Wie zei daar samenwerkingsfederalisme?

Het gaat slecht met het piepjonge samenwerkingsfederalisme van federaal premier Yves Leterme (CD&V). De botsing deze week tussen zijn regering en de Vlaamse ploeg van zijn partijgenoot Kris Peeters is symptomatisch voor de verwijdering in de geesten.

Viceminister-president Ingrid Lieten (sp.a) vond het optreden van de federale regering zowaar arrogant. Peeters ontkende, maar voegde er betekenisvol aan toe dat de discussie op het scherp van de snede werd gevoerd. Een goede verstaander heeft niet meer nodig om zich een beeld te vormen van hoe hard het er aan toe was gegaan.

Nu goed, Peeters en co hadden het kunnen weten. Ze waren naar het overleg gekomen met een todolijst voor de federale regering. In de zienswijze van de Vlaamse regering staat de federale ten dienste van de deelstaat.

Dat zie je van hier, moeten ze in de Wetstraat 16 hebben gedacht. Hoe dan ook, Vlaanderen kreeg tijdens de vergadering te horen dat de federatie een strakker budgettair stabiliteitsprogramma naar Europa had verstuurd. Dat kon niet, volgens Lieten, omdat de Vlaamse regering er niet bij werd betrokken. Ze dwaalde.

Vraag is natuurlijk of het de goede keuze is van de federatie om Vlaanderen de gordijnen in te jagen. Zeker wanneer ze samenwerkingsfederalisme predikt. De federale regering zal de Vlaamse broodnodig hebben om de staatsfinanciën opnieuw op het goede spoor te krijgen. In Vlaanderen leeft de vrees dat de federale overheid de begrotingscijfers van België op een sluipende manier zal proberen opkrikken via de gemeenten en provincies. Als er dan iets misloopt, moet de deelstaat tussenbeide komen.

Samenwerkingsfederalisme is een zo goed als onmogelijke zaak met asymmetrische coalities. Lieten kon stevig uit de hoek komen omdat ze geen partijgenoten in verlegenheid bracht. De sp.a regeert alleen mee in Vlaanderen.

De federale minister van Begroting, Guy Vanhengel (Open Vld), was er als de kippen bij om Lieten te verwijten dat ze vanuit de Vlaamse regering oppositie voerde tegen de federale. De vraag rijst meteen of Vanhengel niet vanuit de federale regeerploeg oppositie voert tegen de Vlaamse, waar zijn partij geen deel van uitmaakt.

Het boeltje draait vierkant. Dat is erg, want de bevolking heeft recht op meer coherentie, zeker in deze moeilijke tijden. En hier gaat het alleen om ruzies tussen Vlamingen. Wanneer de Franstaligen mee rond de tafel zitten, wordt het nog moeilijker. Hoe rapper de staat wordt hervormd hoe beter.

Boudewijn Vanpeteghem