Zoek de zeepbel

De beurzen zijn vooruitgelopen op de economische realiteit, zegt Piet Lammens, marktstrateeg bij KBC. Maar de echte zeepbel is te vinden op de obligatiemarkten.

Beleggers die van de crisis in Oekraïne hoopten te profiteren om aandelen goedkoper op te pikken, zijn voorlopig van een kale kermis thuisgekomen. De Amerikaanse beurzen flirten nog altijd met recordniveaus, en ook de Europese beurzen houden zich sterk. “De financiële markten gingen er vanaf het begin van uit dat de Oekraïense crisis geen ingrijpende wereldwijde gevolgen zou hebben”, zegt Piet Lammens, marktstrateeg bij KBC. “Ze geloven niet dat iemand de confrontatie met Rusland over de Krim op de spits wil drijven.” De twee hoofdrolspelers in het conflict hebben wel averij opgelopen, maar voor Russische aandelen — die tegen bodemkoersen noteren — zijn al opnieuw gegadigden opgedoken. “Particuliere beleggers doen er verstandig aan goed uit te kijken. Russische aandelen zijn zeer risicovol”, aldus Lammens.

Voorlopen op de realiteit

Voor de westerse aandelenmarkten is het vooral belangrijk hoe de twee grootste economieën ter wereld — de Verenigde Staten en China — eraan toe zijn. “In januari corrigeerden de markten licht, omdat er signalen waren dat het extreem slechte weer het economische herstel in de Verenigde Staten fnuikte”, zegt Lammens. Maar die correctie was van zeer korte duur: in februari herstelden de aandelenmarkten zich weer, hoewel de cijfers van de Amerikaanse economie niet verbeterden. Volgens Lammens toont dat aan dat we in een opwaartse beweging zitten en dat beleggers geneigd zijn te kopen als de markten licht corrigeren.

Het snelle herstel na die correctie wijst er volgens hem wel op dat voorzichtigheid geboden is. “De aandelenmarkten zijn vooruitgelopen op de economische realiteit. Er zijn ook signalen dat in bepaalde sectoren excessen zitten, zoals in de biotechnologie en de sociale media.” Dat betekent niet dat Lammens negatief is over aandelen, maar beleggers wachten het beste een correctie af voordat ze aandelen bijkopen. Volgens hem zit de echte zeepbel in obligaties.

Zeepbel in obligaties

“Er heeft zich een zeepbel gevormd op de obligatiemarkten, en dan vooral in overheidsobligaties en bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit”, vindt Lammens. Het is dan ook een slecht idee zulke obligaties nog te kopen. Om een beleggingsportefeuille te spreiden tussen aandelen en obligaties raadt hij aan te kiezen voor bedrijfsobligaties met een korte looptijd en van iets lagere kwaliteit (met een kredietrating die lager is dan BBB), vooral omdat de alternatieven nog minder renderen.

De zeepbel in obligaties dreigde vorig jaar al te barsten, toen Ben Bernanke, de toenmalige voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, aankondigde dat hij de monetaire stimuleringsmaatregelen van zijn instelling zou afbouwen. De Amerikaanse tienjarige rente schoot in geen tijd omhoog van 1,8 naar meer dan 3 procent. Naarmate dat programma wordt afgebouwd en de Amerikaanse economie sterker wordt, zal de rente onvermijdelijk stijgen. De rente zou al in de lente van volgend jaar worden verhoogd, terwijl de financiële markten er tot nu toe van uitgingen dat dit ten vroegste in het najaar zou gebeuren. Vooral langlopende obligaties zijn gevoelig voor zo’n stijging, zeker als ze nauwelijks of geen couponrendement bieden.

De grote voorwaarde voor een renteverhoging is dat de Amerikaanse economie blijft vooruitgaan. Lammens ziet verscheidene positieve factoren die dat herstel ondersteunen, zoals de stijgende huizenprijzen, de sterke financiële sector, de doorbraak in de politieke patstelling in Washington en de toenemende werkgelegenheid. “Het is de komende maanden uitkijken naar signalen dat de Amerikaanse economie het beter doet. Als dat niet het geval is, hebben de markten zich vergaloppeert en dreigt een belangrijke correctie”, aldus Lammens.

Europese aandelen boven

De Europese bedrijfswinsten zijn de voorbije jaren achtergebleven op de Amerikaanse (zie grafiek). Voorlopig blijft dat zo. Terwijl de Amerikaanse bedrijfswinsten op recordniveaus staan — bijna 30 procent boven het niveau van 2007 — werden de Europese bedrijfswinsten zwaar getroffen door de eurocrisis. Zij bevinden zich 15 procent onder het precrisisniveau van begin 2007.

Maar die scheve situatie biedt volgens Lammens kansen. “De winstmarges van de Amerikaanse bedrijven zitten op een record. Het wordt moeilijk die de komende jaren nog te verbeteren. De Europese bedrijven hebben meer kans om hun winstmarges op te drijven.” Dat betekent dat de Amerikaanse bedrijfswinsten ongeveer gelijk evolueren met de economische groei. Europese bedrijven kunnen gemakkelijker positief verrassen. Lammens is dan ook positiever over Europese dan over Amerikaanse aandelen. Al moeten de Europese bedrijven nu stilaan bewijzen dat ze in staat zijn hun winsten op te krikken.

Gevallen engelen

De groeilanden lijken wel gevallen engelen. De zorgen over de vertragende groei in China en over de kredietzeepbel in de Chinese banksector hangen als donkere wolken boven de markten. Dat blijkt ook uit de waardering van Chinese aandelen, die zo’n 30 procent onder hun niveau van 2009 staan. Lammens verwacht dat de Chinese markten in een lang uitbodemingsproces zitten. “Een verdere correctie van 10 procent kan een goed instapmoment vormen”, zegt hij.

Dat de kapitaalvlucht uit de opkomende markten voorlopig gestopt is, wijst er volgens Lammens op dat de situatie in die landen gekalmeerd is. Maar het is nog iets te vroeg om weer in te stappen. Een rentestijging in de Verenigde Staten kan een nieuwe uitstroom op gang brengen. Toch zal de koerscorrectie van vorig jaar de impact van nieuwe correcties milderen. Een hogere rente en een zwakkere wisselkoers in de opkomende markten verbeteren ook de vooruitzichten voor de lokale obligatiemarkten, zeker als de euro eindelijk zou beginnen te verzwakken. De landen die Lammens nauw in het oog houdt, zijn de Aziatische groeilanden, Mexico en Polen.

MATHIAS NUTTIN

“Beleggers wachten het beste een correctie af voordat ze aandelen bijkopen”