Vroeg of laat moeten bedrijfsleiders de opgebouwde reserves uit hun vennootschap halen. Eén ideale techniek die fiscaal het interessantst is, bestaat er niet. Het beste is verscheidene technieken te combineren, afhankelijk van uw situatie.
Werken met een vennootschap in plaats van met een eenmanszaak heeft een aantal voordelen. Met een vennootschap met rechtspersoonlijkheid – bijvoorbeeld een nv of een bvba – kunt u uw aansprakelijkheid als bestuurder of zaakvoerder beperken tot uw inbreng. Daarnaast zijn er fiscale redenen om een vennootschap op te richten. Zo zijn alle bewijsbare kosten die de vennootschap maakt om belastbare winsten te maken aftrekbare beroepskosten. Met een vennootschap kunt u ook meer extralegaal pensioen opbouwen. De winst van een succesvolle vennootschap moet vroeg of laat worden uitgekeerd. Dat heeft fiscale gevolgen.
1. EEN MINIMAAL LOON UITKEREN
De meeste bedrijfsleiders keren zich zo weinig mogelijk loon uit. Op het bedrag dat uw vennootschap als loon uitbetaalt, is al eens vennootschapsbelasting betaald (normaal tarief 33,99%). Daarna betaalt u op dat loon personenbelasting tegen de progressieve tarieven – maximaal 50 procent, plus de aanvullende gemeentebelasting – en u draagt er socialezekerheidsbijdragen op af. Zo verliest u al gauw 60 procent op het loon.
Een optimalisatietechniek is dat u zich een minimaal loon uitkeert om de laagste schijven van de personenbelasting op te vullen. Zoals iedere belastingplichtige hebt u recht op een minimum waarop u geen belasting betaalt. Die belastingvrije som bedraagt 7130 euro als uw belastbare jaarinkomen hoger is dan 26.510 euro. Is uw jaarinkomen lager dan 26.510 euro, dan is de belastingvrije som 7420 euro. Die vrijgestelde sommen worden nog eens verhoogd in functie van het aantal kinderen ten laste. Hebt u als bedrijfsleider bijvoorbeeld twee kinderen en een belastbaar loon van minder dan 26.510 euro, dan hebt u recht op een belastingvrije som van 7420 + 3900 euro (verhoging voor twee kinderen ten laste) = 11.320 euro.
Dat belastingvrije minimum is een nettobedrag. Om tot uw belastingvrije brutoloon te komen, moet u er uw aftrekbare beroepskosten bij tellen. Dat is in principe een forfait van 3 procent, plus de betaalde sociale bijdragen. Als u 3100 euro sociale bijdragen betaalt, komt u uit op een belastingvrij brutoloon van (11.320 euro x 100/97) + 3100 euro = 14.770,10 euro. Keert uw vennootschap u in 2016 bruto 14.770,10 euro uit, dan betaalt u daar geen personenbelasting op.
Opdat uw vennootschap aanspraak kan maken op het verlaagde tarief van de vennootschapsbelasting, moet u zich als bedrijfsleider wel een loon van minstens 36.000 euro per jaar laten uitkeren. Het verlaagde tarief is progressief opgebouwd: op de schijf van 0 tot 25.000 euro winst draagt de vennootschap 24,97 procent af, op de schijf van 25.000 tot 90.000 euro 31,93 procent en op de schijf van 90.000 tot 322.500 euro 35,53 procent. Op de winst boven 322.500 euro betaalt ze 33,99 procent.
Een andere voorwaarde voor het verlaagde tarief is dat de vennootschap niet de helft van de aandelen van een andere vennootschap mag bezitten. Bovendien mag uw vennootschap u in 2016 geen hoger dividend uitbetalen dan 13 procent van het gestorte kapitaal op 1 januari 2015. Veel bedrijfsleiders keren zich een jaarloon van minstens 36.000 euro uit, zodat hun vennootschap het verlaagde tarief betaalt. Maar soms is het interessanter zich een lager loon te laten betalen. Laat uw boekhouder of accountant daarom uitrekenen of de belastingbesparing voor uw vennootschap opweegt tegen de hogere belasting en de socialezekerheidsbijdragen die u privé betaalt.
