Zoek de slechte dividendbetaler

Door de scherpe daling van de vraag naar offshoreboorplatformen heeft Seadrill zijn dividend geschrapt. Beleggers doen er verstandig aan zulke bedrijven te mijden. Dat is niet eenvoudig, maar ook niet onmogelijk.

Seadrill, de grootste operator van olie- en gasboorplatformen ter wereld, heeft moeten opbiechten dat zijn nettowinst in het derde kwartaal is teruggevallen met maar liefst 40 procent. Door de daling van de olieprijs en de sancties tegen Rusland worden heel wat offshore- boorprojecten in de koelkast gezet, waardoor Seadrill de vraag naar zijn boorplatformen — waar al een overaanbod was — zag ineenstuiken. Het bedrijf liet weten dat het zijn dividend volledig schrapt. Seadrill verloor onmiddellijk na die aankondiging 18 procent van zijn al fors gedaalde marktwaarde.

Voor dividendbeleggers is de schrapping of de verlaging van een dividend slecht nieuws, zeker als de onderneming dat doet omdat ze niet anders kan. Ondernemingen die het dividend schrappen om te investeren in een nieuw project of om een overname te financieren, verhogen in principe hun toekomstige winst- en dividendpotentieel. Een onderneming die zo’n beslissing neemt omdat ze met haar activiteiten niet voldoende cash meer genereert, of omdat ze haar balans wil versterken, wordt zwaar afgestraft.

Er is geen waterdichte manier om zulke ondernemingen te mijden, maar er zijn wel signalen die aandeelhouders kunnen waarschuwen.

Negatieve kasstroom

Om het dividend te kunnen betalen, moet een onderneming cash genereren. Eerst moet ze voldoende inkomsten hebben om haar leveranciers en werknemers te betalen, de intresten op de schulden af te lossen en de noodzakelijke investeringen te doen. Ook het geld dat wordt gebruikt voor nieuwe projecten, voor de uitbreiding van de productiecapaciteit of voor overnames moet in rekening worden gebracht. Met de cash die daarna nog overblijft — de vrije kasstroom — kan ze een dividend uitkeren. Die vrije kasstroom is te vinden in het kasstroomoverzicht van de jaarrekening van de onderneming.

Een negatieve vrije kasstroom is een eerste signaal dat het dividend mogelijk onhoudbaar is. De onderneming kan dan alleen een dividend uitkeren door schulden te maken. Het is belangrijk na te gaan of dat eenmalig is: misschien werd een grote eenmalige investering gedaan, waardoor de vrije kasstroom vanaf volgend jaar weer positief wordt.

Positieve kasstroom

Een positieve vrije kasstroom is niet automatisch een goed teken. Om voor te blijven op de concurrentie moeten ondernemingen, afhankelijk van de sector waarin ze actief zijn, voldoende investeren in nieuwe technologie of producten. Chronisch onderinvesteren tegenover de concurrenten levert op korte termijn cash op om dividenden te betalen, maar op lange termijn riskeert het bedrijf achter te raken op de concurrentie.

Het is dan ook verstandig na te gaan hoe de vrije kasstroom de voorbije jaren is geëvolueerd. Loopt de omzet terug of nemen de kosten toe, dan kan die vrije kasstroom snel wegsmelten en het management verplichten het dividend te verlagen of te schrappen. Bedrijven met hoge vaste kosten– bijvoorbeeld omdat ze veel schulden hebben — zijn extra kwetsbaar. Intresten op schulden moeten altijd worden betaald.

Eigen aandelen kopen

Bedrijven die meerdere inkomstenbronnen hebben — uit meerdere rendabele producten en diensten — en die een stabiele of stijgende vrije kasstroom genereren, zijn potentieel goede dividendbetalers. Een stijgende omzet, een stabiel of stijgend marktaandeel, een stabiele of stijgende winstmarge en lage schulden bevestigen dat het dividend betaalbaar blijft.

Wordt slechts een deel van de vrije kasstroom gebruikt voor het dividend, dan kan het bedrijf die uitkering in principe nog optrekken. Koopt de onderneming gretig eigen aandelen in, dan wil dat zeggen dat het geld dat daarvoor wordt gebruikt een extra buffer is. De meeste managementteams schorsen liever de inkoop van eigen aandelen dan dat ze het dividend verlagen of schrappen.

MATHIAS NUTTIN

Een positieve vrije kasstroom betekent niet automatisch dat het bedrijf een dividend kan blijven betalen.