Zomerkoopjes

Processoren mogen dan voortdurend koeler worden, de concurrentie wordt aldoor heter. Tot groot plezier van de eindgebruiker.

Tot voor kort leek de positie van Intel onaantastbaar in de markt voor pc-processoren. Het bedrijf domineert al twee jaar met zijn Pentium-processor en claimt een marktaandeel van meer dan 85 %. Intel produceert ook zowat alle chipsets en dat is dan weer het onderdeel van het moederbord dat instaat voor de communicatie tussen de verschillende randapparaten en de processor. Intel-chipsets en -processoren werken prima met de besturingssystemen van Microsoft, een situatie die nog werd onderstreept met de komst van de Pentium Pro, die intussen het gezelschap kreeg van de Pentium II. Beide processoren lijken op de huid geschreven van Windows NT, het besturingssysteem waarmee Microsoft de departementale servers in de bedrijven verovert.

Maar Intel is niet langer alleen. Via Cyrix, dat zeer lage prijzen hanteert, probeert IBM het overwicht van Intel af te bouwen.

De derde kamper, Advanced Micro Devices (AMD), duikt ergens op tussen Intel en Cyrix, zowel in prijs als in hoeveelheid gerapporteerde bugs.

Nieuwer is niet altijd sneller

De producten van dit clubje draaien allemaal Windows-programma’s, maar niet alle even goed. Zo is het belangrijk om weten dat de Pentium-processor een compromis vormt tussen een optimalisatie voor de oudere 16 bit- en voor de nieuwere 32 bit-Windows-programma’s (een beetje zoals Windows 95 zelf). De Pentium garandeert dus wél compatibiliteit met de oudere programma’s, terwijl de Pentium Pro-klasse alleen geoptimaliseerd werd voor 32 bit-code (lees : Windows NT). Dat heeft wel degelijk gevolgen. Onder Windows 95 draait de Pentium zo’n 10 % sneller dan de Pentium Pro, onder NT of OS/2 haalt de Pro het met meer dan 100 % verschil.

Het nieuwe stopwoord

is “MMX”, of de Tweede Adem van de Pentium-processor. MMX is een technologie die bepaalde multimediagerichte taken van de processor overneemt en voor die applicaties een prestatieverbetering tot 15 % geeft. Dat geldt niet alleen voor grafische applicaties of spelletjes. De grafische motor achter de huidige besturingssystemen (en dus het hele systeem) heeft baat bij deze technologie.

Met de introductie van MMX blaast Intel niet alleen zijn Pentiums nieuw leven in. De hoge MMX-prijzen van Intel geven ook Cyrix en AMD ademruimte en vooral AMD lijkt daar gebruik van te kunnen maken : de RISC-gebaseerde K6-generatie van AMD levert de performantie van een Pentium Pro voor minder dan de prijs van een Pentium. De K6 is bovendien “pin-compatibel” met de Pentium (u kan een Pentium fysiek door een K6 vervangen op het moederbord). En hij is “MMX Enabled” lees : hij verwerkt ook de MMX-instructies. Cyrix poogt hetzelfde succes te halen zijn M2, waarvan echter momenteel tenminste in België alleen samples verkrijgbaar zijn.

De keuze vandaag

Pentium II. De voorbije twee maanden zijn er dus een aantal nieuwe en opmerkelijke processoren verschenen. Intel beet de spits af met de Pentium II, of een Pentium Pro met MMX-technologie. Zeer tot ongenoegen van de industrie én de eindgebruiker stelde Intel nog maar eens een nieuwe vorm voor, en bracht zijn CPU onder in een soort rechtopstaande cassette. De Pentium II is dus niet pin-compatibel met de Pentium Pro. De Pentium II is wel verbluffend snel, en zonder enige twijfel de krachtigste pc-processor op de markt. Vraag is alleen welk terrein Intel hiermee wil bewandelen. De Pro-klasse lijkt alleen interessant voor bijzonder zware grafische platformen of servers. Inderdaad, steeds meer grote bedrijven schakelen over naar Pentium Pro-Windows NT-netwerken, ten koste van traditionele toestellen als Unix-servers of de AS/400. Maar ook hier staan mooie dingen te gebeuren, want vanuit een heel andere hoek lijkt er een onverwachte concurrent voor de Pentium II op te duiken. Digital Equipment verlaagde spectaculair de prijzen van zijn 500 Mhz, 64 bits- Alpha-werkstations, die tot voor kort alleen op wetenschappers en Cad-tekenaars mikten. Ook deze machines draaien onder Windows NT.

