Zon, zee en Belgische luxejachten aan de Côte d’Azur

Ondernemers met wind in de zeilen. Elk jaar rond deze tijd kiezen tal van bedrijfsleiders voor het ruime sop, al dan niet op het dek van hun eigen luxejacht. Trends trok naar Zuid-Frankrijk en zocht er de Belgische enclave op, de lokroep van zon, zee en glitter achterna.

Saint-Tropez (Frankrijk)

Haar gebronsde huid steekt schril af tegen het smetteloze witte smokingpak. Maar voor één keertje moet prinses Stephanie van Monaco dulden dat de fotografen meer oog hebben voor de Grand Dame van 84 jaar náást haar.

We schrijven september 2003, en het luxejacht Delphine meert aan in de haven van Monaco, waar ze haar vaste verblijfplaats krijgt. Aan Stephanie Grimaldi de eer om de stoomboot te verwelkomen. Delphine is een jacht met een geschiedenis, want geconstrueerd in 1921. Na tal van omzwervingen werd het tussen 1998 en 2003 volledig gerenoveerd – kostprijs minstens 7,5 miljoen euro – en tot luxeschip omgeturnd. Het jacht domineert de haven van Monaco, die nochtans een en ander gewend is op nautisch vlak. “De ligplaats alleen al moet een fortuin kosten,” fluistert een makelaar in jachten.

West-Vlaams superjacht voor 50.000 euro per dag

We hadden het graag gevraagd aan de eigenaar, maar die hield – letterlijk – de boot af. Zestiger Jacques Bruynooghe is een West-Vlaming, maar ruilde het druilerige België jaren geleden al voor de zon van Tunesië. Ook omdat de fiscus in Tunis ondernemersvriendelijker is dan de ambtenaren van Brussel-Noord, wordt gezegd. Bruynooghe bouwde een textielimperium op, met als spilholding JB Fashion. Eind jaren negentig stond de groep – met tientallen confectieateliers in Tunesië – voor een omzet van 55 miljoen euro met 3000 personeelsleden. In België is Bruynooghe onder meer gelieerd met de textielbedrijven Brunotex (Roeselare) en Vercatex (Desselgem).

Behalve de Delphine bezit hij nog twee andere jachten, die commercieel gecharterd kunnen worden op de Middellandse Zee. Ook de Delphine kan gehuurd worden, al moet je daarvoor wel zo’n 50.000 euro per dag ophoesten. Voor die prijs staat een 24-koppige bemanning wel garant dat het u aan niets ontbreekt. Na de sauna of het Turks bad kunt u de fitness uitproberen. En ‘s avonds, na een exquis diner, kunt u in de Lounge Bar genieten van de pianist die op zijn Steinway enkele flarden George Duke ten beste geeft.

Daarmee speelt Jacques Bruynooghe in het klassement van Joe Vittoria, de stichter van autoverhuurder Avis. Vittoria liet in 2003 het grootste zeilschip ter wereld bouwen: de Mirabella V. Een zeiljacht van 76 meter met een mast van liefst 100 meter. Voor een dikke 200.000 euro per week kunt u zich – tijdelijk – eigenaar dromen van dit exclusieve waterspeeltje.

Gespot: Beckham, Bono en tientallen Belgische ondernemers

Jacques Bruynooghe of Joe Vittoria mogen dan misschien wel buitenbeentjes lijken, ze zijn heus niet de enige ondernemers die een eigen jacht bezitten. Wie tijdens de zomermaanden de Zuid-Franse kust frequenteert, botst er gegarandeerd op een rist internationale captains of industry of sport- en andere vedetten. Al dan niet op een eigen jacht.

Deze zomer gespot in de ruime omgeving van Saint- Tropez: Alex Ferguson (manager Manchester United), het societykoppel David en Victoria Beckham en U2-zanger en wereldweldoener Bono, die in het hoger gelegen Juan-les- Pins, nabij Nice, een eigen optrekje heeft.

Belgische coryfeeën liepen er elkaar ook voor de voeten: Christian Dumolin, Albert Frère, Ivan De Witte (AA Gent) en Bart Van Malderen (Ontex), die – volgens het plaatselijke roddelcircuit – ruim 37.000 euro veil had voor zijn huurjacht. Andere bekende namen die de trotse eigenaar zijn van een jacht: Christian Van Thillo (De Persgroep), Nicolas Saverys (Exmar) of Philippe Moortgat (Brouwerij Moortgat).

Naar schatting liggen er aan de Zuid-Franse kust zo’n 2500 boten aangemeerd die eigendom zijn van landgenoten. Een cijfer dat door sommigen zelfs vrij conservatief geschat heet te zijn. Maar wie een eigen boot heeft, houdt dat liever voor zichzelf. Tal van de door ons gecontacteerde ondernemers bleven liever discreet. “Er hangt toch nog altijd een zweem van snobisme rond,” verklaart Philippe Monsieur van NautiV (de Vereniging van Vlaamse Nautische Bedrijven) de terughoudendheid. “Pakweg 95 procent is echt gebeten door de watermicrobe. Alleen is het dat andere vijf procent dat het elitaire beeld instandhoudt.” Een andere booteigenaar zet dat percentage echter op zijn kop: “En dan gaan ze één week per jaar op de boot zitten. Maar er hangt in hun kantoor wel een kánjer van een foto van hun jacht.”

