanvragers.
Weinig protesten
Ongeveer 4,5 procent van de octrooien wordt aangevochten, zegt EPO-woordvoerder Oswald Schröder. “Dat lage percentage bewijst dat de EPO degelijk werkt. In de VS ligt het aantal betwistingen rond 15 procent.” Volgens Schröder leidt een derde van de betwistingen bij de EPO tot de annulatie van het octrooi, een derde tot de beperking van de draagwijdte ervan en een derde tot de bevestiging van de oorspronkelijke claims.
Europees octrooi
Het ‘Europees octrooi met eenheidswerking’ dat begin 2013 werd goedgekeurd, is er nog niet. “Technisch zijn we klaar om dat in te voeren. Wij zouden het vandaag kunnen. Wij wachten op groen licht van de deelnemende landen”, zei Battistelli. Het EPO werkt aan de bepaling van de vergoedingen. Het EPO, met 7000 werknemers en een budget van 2 miljard euro, moet zelfbedruipend zijn.
Dertien van de vijfentwintig deelnemende landen moeten het verdrag over het bijhorende Europees octrooigerechtshof ratificeren, waaronder Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Battistelli vermoedt dat het gerechtshof “eind 2015, begin 2016” kan starten. Hij verwacht dat de kosten van een octrooi dan met 70 procent zullen dalen.
Automatische vertaling uit Chinees
Het EPO verbeterde het afgelopen jaar een aantal werkinstrumenten, waaronder zijn zoeksysteem. De automatische en gratis vertaaldienst via internet werkt nu met 28 talen naar en van het Engels, Frans en Duits. Naar en van het Engels functioneert de dienst ook met het Chinees, Japans, Koreaans en Russisch. Dat laatste betekent dat er nu ook gezocht kan worden in de Aziatische literatuur om de originaliteit van de octrooiaanvraag te controleren. “Voordien was dat een groot gat”, zoals Battistelli zei. De vertaaldienst krijgt 17.000 aanvragen per dag.
Het EPO verspreidde geen vergelijking met de evolutie van het aantal octrooiaanvragen in de VS, China, Japan of Rusland. “Sommige van die octrooibureaus hebben hun jaarverslag nog niet gepubliceerd”, besloot Battistelli.
