Zelfhelend beton, noemt Didier Snoeck (29) het zelf. Zijn onderzoek kan het onderhoud van de tunnels en wegen heel wat goedkoper maken.
WAAROM MOET U DEZE ONDERZOEKER KENNEN?
Als telg van een aannemersfamilie had Didier Snoeck gezworen dat hij niet in de bouw zou gaan. Toch wordt de postdoctorale onderzoeker aan de UGent nu betaald door het Fonds voor Wetenschappelijk onderzoek (FWO) om te experimenteren met zelfhelend beton. Dat is een betonmengsel dat herstelt van scheuren zonder enige menselijke of mechanische tussenkomst. Snoeck maakt deel uit van het team van professor Nele De Belie, die beschouwd wordt als een van de goeroes van het zelfhelend beton.
Enkele maanden geleden is op de werf voor de Antwerpse Oosterweelverbinding het eerste stukje zelfhelend beton in België gelegd. “De helende eigenschappen kwamen daar door bacteriën toe te voegen aan het beton”, zegt Snoeck. “Zelf werk ik volgens een ander procedé, dat de komende maanden ook buiten het labo wordt gebruikt.”
WAT MAAKT HET ONDERZOEK REVOLUTIONAIR?
“Op onze afdeling is een tiental onderzoekers bezig met zelfhelend beton”, zegt Snoeck. “Er zijn verschillende technieken. Afhankelijk van de toepassing werkt het ene type beter dan het andere. Mijn methode bestaat uit de toevoeging van microvezels en superabsorberende polymeren.”
Zelfhelend beton is interessant om de effecten van vorst en dooi te minimaliseren. Komt er water in een betonscheurtje, dan kunnen daardoor bij vriesweer stukken in tunnels loskomen of putten in het wegdek ontstaan. Door superabsorberende polymeren toe te voegen neemt het beton vocht op. Dat heeft twee effecten: scheurtjes waarlangs water insijpelt, worden afgesloten doordat de polymeren opzwellen. Bovendien reageren cementdeeltjes in de betonmatrix die nog niet in contact kwamen met water. Ze produceren witte kristallen die de scheur dichten.
“Wij proberen die scheurtjes zo klein mogelijk te houden en het water tegen te houden”, vertelt Snoeck. “Dat heeft nog een tweede effect: met absorberende polymeren kan het beton tot 90 procent van zijn initiële sterkte herwinnen. Met bacteriën lukt dat ook, maar onze oplossing is goedkoper. Per kubieke meter is de meerprijs slechts 20 euro. Dat maakt ons procedé interessant om op lange termijn op herstel- en onderhoudskosten te besparen.”
HOE GERENOMMEERD IS HET ONDERZOEK?
Internationaal geldt de Gentse onderzoeksgroep voor zelfhelend beton als een van de leiders. Een andere bekende onderzoeksgroep zit in Delft. Daarnaast zijn er belangrijke groepen in de Verenigde Staten en Japan. “Overal zijn onderzoekers bezig met de haalbaarheid van zelfhelend beton. Wij zijn in Gent gestart met de toevoeging van superabsorberende polymeren en dat heeft een grote impact op de betaalbaarheid.”
ZIJN ECONOMISCHE TOEPASSINGEN MOGELIJK?
Vanuit de industrie is er duidelijk interesse. Er loopt een proefproject met met het aannemersbedrijf Artes Depret, Interbeton en Chemstream. “We proberen de mengsels te optimaliseren voor zelfheling en testen dat uit in een proefproject”, zegt Snoeck. De toepassingen liggen vooral in tunnels en waterkerende constructies.
“Ik ben gefascineerd door de academische wereld, omdat je daar een onderwerp diepgaand kunt benaderen, maar het is altijd fijn als onderzoek ook effectief wordt gebruikt. Ik heb nooit een doctoraat willen schrijven om het in de boekenkast stof te laten vergaren.”
WAAR KOMT DE INSPIRATIE VANDAAN?
“Nieuwsgierigheid en creativiteit zijn belangrijk. Je moet bereid zijn voortdurend nieuwe ideeën te testen. Zo stammen de superabsorberende polymeren eigenlijk uit de luierindustrie. Het was een ingeving om te kijken of die eigenschappen ook in beton konden werken. Maar de belangrijkste inspiratie is de mens. Wie een been breekt, herstelt ook vanzelf. Waarom zou beton dat niet kunnen? Ons lichaam heeft bloeddoorstroming nodig om te herstellen, voor beton is dat gewoon water.”