AMD K6. De eindgebruikersmarkt is traditioneel veel woeliger. Producenten en assembleurs werken met onwaarschijnlijk lage winstmarges waar elk bruikbaar alternatief voor de dure Pentium-processor meer dan welkom is. De AMD K6 lijkt dan ook de reddende engel. De processor gebruikt een compleet andere technologie dan de Pentium, maar heeft wel MMX-instructies aan boord. Zijn prestaties zijn ruim beter dan die van de (duurdere) Pentium 200 MMX, maar halen niet het niveau van de Pentium II. Voor de eindgebruiker vormt de K6 in elk geval de goedkoopste upgrade-mogelijkheid. AMD heeft op dit ogenblik een 200 en een 233 MHz-versie lopen.

Cyrix 6x86MX. Cyrix kondigde vorige maand de 6x86MX alias M2 aan, eigenlijk een uitgewerkte versie van de M1 mét MMX-technologie en een 64 KB L1-cache. Jammer genoeg hadden de eerste M1-klasse processoren van Cyrix in sommige omgevingen met stabiliteitsproblemen te kampen, en hoewel terecht opgemerkt kan worden dat dit evengoed de schuld is van Intels-chipsets, hebben weinig mensen daar een boodschap aan. Op dit ogenblik zijn er nog maar schaarse testberichten binnen, maar het is duidelijk dat ook de nieuwe generatie Cyrix-processoren beter zal presteren dan gelijkaardige Pentiums. De M2 zal beschikbaar zijn in kloksnelheden van 188 tot 225 MHz. Manager Philippe Van der Mersch van de Belgische pc-producent Kaiser verwacht echter pas in oktober enige impact van de M2. “De leverbaarheid is momenteel nul en de aanvaarding op de markt nagenoeg nul,” zegt hij.

Natuurlijk staat ook Intel niet stil ; de Pentium 200 MMX heeft zijn opvolger al gekregen in de vorm van de P233 MMX.

Op naar het videotijdperk

De situatie lijkt dus redelijk eenvoudig. Gebruikers met een oude Pentium, Cyrix M1 6×86 of AMD K5 kunnen hun systeem nieuw leven inblazen. Dat is niet altijd even evident (zie kader : Upgraden), maar het eindresultaat loont de moeite. De informatica-industrie warmt zich momenteel op voor het DVD-tijdperk, waarbij video en geluid een essentiële bouwsteen van het systeem worden. Zonder de kracht van deze nieuwe generatie processoren lijkt de overgang onmogelijk. Zo’n upgrade is ook een veilige investering.

Michaël Slater van Microdesign Resources, zowat dé autoriteit op het gebied van processoren en chipsets, voorspelt dat de socket 7 (dat is het klassieke Pentium-slot op het moederbord) nog minstens tot het jaar 2000 ondersteund zal blijven en dat met name AMD en Cyrix de kracht van de Pentium-klasse CPU steeds verder in de hoogte zullen drijven. Op dit ogenblik lijkt AMD met zijn K6 de meeste troeven in handen te hebben.

Heel dit circus heeft eigenlijk twee gunstige effecten voor de eindgebruiker. Allereerst worden alle producenten gedwongen steeds betere en snellere producten uit te brengen. Maar wat vooral telt, is dat Intel gedwongen wordt op een ernstige manier zijn prijzen te herzien. Dat gebeurt vanaf 1 augustus, vernemen we van verschillende distributeurs. Naar verluidt worden de prijzen van de oude Pentiums (zonder MMX) gehalveerd, terwijl de P133 en P150 worden afgevoerd. Andere prijsverlagingen waren nog niet bekend, maar Microtronica, de verdeler van de AMD K6 in België, stelt voor 1 augustus een prijsverlaging met 25 % van de K6-modellen in het vooruitzicht, wat een indicatie is. Voor de gebruiker is de boodschap in elk geval duidelijk : de keuze is er, buit ze uit.

THOMAS BUYTAERT, BRUNO LEIJNSE

DE FAMEUZE PENTIUM II-CASSETTE Processor op aparte kaart vergt speciaal ontworpen moederbord.

CYRIX M2 Zonder de problemen van de eerste M1’s, maar nog niet te krijgen.