‘Applaus voor de studenten die ChatGPT gebruiken’

Minder papegaaienwerk, meer kwaliteit. Dat is de levensles die we jonge mensen moeten meegeven, stelt Trends-hoofdredacteur Wim Verhoeven.

Alarm in de scholen en aan de universiteiten. Wat te doen met studenten die niet langer zelf in de pen kruipen, maar hun werkje liever aan ChatGPT overlaten? Sowieso zijn die een applaus waard. Maar niet alleen dat…

Plots gaat het hard met artificiële intelligentie (AI). Sinds ChatGPT live staat, is ons beeld over de mogelijkheden ervan compleet veranderd. “Dit is het iPhone-moment van deze technologie”, zei AI-ondernemer Laurent Sorber onlangs in Trends. Daarom maakt onze redactie er zo veel werk van. Deze week leert u wat een – weliswaar nog fel te verbeteren – chatrobot kan betekenen op de werkvloer. We nemen één helder voorbeeld: de juridische beroepen. In elk advocatenkantoor gaan juridische scherpzinnigheid en hersendodend bandwerk hand in hand. Scherpzinnig zullen juristen altijd moeten zijn, maar het bandwerk gaat eruit. En de scherpzinnige juristen zullen alleen maar beter worden, want ze krijgen er een zo goed als onuitputtelijke informatiebron bij. Daarom staat dat eenzame, schriele mannetje deze week op de cover. Zijn middelmatige output wordt overbodig.

Zo’n chatrobot is natuurlijk maar een van de ontelbare mogelijkheden die artificiële intelligentie biedt. De omschrijving van het Leuvense onderzoekscentrum imec blijft een heel heldere: “AI verwijst naar machines die dankzij een uitzonderlijk inzicht in data uit zichzelf kunnen leren, redeneren, beslissingen nemen en handelen”. Artificiële intelligentie gaat over rekenkracht. Zo lang die rekenkracht exponentieel blijft groeien, wordt steeds meer mogelijk. Zowat in elke job zal artificiële intelligentie straks een bijzonder nuttig verlengstuk zijn. Als u het stuk over de juridische beroepen gelezen hebt, kan u het ongetwijfeld verplaatsen naar de context waarin u zelf actief bent. Een leerrijke oefening.

Ondertussen pompt Microsoft ettelijke miljarden in ChatGPT. Sinds kort zit ook Baidu, de belangrijkste Chinese zoekmachine, officieel in de race. De laatste interne tests zijn bezig en als alles goed gaat, gaan de Chinezen in maart live met hun eigen chatrobot: Wenxin Yiyan. Omdat wij westerlingen over die x en y-en zouden struikelen, zal hij ook Ernie Bot heten. Ook Google zegt klaar te zijn. Niet met Ernie, maar met Bard. Vanaf maandag zou Google een eerste, gesloten groep gebruikers de chatrobot laten testen. In de weken nadien zou Bard breder beschikbaar worden. Ook de beurs wordt wakker. Zoals steeds zijn er beleggers die de trein niet willen missen. Wellicht worden her en der ook de eerste zeepbellen geblazen.

Rest de vraag wat we moeten doen met de studenten die een computerbrein inzetten in plaats van hun eigen hersenen. Feliciteer hen, want hun reflex is de enige juiste. Maar daag hen tegelijk ook uit. Van wie nieuwe tools gebruikt, mag je meer verwachten. Wie gisteren al tevreden was met het samenvoegen van een reeks bestaande papers, moet nu misschien maar eens extra veldwerk gaan doen. Minder papegaaienwerk, meer kwaliteit. Dat is de levensles die we jonge mensen moeten meegeven. Hetzelfde geldt voor de docent. Als een straffe chatrobot straks een stuk administratie kan overnemen of het gemakkelijkste deel van de lesvoorbereiding voor zijn rekening neemt, kan de docent weer naar de essentie. Tijd maken voor jonge mensen. Hen op sleeptouw nemen en boven zichzelf laten uitstijgen.

Laat ons ten slotte ook niet te beroerd zijn om naar onze eigen beroepsgroep te kijken: de journalistiek. Ooit kregen we Wikipedia. We weten dat we met Wikipedia-journalistiek totaal geen verschil maken. Chatrobot-journalistiek komt eraan. Maar zodra het zover is, zal echte journalistiek nog meer dan vandaag een keurmerk worden. En een goede journalist, die de tools correct gebruikt, zal een betere journalist blijken te zijn.