BekaertDeslee, wereldleider in matrassentextiel: ‘Elk land heeft een andere voorkeur’
Het West-Vlaamse BekaertDeslee viel dit jaar zes keer in de prijzen voor de kwaliteit van zijn producten en zijn inspanningen om matrassen duurzamer te maken. Maar is de matrassensector wel klaar voor meer recyclage en circulariteit?
Op een industrieterrein aan de rand van Waregem heten CEO Frédéric Beucher en marketingdirecteur Demet Tunç ons welkom in een showroom vol matrassen. Die matrassen maakt en verkoopt BekaertDeslee niet zelf. Het in 1892 opgerichte bedrijf is al jarenlang wereldwijd marktleider in matrastextiel, van matrasbeschermers tot hoogtechnologische hoezen. Elke dag gaan 110.000 matrassen met textiel van de West-Vlaamse onderneming over de toonbank. Ze werkt bijna uitsluitend business-to-business, maar toch voelt BekaertDeslee zich erg betrokken bij de eindklant. Dat heeft te maken met het einddoel van haar producten: een goede nachtrust. “Persoonlijker kan haast niet”, zegt Beucher in vlekkeloos Engels. Engels – en Spaans – zijn de meest gesproken twee talen in het bedrijf. “En ik denk dat Turks de derde taal is”, meent Tunç. “Het toont aan hoe internationaal we zijn. Onze roots liggen in Waregem, maar we zijn in achttien landen actief.”
Het is onzinnig producten van de ene kant van de wereld naar de andere te transporteren, terwijl elk land een andere voorkeur voor matrassen heeft
FRÉDÉRIC BEUCHER, BEKAERTDESLEE
Close to you. Die marketingslogan herhaalt Tunç door het gesprek heen. “Het is onzinnig producten van de ene kant van de wereld naar de andere te transporteren, terwijl elk land een andere voorkeur voor matrassen heeft”, vult Beucher aan. “Fransen verkiezen latex, Britten willen pocketveren. In België gaat de voorkeur naar een mix van veren en schuim. Daarom produceren we zo dicht mogelijk bij onze klanten. Belgische matrassenproducenten weten dat ons textiel uit Europa komt, bijvoorbeeld uit Tsjechië of Spanje. Maar Argentijnse klanten hoeven het zo ver niet te zoeken. Dat zou niet bepaald ecologisch zijn.”
Hoofdprijs
BekaertDeslee viel dit jaar in de prijzen op de sectorbeurs Interzum. Het was de eerste keer dat een bedrijf met zes prijzen naar huis mocht, inclusief de hoofdprijs: die van de ‘Best of the Best’. Alle categorieën hadden een link met duurzaamheid en kwaliteit, onderstreept Tunç.
De stoffen in de showroom verwijzen naar de duurzame ambitie van het bedrijf. Recyclage en circulariteit zijn woorden die steeds terugkomen. BekaertDeslee hergebruikt productieafval als grondstof. De SmartSleeve, het product waarmee het de Best of the Best Award won, is voor 100 procent recycleerbaar en bestaat onder meer uit gerecycleerd plastic. Het prijsbeest bevat bovendien een QR-code, zodat de consument en het recyclagebedrijf kunnen achterhalen welke stoffen in het textiel zitten. Daarmee loopt BekaertDeslee voorop op de Europese ecodesignwetgeving die het Europees Parlement onlangs heeft aangenomen en die voorschrijft dat elk product een digitaal paspoort moet hebben om een langere levensduur te garanderen.
Gerecycleerd of niet, het merendeel van de producten van BekaertDeslee is gemaakt van polyester, een stof op basis van fossiele brandstoffen. Ideaal is dat niet, beseft Beucher. Hij vergelijkt het met een elektrische wagen: de grondstoffen die we nodig hebben voor die batterijen zijn ook vervuilend, maar toch is het een betere oplossing dan de vorige generatie auto’s. In de loop van die transitie zullen nog andere – en betere – innovaties volgen. “We kunnen niet weten wat over vijf jaar aan duurzame oplossingen beschikbaar zal zijn, maar we anticiperen er wel op. We willen de markt voor zijn”, zegt Beucher. “En als je het vergelijkt met de voetafdruk van katoen, is polyester op dit moment voor ons de beste keuze. Wereldwijd wordt 80 miljoen ton polyester gebruikt. Om zoveel katoen te oogsten hebben we niet genoeg grond. En polyester kun je makkelijker recycleren en blijven recycleren.” Dat wordt bevestigd door het onderzoeksinstituut Centexbel, al merkt textielconsultant Edwin Maes op dat het gaat om energie-intensieve chemische recyclage. “Bovendien is er meer onderzoek nodig om zeker te zijn dat de kwaliteit hetzelfde zal blijven”, aldus Maes.