Paul Verhaert, de CEO van het gelijknamige productontwikkelingsbedrijf en een verwoede zeiler, zegt het zo: “Iedereen doet wat hij wil, en wie zich belachelijk wil maken, moet dat maar doen. Er duiken soms wel problemen op bij het manoeuvreren met de boot. Maar de echt elitaire vaarders hebben ook daar geen last van, want zij beschikken over een eigen crew.”

Pizza eten met Richard Branson

Philip Cnockaert is exclusief invoerder van de vrijetijdskledij Tenson, dat wel vaker tot de officieuze garderobe wordt gerekend van de watersporters. Dat Cnockaert dan ook thuis is in de wereld van de plezierjachten kan niet verbazen. “Maar zelf heb ik er geen,” lacht hij. “Al krijg ik vaak aanbiedingen om mee te varen, en daar ga ik dan graag op in.” Cnockaert is wel de trotse bezitter van een buitenverblijf in Saint-Tropez, en poogt de verklaring te vinden voor de aantrekkingskracht van dat kleine havenstadje op de beau monde (zie kader: Place m’as tu vu in Saint-Tropez).

“Ik ga er al van mijn zeventiende en het is nog niets veranderd. De authenticiteit, de sfeer, de omliggende natuur. Ik noem het ‘het Knokke van het Zuiden’, maar dan zonder de speculatieve vastgoedgolf. Het is er meteen ook een stuk goedkoper.” De haven is eigenlijk piepklein en biedt slechtst plaats aan 850 boten. Vooral motorboten meren aan, want de Franse Middellandse-Zeekust is niet zeilvriendelijk. Behalve de mistral is er weinig tot geen wind.

Dat heeft geen invloed op de aantrekkingskracht, getuige de wachtlijsten die er bestaan. Kenners schatten het tekort aan ligplaatsen aan de Cote d’Azur momenteel op 100.000. “Nochtans kost een ligplaats snel 7000 euro per jaar,” zegt een makelaar in jachten.

“Maar het gevoel van vrijheid dat je op zee krijgt, is onbetaalbaar,” verklaart Philip Cnockaert het bootgevoel. “Je boot is je appartement, en de Middellandse zee is je dorp.”

Vincent Vandeputte, die spreekt in naam van zijn vennootschap Minds in Motion waarmee hij zijn boot verhuurt, beaamt, al heeft hij het niet zo begrepen op de elitaire kliek van Saint-Tropez. “Mijn boot ligt in Kroatië, de Bahamas van Europa. Tienduizend baaien, zwemmen tussen de dolfijnen. Geloof me, op twee uur vliegen ligt het paradijs.” Vandeputte heeft een twintig jaar oude Italiaanse motorboot die hij samen met zijn gezin renoveerde. “Ik erger mij aan de Zuid-Franse kust. Niet alleen is het er te druk, bovendien word je er prijstechnisch misbruikt.”

Netwerking in Saint-Tropez? “Eerlijk, ik weet dat niet. Maar ik heb wel al mensen leren kennen via de boot, en er dan nadien een zakelijke relatie mee aangeknoopt. Maar ik denk dat andere hobby’s beter geschikt zijn voor een zakennetwerk. Op een boot heb je het toch vooreerst over boten en mooie locaties. Zo heb ik ooit het genoegen gehad om Richard Branson naast mij in de haven van Corsica te hebben liggen. We hebben op onze boot samen een pizza gegeten, een onvergetelijk moment.”

Vandeputte slaagt erin om drie weken per jaar uit te varen, met daarnaast nog enkele langere weekends. “En in de winter werk ik dan wat aan de boot. Want ook die hele omkadering is een ontspanning op zich.”

Racen van Las Palmas tot in de Caraïben

Eenzelfde verhaal valt te rapen bij Philippe Monsieur, die een zeilboot van 41 voet bezit. Monsieur stond aan het hoofd van een watersportbedrijf dat hij in 1999 verkocht. “Ik voel me vandaag de rijkste mens ter wereld. Ik heb nu zowel het geld als de tijd voor mijn boot.” Al nuanceert hij het tijdsaspect: “Het is niet omdat je niet uitvaart dat je geen plezier kan beleven aan je boot. Veel mensen zien hun boot als een alternatief buitenverblijf. Ik ken verschillende mensen die erkennen dat ze hun boot niet veel gebruiken, maar er wel een comfortabel gevoel bij hebben.”