2. EEN DIVIDEND OF TANTIÈME UITKEREN
Als aandeelhouder van uw vennootschap mag u zich een deel van de winst uitkeren in de vorm van een dividend, als vergoeding voor het kapitaal dat u bij de oprichting of de overname hebt ingebracht. Uw vennootschap betaalt eerst belasting op het dividend. Een dividend is niet aftrekbaar voor uw vennootschap. Daarna betaalt u als aandeelhouder 27 procent roerende voorheffing (30 % vanaf 1 januari 2017). Zo houdt u van 100 euro nettowinst slechts 48,19 netto over. Van die 100 euro gaat eerst 33,99 procent vennootschapsbelasting af. Van de overblijvende 66,01 euro wordt 27 procent roerende voorheffing afgeroomd, of 17,82 euro. U bent geen socialezekerheidsbijdragen verschuldigd op dividenden. Voor kmo-vennootschappen kan het tarief van de roerende voorheffing dalen tot 20 of 15 procent – de zogenaamde VVPR-bis – als het gaat om dividenden van nieuwe aandelen op naam die zijn uitgegeven tegen de inbreng in geld. Uw vennootschap kan het verlaagde tarief van de vennootschapsbelasting verliezen als het uitgekeerde dividend meer bedraagt dan 13 procent van het gestorte kapitaal.
U kunt zich ook een deel van de winst van uw vennootschap laten uitbetalen in de vorm van een tantième. Anders dan een dividend kan de vennootschap een tantième wel aftrekken. Bovendien telt een uitgekeerde tantième mee om te bepalen of u genoeg loon uit uw vennootschap hebt gehaald om in aanmerking te komen voor het verlaagde tarief van de vennootschapsbelasting. De tantième wordt wel bij uw gewone loon gevoegd. Dat betekent dat u er socialezekerheidsbijdragen en personenbelasting op afdraagt. In totaal loopt de belasting al gauw op tot 60 procent.
Meestal is de uitkering van een dividend goedkoper dan die van een tantième, behalve als u minder dan 24.500 euro loon uit uw vennootschap opneemt. In dat geval is de belastingbesparing voor uw vennootschap groter dan de extra belasting die u privé op een tantième betaalt.
3. KAPITAALVERMINDERING OF INKOOP EIGEN AANDELEN
Als het maatschappelijke kapitaal van uw vennootschap door de jaren is toegenomen, kunt u dat verminderen tot de minimumgrens van het te volstorten kapitaal bij de oprichting. Voor een bvba is dat 18.550 euro. Slaat de kapitaalvermindering op belastingvrije reserves, dan wordt de vermindering beschouwd als een dividenduitkering en is ze onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Er wordt nog eens 27 procent roerende voorheffing ingehouden bij de uitbetaling. Als de kapitaalvermindering betrekking heeft op belaste reserves, gaat van het dividend enkel 27 procent roerende voorheffing af. In de authentieke akte van de kapitaalvermindering moet u als aandeelhouder aangeven op welke delen van het kapitaal de kapitaalvermindering kan worden aangerekend.
Bij een inkoop van eigen aandelen verkoopt u uw aandelen in de vennootschap aan uw vennootschap. Daardoor verhoogt het maatschappelijke kapitaal, tenzij de vennootschap de ingekochte aandelen vernietigt. Een vennootschap mag maximaal 20 procent van haar aandelen inkopen. Voor de vennootschap is ook de inkoop van eigen aandelen afhankelijk van de oorsprong van het kapitaal en het bestanddeel waarop de inkoop wordt aangerekend. Het kapitaal dat u als aandeelhouder uitbetaald krijgt boven op uw kapitaalstorting bij de oprichting, wordt als dividend aangemerkt en is onderworpen aan roerende voorheffing.
4. EEN LIQUIDATIERESERVE AANLEGGEN
Als de vennootschap wordt vereffend, draagt u 27 procent roerende voorheffing af op de liquidatiebonus. Die bonus wordt dus belast als een dividend. De liquidatiebonus is het verschil tussen het boekhoudkundige eigen vermogen van de vennootschap – de som van het kapitaal en de opgebouwde reserves – min het gestorte maatschappelijke kapitaal bij de oprichting, want dat is belastingvrij. De bonus zijn alle historische reserves, inclusief de belastingvrije reserves, plus het resultaat van het lopende boekjaar waarin de vennootschap werd vereffend. Daarop moet de vennootschap eerst belasting betalen – niet op de al belaste reserves – en van het uitbetaalde bedrag gaat nog eens roerende voorheffing af.
Voor 1 oktober 2014 was het tarief nog 10 procent. De verhoging naar 27 procent – en binnenkort 30 procent – zette veel kwaad bloed bij bedrijfsleiders die de liquidatiebonus beschouwden als hun pensioenspaarpot. Daarom heeft de wetgever voor kmo’s een liquidatiereserve ingevoerd. Sinds het boekjaar 2014 kunt u de jaarlijkse winst na belasting fiscaalvriendelijk vastklikken. De liquidatiereserve wordt gevormd door de boekhoudkundige winst na belasting geheel of gedeeltelijk over te boeken naar een of meer afzonderlijke rekeningen van het passief. De vennootschap kan de bedragen die worden toegevoegd aan de liquidatiereserves dus niet aftrekken. In het boekjaar waarvoor de liquidatiereserve is aangelegd, moet de vennootschap 10 procent belasting betalen op het deel van de winst dat naar de liquidatiereserve is overgeboekt. Als de vennootschap wordt vereffend, kunnen de vastgeklikte liquidatiereserves belastingvrij worden uitgekeerd.
Als u uw vennootschap niet vereffent als u met pensioen gaat, kunt u de liquidatiereserves uitkeren tegen 5 procent roerende voorheffing, op voorwaarde dat de reserves minstens vijf jaar eerder zijn aangelegd. Worden de liquidatiereserves binnen de vijf jaar uitgekeerd, dan is 17 procent roerende voorheffing verschuldigd – vanaf 1 januari 2017 in principe 20 procent. Het is dus interessant elk jaar minstens een deel van de winst vast te klikken, zodat u na vijf jaar voordelig geld uit uw vennootschap kunt overhevelen naar uw privévermogen.
5. ONROERENDE EN ROERENDE VERHUUR
Het is interessant een loon om te vormen tot een onroerend inkomen. Die omvorming kan gebeuren door een gebouw waarvan u als bedrijfsleider privé-eigenaar, erfpachter of vruchtgebruiker bent, te verhuren aan uw vennootschap. Als ze het verhuurde gebouw gebruikt voor haar activiteiten, kan ze de huur die ze u betaalt, volledig aftrekken van haar belastbare winst.
De huur die u als bedrijfsleider krijgt, wordt in de personenbelasting belast als een onroerend inkomen – tegen maximaal 50 procent, plus de aanvullende gemeentebelasting – maar u kunt de huur verminderen met een forfaitaire aftrek van in principe 40 procent. Dat bedrag kunt u nog eens verminderen met aftrekbare intresten van leningen die u hebt afgesloten om het gebouw te kopen, te bouwen of te verbouwen. Vraagt u te veel huur, dan wordt die omgevormd tot een belastbare bezoldiging en moet u er socialezekerheidsbijdragen op betalen. Dat is het geval als u per jaar een brutohuur – dus voor de kostenaftrek van 40 procent – vraagt van vijf derde van het geïndexeerde kadastrale inkomen van het gebouw.
U kunt een loon ook omvormen tot een roerend inkomen. Zo kunt u roerende goederen zoals bureaumateriaal en kasten verhuren aan uw vennootschap, die ze gebruikt voor haar beroepsactiviteit. De huur die de vennootschap betaalt, is een aftrekbare kostenpost. Vraagt u een marktconforme prijs, dan wordt die huur belast als een roerend inkomen. Van de ontvangen huur kunt u de kosten aftrekken die u hebt gemaakt om de goederen te herstellen of te onderhouden. Hebt u geen of te weinig kosten, dan hebt u automatisch recht op een kostenforfait van 50 procent voor verhuurd meubilair en 15 procent voor andere verhuurde goederen. Het nettobedrag is een roerend inkomen waarop u 27 procent roerende voorheffing afdraagt.
6. PRIVÉKOSTEN EN SOCIALE VOORDELEN
Kosten die u in principe als zaakvoerder of bedrijfsleider privé op zich moet nemen, kunt u door uw vennootschap laten betalen. Betaalt u die niet terug, dan wordt u belast op een voordeel in natura. U draagt er personenbelasting en sociale bijdragen op af. Veel van die voordelen worden forfaitair vastgesteld op een laag bedrag, al is het werkelijke bedrag hoger. Het bekendste voorbeeld is de bedrijfswagen die de vennootschap voor u koopt en die u ook privé mag gebruiken. U kunt uw vennootschap ook de elektriciteit en de verwarming van uw privéwoning laten betalen. Voor het gratis gebruik van elektriciteit wordt u belast op een forfaitair voordeel van 950 euro per jaar, voor verwarming is dat 1900 euro per jaar.
Woont u in een woning die eigendom is van uw vennootschap en betaalt u geen huur, dan wordt het belastbare voordeel in natura per jaar berekend op basis van het geïndexeerd kadastraal inkomen x 100/60 x 3,8, als het basis kadastraal inkomen hoger is dan 745 euro. Gebruikt u privé een gsm of een smartphone, een pc en internet waarvan uw vennootschap de kosten betaalt, dan is het jaarlijks belastbare voordeel in natura 150 euro (gsm en smartphone), 180 euro (pc) en 60 euro (internet).
Een vennootschap mag aan haar bedrijfsleider ook sociale voordelen toekennen. Daarop betaalt u geen personenbelasting en ze worden niet meegeteld voor de berekening van sociale bijdragen. Denk bijvoorbeeld aan maaltijd- en ecocheques en de belastingvrije vergoeding van 0,22 euro per kilometer als u met uw fiets naar het werk rijdt.
Johan Steenackers
Laat uw vennootschap elk jaar een liquidatiereserve aanleggen. Daardoor verlaagt u de roerende voorheffing op het dividend.
Het is interessant een loon om te vormen tot een roerend of een onroerend inkomen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier