In de onderzoekscentra van Silicon Valley en China ontwikkelt de artificiële intelligentie zich razendsnel. De mogelijkheden van de zogenaamde intelligente algoritmes beginnen duizelingwekkende proporties aan te nemen. Dat zal de mensheid voor uitdagingen stellen.
“Ik heb het niet zien aankomen, het heeft me volslagen verrast.” Menig waarnemer schrok toen Sergey Brin, de grote baas van Google, die ontboezeming begin dit jaar deed tijdens het Wereld Economisch Forum in Davos. Brin, zowat de belichaming van de technologische revolutie, gaf toe dat hij getroffen was door de snelheid waarmee artificiële intelligentie (AI) zich ontwikkelt en door de onvermoede mogelijkheden die ze biedt. Veel meer was niet nodig om het al verhitte debat over artificiële intelligentie weer aan te zwengelen.
Futurologen voorspellen dat de nieuwe technologie, eventueel gekoppeld aan robots, een toenemend aantal taken zal uitvoeren die tot nu toe alleen door mensen konden worden gedaan. In het maatschappelijke debat over AI komen de meest uiteenlopende scenario’s voorbij, van de verdwijning van alle werkgelegenheid en de totale vernietiging van de mensheid tot de verovering van het heelal en langer leven.
Nieuwe revolutie
AI verslaat de mens al in strategische en denkspelen, ze kan foto’s beschrijven, gezichten herkennen, gesprekken omzetten in tekst of vertalen, tumoren herkennen op scans of een auto besturen. En ze doet dat almaar nauwkeuriger. Zo nauwkeurig dat ze betrouwbaarder wordt dan de mens. Het is daarom heel goed mogelijk dat een algoritme de rol van taxichauffeur, boekhouder, bankadviseur, radioloog of zelfs chirurg zal gaan spelen. “We staan voor een aanzienlijke ontwrichtingsgolf”, voorspelt Stéphane Mallard, digital evangelist bij het Franse bedrijf Blu Age. “De gewoontes, de reglementering in een aantal sectoren en de kennis van klanten en gebruikers zijn nog obstakels. Zodra AI die overwint, zal ze zich zeer snel over alle sectoren verspreiden en die een voor een ontwrichten.”
Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft, IBM en hun Chinese tegenhangers Tencent en Baidu werken zonder ophouden aan die revolutie. Artificiële intelligentie is een prioriteit voor de internetreuzen en zal wellicht uitgroeien tot de grootste markt van de 21ste eeuw. Net zoals we nu niet meer zonder elektriciteit kunnen, zal er volgens sommigen geen business of economische activiteit meer zijn die zonder artificiële intelligentie werkt.
Immense waarde
Veel mensen denken dat AI wezenlijk deel zal uitmaken van elke onderneming als onderdeel van de fabricageprocessen en de waardeschepping. De technologie en de perspectieven die ze biedt veroorzaken echter ongerustheid, niet het minst over de werkgelegenheid. “De revolutie van de artificiële intelligentie schept veel waarde, maar zal, in tegenstelling tot andere revoluties, waarschijnlijk niet zo veel nieuwe banen opleveren”, stelt Mallard.
De geschiedenis geeft voorlopig de optimisten gelijk. Bij elke economische revolutie waarbij banen verdwenen, zijn er altijd nieuwe verschenen. Wie had gedacht dat er ooit beroepen als blogger of vlogger zouden bestaan? Artificiële intelligentie zou ook de deur openzetten voor een boel nieuwe mogelijkheden. PWC plakt in zijn rapport Sizing the Price duizelingwekkende cijfers op AI. Het wereldwijde bbp zou tegen 2030 met 14 procent stijgen. Het aandeel van AI in de wereldwijde economie zou dan tegen 2030 15.700 miljard dollar bedragen. De arbeidsproductiviteit zou met 55 procent toenemen. Die immense waarde zal volgens sommigen haar weerslag hebben op de werkgelegenheid.
Nieuwe banen
“Er zullen een heleboel beroepen blijven bestaan”, meent Laurent Alexandre, een Franse specialist in innovatie en AI. “Artificiële intelligentie zal in de eerste plaats veel bestaande beroepen verrijken. De mensen die verwachten dat de werkgelegenheid compleet zal verdwijnen, beelden zich in dat al onze problemen opgelost zijn. Dat is niet zo. Zo zijn malaria, alzheimer, dementie en kanker grote problemen die nog altijd op een oplossing wachten. Het is nog te vroeg om het einde van de werkgelegenheid te voorspellen. Er zijn nog immense onontgonnen terreinen die werkgelegenheid zullen opleveren: neuropersonalisatie, gepersonaliseerde genomica, de verovering van de ruimte enzovoort.”
En dan zijn er nog de talloze banen die verband houden met artificiële intelligentie zelf en het gebruik ervan in onze ondernemingen. Sommige start-ups exploiteren nu al de niche van de virtuele assistenten. Andere maken sinds kort bij de uitoefening van hun activiteiten gebruik van de AI-modules die de reuzen uit de sector, zoals IBM en Google, leveren. Zo wil de Belgisch-Luxemburgse start-up Skeleed de aanwervingswereld op zijn kop zetten met geautomatiseerde modules voor de selectie van profielen.
