Bedrijfsjuristen zorgen voor turbulente tijden in advocatuur

De bedrijfsjurist neemt de plaats in van de advocaat als de spil van de juridische dienstverlening in de zakenwereld. Dat leidt tot minder kosten, lagere facturen en hevige verschuivingen in de advocatuur.

De advocatuur kent turbulente tijden”, signaleert Philippe Jadoul van Vialegis, headhunter van juristen voor advocatenkantoren en bedrijven. “De prijzen staan onder druk. Alle kantoren sleutelen aan hun businessmodel.”

Trends gaat deze week dieper in op de prijzenslag in de advocatuur en de rol van de bedrijfsjurist daarin. In zijn recente boek Tomorrow’s Lawyers – An Introduction to Your Future schrijft de Schotse professor Richard Susskind dat het beroep van advocaat de volgende twee decennia sterker zal veranderen dan in de vorige twee eeuwen. Naast een verregaande automatisering en een liberalisering, voorspelt hij voor ondernemingen een daling van de juridische kosten met 30 tot 50 procent.

De spil in dit proces zijn de bedrijfsjuristen. “De overheersende zorg van de meeste bedrijfsjuristen vandaag is het beantwoorden van de less for more-uitdaging”, schrijft Susskind.

Saskia Mermans (Acerta), ondervoorzitter van het Instituut voor Bedrijfsjuristen (IBJ): “In deze tijden van crisis worden alle kosten herbekeken, ook de juridische. Dat heeft ertoe geleid dat de prijzen van de factuur van het advocatenkantoor serieus naar beneden moeten. De keuze wordt dus minder gemakkelijk dan vroeger.”

Patrick Baeten, bedrijfsjurist van GDF Suez Energy Europe en winnaar van de Trends Legal Awards, signaleert een prijzenoorlog bij de advocaten. “Topkantoren, zoals De Bandt en Loeff gingen rond de eeuwwisseling op in Londense formaties”, zegt hij, verwijzend naar de Belgische poot van Linklaters en Allen & Overy. “Zo’n geïntegreerde fusie is enkel werkbaar als alle advocaten hetzelfde rendement leveren. Daarom verhoogden de Belgische advocaten van die kantoren systematisch hun prijzen naar het buitensporige niveau van de City firms. Even leek het te lukken, maar de crisis bracht de rede terug bij de klanten. Bedrijven haakten massaal af, omdat de CEO zijn bedrijfsjurist stimuleerde om een betaalbaar alternatief van dezelfde kwaliteit te vinden.”

De prijsdaling ondergraaft het businessmodel van de grote advocatenkantoren. “Minder rendement leidt ertoe dat er minder aandeelhouders-vennoten in de winst van een kantoor kunnen delen”, zegt Philippe Jadoul. “Jonge juristen met ambitie zien bij gebrek aan promotiekansen soms geen toekomst bij hun huidig kantoor. Er ontstaan heel wat spin-offs van grote kantoren die zich specialiseren in een niche.”