39 Belgische start-ups van Hoek Af creëerden 1624 banen

Woensdag, niet toevallig op de 21ste, stelde auteur en start-upexert Eric Kenis zijn tweede boek in een trilogie met 21 Vlaamse ondernemersportretten per boek voor. Uit de beknopte niet-wetenschappelijke rondvraag die Kenis bij die bedrijven deed, vallen best wel interessante conclusies te trekken.

1. Jonge bedrijven creëren heel wat banen

De tijd dat grote multinationals in België neerstreken en vestigingen openden die in één keer duizenden arbeidsplaatsen opleverden ligt ver achter ons, maar als je alle banen optelt die de 39 bedrijven opleverden, dan kom je aan het personeelsbestand van een uit de kluiten gewassen bedrijf. Bij de 21 bedrijven in het nieuwe boek zitten bekende namen als Teamleader, Showpad, Rombit, Smappee en Cubigo. Opgeteld met de 21 ondernemers uit het eerste boek zijn dat 42 bedrijven, maar één ondernemer ging weer studeren, een andere verkocht zijn bedrijf en nog iemand anders is niet meer actief in de onderneming die hij oprichtte. De 39 overgebleven start-ups hadden op het moment van de rondvraag 1624 rechtstreekse banen gecreëerd, waarvan naar schatting twee derde in België. Dat aantal nam ondertussen nog toe. Het Gentse hostingbedrijf Intelligent deed twee overnames en de meeste bedrijven hebben permanent vacatures openstaan. Zeven bedrijven zijn goed voor meer dan vijftig werknemers en drie bedrijven tellen meer dan honderd werknemers.

Eric Kenis wil een positieve boodschap brengen. “Ondernemers met een hoek af zijn niet de thermometer, maar de barometer van onze economie. Het zijn mensen die vooroplopen. Ze ervaren vroeger en heftiger wat andere bedrijven zullen ondergaan en schoppen het met beperkte middelen heel ver. Zo schurken onze medtechbedrijven – bedrijven met medische technologie – die op dit moment op de vakbeurs in San Diego staan, aan tegen de wereldtop.”

2. Lang niet elke starter focust op kapitaal ophalen

Elf van de 39 bedrijven hadden nog geen kapitaal opgehaald en dat is meestal een bewuste keuze, zelfs al groeien ze dan trager. Nogal wat ondernemers spenderen bij de oprichting te veel tijd aan kapitaal zoeken terwijl hun product nog niet vergevorderd genoeg is. Het kan ook anders. Met weinig geld eerst aan je product werken en pas als je klaar bent om snel te groeien op zoek gaan naar durfkapitaal. Dan heb je wel geld nodig.

Drie bedrijven die in de Hoek Af-boeken een hoofdstuk kregen, haalden inmiddels meer dan 40 miljoen euro op. Het zijn Sparkcentral, Showpad en Intelligent. Eric Kenis hekelt dat Vlaamse investeerders niet genoeg klaarstaan om voldoende te investeren in jonge bedrijven. “Als we nu niet met Vlaams kapitaal investeren in groeiende bedrijven, zullen we nooit meer de kans krijgen. Ze zullen binnenkort in buitenlandse handen zijn, verkocht zijn, of ze zullen het geld van investeerders niet meer nodig hebben.”

3. Ga wereldwijd, maar laat de wereld ook naar hier komen

Van ICT-bedrijven die hun softwareproduct op het internet aanbieden wordt gezegd dat ze vanaf hun ontstaan moeten concurreren met bedrijven over ter wereld. Dat betekent niet dat je overal moet zijn. Van de 39 bedrijven zijn er zeven echte wereldspelers met klanten in meer dan vijftig landen, maar twintig bedrijven hebben klanten in minder dan tien landen. Een nog groter obstakel dan te behoudsgezind zijn bij investeringen, vindt Kenis het gebrek aan geschikt personeel. “Ik vind het ronduit verontrustend dat razend ambitieuze ondernemers van bij ons de wereldtop dreigen te missen omdat ze niet snel genoeg aan de beste talenten van overal in de wereld raken. We moeten dringend gastvrijer worden.”

4. Niet iedereen is een geboren ondernemer

Eric Kenis gaf zijn tweede Hoek Af-boek de ondertitel De kroonjuwelen mee. Hij ging op zoek naar de in zijn ogen meest ambitieuze ondernemingen. Dat geen van de 42 bedrijven ondanks de halve doodsstrijd die ze vaak doormaakten, failliet ging is zeker niet representatief. Heel wat jonge bedrijfjes halen het niet. Met de titel van zijn ondernemerstrilogie, Hoek Af, wil Eric Kenis aangeven dat het mensen zijn die buitengewoon ambitieus en volhardend zijn en hun eigen visie het koste wat het kost doordrijven. “Het zijn mensen die anders durven te denken, die vinden dat het grootste risico vandaag is dat je geen risico durft te nemen.”

Volgens Kenis is het belangrijk jonge mensen op school een ondernemende ingesteldheid mee te geven, maar dat betekent niet dat iedereen ondernemer moet worden. “Je moet een beetje uitkijken met van iedereen een ondernemer te willen maken. Soms starten mensen een bedrijf zonder business- of levenservaring, recht van de schoolbanken. Dat zal niet tot de grootste succesgemiddelden leiden. Hoe coachbaar ondernemers zijn is heel belangrijk. Een deel van hun succes is dat ze de zaken op een andere manier aanpakken, maar ze kunnen hun ergste vijand worden door niet open genoeg te staan voor commentaar van anderen. Ik raad hen aan verantwoording af te leggen voor een ernstig samengestelde raad van advies. Voor nogal wat ondernemers doet het echt pijn om daar tegengesproken te worden.”