Anderlecht heeft innovatieve stadsboerderij

Op een druk bijgewoonde persconferentie met rondleiding stelde het in 2015 opgerichte Brusselse bedrijf BIGH zijn eerste stadsboerderij op basis van aquaponie voor. BIGH wil nog meer zulke stadsboerderijen openen in binnen- en buitenland. Het haalde 4,3 miljoen euro op.

Op één metrohalte van het Brusselse Zuidstation vindt elk weekend een markt plaats die een menigte van 100.000 mensen lokt. De markt wordt beheerd door de nv Abattoir, ook het bedrijf achter de slachthuizen.

Abattoir investeerde de afgelopen jaren in tal van innovatieve projecten in deze Anderlechtse buurt, zoals de voedingshal Foodmet die in 2015 openging.

Op het versterkte dak van die voedingshal bevindt zich de nieuwe dakboerderij Ferme Abattoir. Binnenkort moet er ook een restaurant zijn deuren openen. Zo wordt de korte keten meteen zichtbaar, groenten en vis die op de moestuin worden gekweekt kunnen dan ter plekke worden geconsumeerd.

Aquaponie

Op het 4000 m² grote dak van de Foodmet groeien de warmoes, peterselie en tal van andere groenten en kruiden al. De moestuin, waar ook al bessenstruiken zijn aangeplant, zal op volle capaciteit 2000 m² groot worden, maar het is de grote serre die de aandacht naar zich toezuigt. In die serre, ook 2000 m² groot, worden groenten en vis gekweekt via een bijzonder efficiënt productieproces dat ‘aquaponie’ heet. Dat is een combinatie van planten bovengronds laten groeien en viskweek.

De planten- en viskweek vormen elk een gesloten systeem, die met elkaar verbonden zijn via een biofilter. De uitwerpselen van de vissen worden gebruikt als voedingsstoffen voor de planten. Miljoenen micro-organismen zetten die visexcrementen om in nitraten en nitrieten voor de planten. De productie is biologisch, zonder pesticiden en antibiotica. Ferme Abattoir wil 35 ton gestreepte baars per jaar produceren.

Daarnaast wil het 15 ton kersttomaten per jaar afleveren en per week 2700 potjes aromatische kruiden. De bestuiving in de serre gebeurt door hommels, ongedierte wordt biologisch bestreden.

De elektriciteit komt deels van de zonnepanelen die op een ander deel van het 4000 m² grote dak van Foodmet liggen. Het circulaire-economiebedrijf BIGH heeft zoveel mogelijk synergie nagestreefd met de andere gebruikers van de Abattoir-site. Zo wordt de overtollige warmte van de koelinstallatie van de slagers van Foodmet gerecupereerd door de stadsboerderij.

Start-up

De dakboerderij Ferme Abattoir is een initiatief van de Brusselse start-up BIGH, het geesteskind van Steven Beckers. De architect, gespecialiseerd in circulaire economie, is ook de ondernemer achter Lateral Thinking Factory Development. Dat is een van de aandeelhouders in BIGH. Ook Fidentia Green Buildings, finance.brussels (een dochter van de investeringsmaatschappij GIMB), het investeringsvehikel Talence (Jean Jacques Delens) en ECF Farmsystems zijn aandeelhouders. Dat laatste bedrijf is ook de technische partner voor de aquaponietechnologie.

Al deze partners investeerden in totaal 4,3 miljoen euro in BIGH. “Ons doel is te bewijzen dat stadslandbouw rendabel is,” zei Steven Beckers op de persconferentie. BIGH zegt nog enkele projecten voor stadsboerderijen in de pijplijn te hebben zitten, maar kan daarover nog geen details geven.

Enkele partners in het project die geen aandeelhouder zijn, zijn BNP Paribas Fortis, dat zich wil profileren als de bank voor duurzame ondernemers, Greenyard, dat de groeizakken van organisch materiaal maakt waarin de tomaten worden gekweekt en de dakspecialist Derbygum.

Opvallend is dat het Brussels hoofdstedelijk gewest naast BIGH met Peas & Love nog een andere stadslandbouwstart-up kent. Peas & Love biedt mensen abonnementen aan op verticale tuintjes op een dakboerderij in Sint-Lambrechts-Woluwe en heeft ook al dakboerderijen in Parijs.

Met voorts nog twee bedrijven die binnen paddenstoelen produceren, onder meer op een substraat van koffiedik, schieten de stadslandbouwbedrijfjes in Brussel als paddenstoelen uit de grond.