Paul Verhaert gruwt bij de idee alleen al. Voor deze man niets anders dan het echte zeewerk. Verhaerts twaalf jaar oude classic yawl – 58 voet, design van Sparkman & Stephens – ligt aangemeerd in Barcelona. “Ik probeer vier keer per jaar uit te varen,” zegt Verhaert, die opmerkt dat er veel duurdere hobby’s zijn dan zeilen. Al is de rentabiliteit van de investering vaak een pijnpunt dat veelal onderschat wordt. Maar Paul Verhaert nuanceert: “Het onderschatten zit niet meteen in de kostprijs, maar zeilen blijft in de eerste plaats een ervaringssport.”

Wie daar ook alles vanaf weet, is Filip Balcaen (ex-Balta). In zeilkringen wordt met ontzag over de entrepreneur gesproken. Met zijn Aqua Aquinox, een Swan 56 van ruim 17 meter, heeft Balcaen al heel wat zeilwedstrijden succesvol uitgevaren. Zo ook de jaarlijkse Atlantic Rally for Cruisers, een tocht van 2700 zeemijl (pakweg 5000 kilometer) tussen Las Palmas, Gran Canaria en Rodney Bay, St. Lucia (Caraïben) met gemiddeld 150 deelnemers. Zijn vaste zeilteam bestaat uit achttien man, waar Kris Erard deel van uitmaakt.

Net als bij Paul Verhaert werd de zeilmicrobe er bij Kris Erard van kleins af ingelepeld. “Na een paar jaar een boot te hebben gehuurd, ben ik nu overstag gegaan en heb er zelf eentje gekocht,” legt de zaakvoerder van het gelijknamige huishoud- en decoratieartikelenbedrijf uit. “En neen, ik heb geen midlifecrisis,” lacht de 48-jarige zaakvoerder desgevraagd. Hij zit zowat zestig dagen per jaar op het water, schat hij, waarvan ongeveer twintig op zijn eigen boot. Zijn Grand Soleil 45 met donkerblauwe romp werd – toepasselijk – Le Grand Bleu gedoopt, en ligt op het Veerse Meer (Provincie Zeeland).

“Samen met twee partners ( nvdr – Fritz Mertens van Petercam en Patricia Bouckaert van BIC Carpets en mevrouw Philippe Vlerick) hebben we de boot van onze dromen kunnen kopen.” Via de vennootschap Incentive Sailing verhuurt Erard zijn boot aan zowel particulieren als bedrijven. “Niet om er rijk van te worden, maar om een stukje van de kosten te recupereren. We focussen op de bedrijfsmarkt,” legt Erard uit. “Daarmee vermijd je gezeur over de prijs. En, vooral, blijft de boot gedurende de weekends vrij voor ons.”

Vincent Vandeputte zegt er wél in te slagen om een beetje marge te halen op de verhuur van zijn boot. “Daarmee koppel ik een businessmodel aan mijn jongensdroom,” lacht hij. “Zes tot acht mensen betalen duizend euro voor een week. Dat is dezelfde prijscategorie als een gewone skivakantie.”

“Om de aankoop van een jacht rendabel te maken, moet je eigenlijk een zeventiental weken op jaarbasis kunnen verhuren,” zegt Emmanuel Baeten van Company in Blue, een bedrijf dat al meer dan tien jaar actief is in het verhuren en charteren van boten. “Het hoeft niet te verbazen dat de meeste eigenaars daar niet aan geraken.” En dan zijn er nog de vaste kosten. “De motoren moeten wekelijks draaien, anders verzilt de boel,” aldus Baeten. “Dus is permanent toezicht noodzakelijk. Voorts brandstof, verzekering, liggeld en onderhoud,” somt Baeten op. “Reken een jaarlijks kostenplaatje van 10 tot 15 procent van de waarde van je jacht.”

Waarmee meteen duidelijk wordt waarom de verhuurmarkt in de lift zit. “Het bespaart je een hoop kosten, en je bent vrij van gaan waar je wilt. Want je boot moet natuurlijk ook ter plaatse geraken, en dan moet je kiezen: ofwel zelf lange tijd onderweg zijn, ofwel een bemanning huren die de klus voor je klaart. Met een navenant prijskaartje.” Huren is meteen ook een goede graadmeter om te weten of het jou en je familie ligt voordat je overgaat tot een aankoop. Een beetje boot huren kan al vanaf 1000 euro per week. “Al hangt alles af van het type boot, de locatie en het seizoen.”

Lieven Desmet

Tal van door ons gecontacteerde ondernemers bleven liever discreet. Wie een eigen boot heeft, houdt dat liever voor zichzelf. “Er hangt toch nog altijd een zweem van snobisme rond.”

Deze zomer gespot in de ruime omgeving van Saint-Tropez: Alex Ferguson (manager Manchester United), het societykoppel David en Victoria Beckham en U2-zanger Bono, die in het hoger gelegen Juan-les-Pins een eigen optrekje heeft.