We kunnen niet weten wat over vijf jaar aan duurzame oplossingen beschikbaar zal zijn, maar we anticiperen er wel op’
FRÉDÉRIC BEUCHER, BEKAERTDESLEE
Alternatief voor PFAS
Nog zo’n heikel punt is de afwerking van stoffen. Als producent wil je niet dat eindklanten hun matras per ongeluk in brand steken. In het domein van vuurbestendige en waterafstotende chemicaliën heeft de sector jaar en dag gebruikgemaakt van de forever chemicals PFAS. “Pas onlangs is een schandaal uitgebroken over hoe schadelijk die zijn, terwijl wij achter de schermen al langer naar alternatieven zoeken. Vandaag kunnen we PFAS volledig vervangen door een fluorvrij alternatief, met ongeveer dezelfde kostprijs”, zegt Tunç.
De markt voor zijn dus. “In deze sector wordt veel gecopy-pastet”, gaat Tunç verder. “Vaak zijn we nochtans de eerste, of we proberen dat te zijn. Ons onderzoeks- en ontwikkelingsdepartement is immens, we werken nauw samen met zowel onze leveranciers als innovatieve start-ups. Innoveren duurt lang, soms vijf jaar of langer. Wij werken op allerlei sporen en kunnen daar niet snel mee naar buiten komen.”
Designed for disassembly
De echte uitdaging om matrassen duurzamer te maken, zijn evenwel niet de stoffen, maar wat er na gebruik met de matras gebeurt. “Ons aandeel in een matras is erg klein”, zegt Tunç. Over de eindbestemming heeft BekaertDeslee geen controle, want die verantwoordelijkheid zit bij de matrasproducenten. Veel bedrijven stellen voor een oude matras terug te nemen als de eindklant een nieuwe bestelt. “Maar weet je wat er dan mee gebeurt? De meeste matrassen worden gewoon verbrand.” Net daarom zet BekaertDeslee in op circulair design. Zo sloeg het de handen in elkaar met Resortecs, een Belgische innovatie dat naaigaren ontwikkelt dat kan smelten, om recyclage te bevorderen. Ook matrascovers zonder ritsen zijn een voorbeeld van designed for disassembly. Beide innovaties kregen een Interzum Award. “Zo kan het textiel langer meegaan, zelfs al is de matras afgeschreven.”
Dat brengt ons bij een laatste heikel punt: de levensduur van matrassen. “Over het algemeen wordt aangenomen dat je je matras het best om de vijf à tien jaar vervangt”, weet Tunç. Al kent ze genoeg mensen die wel twintig jaar met dezelfde matras doen. Geen goed idee, vindt ze. “Het probleem is niet het textiel, maar de matraskern. Het traagschuim of latex dat daarin zit, kan geen twintig jaar mee.”
Matrassen worden steeds meer gerecycleerd
Hoewel afgedankte matrassen volgens BekaertDeslee meestal verbrand worden, blijkt uit een rondvraag in de sector dat matrassen steeds vaker een tweede leven krijgen. De afvalverwerker Renewi recycleert jaarlijks 1,5 miljoen matrassen in België en Nederland. Daarvoor lopen onderzoekstrajecten met onder meer BekaertDeslee en werkt Renewi ook samen met IKEA. Een matras recycleren lukt nog niet voor 100 procent, geeft innovatiemanager Philip Heylen toe. “We raken tot 90 procent. Metalen veren halen we eruit, van plastics kunnen we polyutheraan mechanisch recycleren en polyolen gaan door een chemisch recyclageproces. Het textiel gaat naar specialisten zoals het Nederlandse textielbedrijf Wolkat. De grootste uitdaging is het traagschuim.”
Op de site van de afvalverwerker Vanheede Environment Group, een van de leveranciers van Renewi (en tegelijk een concurrent), zien we veel van dat soort schuimmatrassen. Hun verwerkingsmethode zou je als ‘verbranden’ kunnen omschrijven, maar ook Vanheede gaat er prat op dat je met oude matrassen nog altijd iets kunt. “Het materiaal komt pas bij ons op het moment dat er niemand anders een recyclageoplossing voor gevonden heeft”, zegt salesverantwoordelijke Nico Kimpe. Hij toont het eindproduct van de ‘verbranding’: een glazen bokaal met propjes materiaal gemaakt uit matras. De afvalstroom kan worden omgezet tot een soort ‘biologische steenkool’, een alternatieve brandstof en grondstof voor onder andere de metaalindustrie. Zo werkt Vanheede samen met ArcelorMittal om de metaalproductie te verduurzamen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier