Ziekteverzekering krijgt minder groeiruimte

Minister Rudy Demotte slaagde erin om de uitgaven in de ziekteverzekering binnen de wettelijke groeinorm te houden. Zijn opvolger zal het met minder dan 4,5 % jaarlijkse groei moeten doen.

Met ruim 19,6 miljard euro voorziene uitgaven in de ziekteverzekering is de gezondheidsfactuur in de begroting voor 2007 een belangrijke kostenpost. Het budget ligt zelfs meer dan een miljard euro hoger dan dit jaar. In 2006 gaf het Riziv 18,5 miljard euro uit in het kader van de ziekteverzekering. Ondanks die indrukwekkende stijging, zal het Riziv daarmee wel binnen de wettelijk toegelaten groeinorm van 4,5 % blijven.

Het wettelijke groeipercentage in de ziekteverzekering staat evenwel ter discussie. Minister van Sociale Zaken Rudy Demotte (PS) liet uitschijnen dat er ruimte is om de groeinorm te verlagen. Dat klinkt als muziek in de oren van het VBO. De werkgevers – via de sociale bijdragen tevens de belangrijkste financiers van het systeem – vinden al langer dat het groeiritme van de ziekteverzekering onhoudbaar hoog ligt.

Gezondheidsfactuur

De factuur van de ziekteverzekering neemt een steeds grotere hap uit de beschikbare middelen. De gezondheidsfactuur groeide de afgelopen jaren zelfs sneller dan het bbp. In minder dan 10 jaar steeg het bedrag dat de Belgen spenderen aan hun gezondheid van 7 % tot bijna 10 % van het bbp. Toen Demotte aan zijn ambtstermijn begon in 2003, was de groeinorm niet meer dan een theoretisch concept. De gemiddelde reële groei in de ziekteverzekering lag de laatste jaren meer in de buurt van 5 %. Dankzij ministeriële volmachten, een rist besparingsmaatregelen en het voortdurend bijstellen van het budget, wist het kabinet Sociale Zaken de uitgaven opnieuw binnen het keurslijf van 4,5 % groei bovenop inflatie te houden. Een huzarenstukje, waarvoor de minister en zijn ploeg de jongste tijd veel lof krijgen.

Nu moet volgens de werkgevers de wettelijke groeivoet omlaag. De mutualiteiten en artsensyndicaten geloven nochtans dat een groeinorm van 4,5 % noodzakelijk is om de toenemende vergrijzing op te vangen. Het lijkt er echter op dat de politieke wil aanwezig is om het verhaal van getemperde groei electoraal te verkopen. Zo heeft de SP.A weinig problemen met een discussie over de groeinorm. Partijwoordvoerster Vivi Lombaerts: “De vergrijzing maakt meeruitgaven in de ziekteverzekering noodzakelijk. Dankzij de structurele besparingen die minister Demotte doorvoerde, hoeft die groei echter niet langer 4,5 % te bedragen. Voor ons is een verlaging van de groeinorm geen taboe.”

Staatshervorming

Toch waarschuwt CD&V-senator Luc Goutry: “Een semantische discussie over het dalen van de groeinorm is nutteloos. Een norm heeft pas zin als hij realistisch is. Dat was de afgelopen jaren niet het geval en wij geloven dat ook de huidige begroting heel wat uitgaven gewoon uitstelt. Met andere woorden: wij willen een realistischer groeinorm, maar betwijfelen of die veel lager zal liggen.”

Desondanks lijkt het erop dat de discussie over de groeinorm in de ziekteverzekering volledig in de schaduw zal staan van de gesprekken over de staatshervorming. Op dit moment is het preventieve luik van de gezondheidszorg in handen van de regio’s, terwijl de curatieve geneeskunde volkomen onder de bevoegdheid van de federale minister valt. Die verspreide bevoegdheden zijn niet optimaal, valt overal te horen. Alleen ziet niet iedereen dezelfde oplossing. Zo kaartte Demotte al herhaaldelijk aan dat hij voorstander is om de preventieve geneeskunde opnieuw te federaliseren, terwijl in Vlaanderen niemand voor dat scenario te vinden is. CD&V en N-VA zijn zelfs uitgesproken voorstander van een verdere regionalisering van het bevoegdheidspakket gezondheidszorg.

Roeland Byl