Steeds meer zelfstandigen maken gebruik van de verloven en uitkeringen die ze kunnen krijgen voor bijvoorbeeld een geboorte of om voor een ziek familielid te zorgen. Toch blijkt ook een heel deel van hen niet op de hoogte te zijn van de mogelijkheden. Dat zegt de hr-dienstengroep Acerta vrijdag.
De analyse is gebaseerd op cijfers van de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ). Daaruit blijkt dat in 2023 16.500 uitkeringen werden toegekend aan zelfstandigen. De populairste maatregel was het geboorteverlof, met 9.484 uitkeringen. Dat is ruim een verdubbeling tegenover vijf jaar geleden, toen die van kracht werd.
Acerta vulde de cijfers aan met een bevraging bij 540 zelfstandigen. Daaruit blijkt dan weer dat heel wat zelfstandigen niet altijd duidelijk weten welke uitkeringen er bestaan of hoe ze die kunnen aanvragen. Zo zeggen zes op de tien bevraagde zelfstandigen dat ze de uitkeringen voor rouwverlof en mantelzorg niet kennen, en meer dan de helft weet niet dat ze recht hebben op geboorteverlof met een uitkering.
En wie de uitkering wel kent, vraagt die daarom nog niet aan. Zes op de tien doen dat niet, stelt Acerta. Ze vrezen klanten en inkomsten te verliezen, denken dat het slecht is voor hun professionele reputatie als ze projecten uitstellen, of menen dat ze zich niet kunnen laten vervangen.
Dienstencheques
Eén uitkering wordt volgens Acerta wel meestal toegekend, met name de 105 dienstencheques na een bevalling. Dat komt omdat die procedure automatisch in gang wordt gezet en de zelfstandige enkel moeten bevestigen. Dat gebeurde 6.016 keer in 2013.
“We hadden verwacht dat zelfstandigen beter op de hoogte zouden zijn van de verloven en/of uitkeringen die ook onder werknemers courant zijn, zoals moederschapsrust”, reageert Mieke Bruyninckx, domeinverantwoordelijke starters en zelfstandigen bij Acerta. “Zelfstandigen zetten zich vaak zelf op de laatste plaats, want klant is koning. Niet elke zelfstandige jonge mama ziet het bijvoorbeeld zitten om de activiteiten minstens drie weken stop te zetten. Maar daar lijdt hun mentaal welzijn soms onder.”
