Werk aan de winkel

De supermarktketen Delhaize wil 2500 banen schrappen in België. Na een ingrijpende organisatie doet de groep het in de Verenigde Staten beter, maar ook daar staan de marges onder druk.

Delhaize voert een herstructurering door, waarbij veertien van de 147 supermarkten dichtgaan. De groep wil 2500 banen schrappen in haar verkooppunten en centrale diensten. Het was een pijnlijke mededeling voor Denis Knoops, die enkele dagen daarvoor Dirk Van den Berghe had vervangen aan het hoofd van Delhaize België. Zoals veel andere analisten is Hans D’Haese van Bank Degroof niet verrast door die aankondiging, “maar de omvang van de herstructurering is veel groter dan verwacht”. Volgens de analisten van ING bewijst die ingreep dat de situatie op de Belgische markt nog meer gespannen is dan gedacht. Dat is ook slecht nieuws voor Colruyt.

Marges onder druk

Na een lichte daling in 2013 is de bedrijfsmarge van Delhaize in België fors gekelderd in het eerste kwartaal: van 4,8 naar 3,1 procent. De distributeur heeft vooral moeite om een antwoord te vinden op de moordende concurrentie op de Belgische markt. Philippe Vanmeerhaeghe, analist bij Puilaetco, denkt zelfs dat de markt oververzadigd is. Aan de ene kant zijn er de harddiscounters (Aldi, Lidl), die steeds meer verkooppunten openen. Aan de andere kant is er Albert Heijn, een filiaal van het Nederlandse Ahold, dat zich volop ontwikkelt in Vlaanderen. Acht van de veertien winkels die Delhaize wil sluiten, zijn gelegen in Vlaanderen.

Op die competitieve markt kampt Delhaize naar eigen zeggen met een loonkostenhandicap van ruim 16 procent tegenover Colruyt en 33 procent tegenover Albert Heijn. Pascal Weber, analist bij KBC Securities, vindt dat Albert Heijn zelfs zeer bevoordeeld is: “De groep heeft een concurrentievoordeel, niet alleen door haar jonge personeelsbestand (dat onder lagere barema’s valt, nvdr.), maar ook doordat ze goedkoper kan inkopen in Nederland.”

Het Amerikaanse voorbeeld

Delhaize moet zich aantrekkelijker profileren bij de consument, aangezien de prijsinspanningen van de jongste jaren en de opening van nieuwe verkooppunten — vooral franchises met Proxy Delhaize en Delhaize Shop & Go — het marktaandeel van de groep niet hebben doen groeien. Ze heeft aangekondigd dat ze 450 miljoen euro wil investeren in de periode 2015-2017, maar zonder duidelijk te maken waaraan ze die middelen precies zal besteden.

Nadat Delhaize in de Verenigde Staten enkele jaren marktaandeel en omzet had verloren, kondigde de groep in 2012 aan dat ze 5000 banen wilde schrappen. Er werd een nieuwe commerciële strategie opgezet. De verkoop van drie niet-strategische ketens — Harveys, Sweetbay en Reid’s — werd onlangs afgerond. De Amerikaanse activiteiten, die meer dan 60 procent van de groepsomzet vertegenwoordigen, zijn opnieuw gegroepeerd rond het historische merk Food Lion (een klassieke supermarkt met lage prijzen), Bottom Dollar (harddiscount) en Hannaford (meer nadruk op keuze, maar met prijsverlagingen).

Delhaize is er vorig jaar in geslaagd het tij te keren in de Verenigde Staten. In het eerste kwartaal van dit jaar liet Delhaize America zelfs een solide organische groei van 4,6 procent optekenen.

Twijfels en wantrouwen

Behalve haar vlaggenschip Delhaize en de winkels van AD, Proxy en Shop & Go baat de groep op de Belgische markt ook de harddiscountketen Red Market uit. Over de ontwikkeling van die vestigingen heeft Delhaize niet veel gezegd. De strategie in België wordt cruciaal voor Frans Muller, die sinds vorig jaar CEO is. De reorganisatie van de activiteiten in Zuid-Europa en de Verenigde Staten is grotendeels opgestart door het vorige directieteam onder leiding van Pierre-Olivier Beckers. Die stapte vorig jaar op. Ook zijn twee rechterhanden, Roland Smith bij Delhaize America en Stefan Descheemaeker, namen ontslag, zonder dat ze zijn vervangen.

Philippe Vanmeerhaeghe heeft twijfels over de manier waarop Delhaize de situatie aanpakt. Hij verwacht dat het herstructureringsplan de sociale spanningen kan doen oplopen, met een nefast effect op de activiteiten. “Op lange termijn zal de herstructurering wellicht een positieve impact op de winst hebben, maar op korte termijn heeft ze wellicht een kostprijs. De marges zullen de komende kwartalen onder druk staan.” De slechte reclame die voortvloeit uit het herstructureringsplan, kan ook de franchisenetwerken treffen.

De markten koesteren wantrouwen tegen Frans Muller. Hij werd ooit beschouwd als een van de rijzende sterren van de Duitse gigant Metro, maar de divisie Cash & Carry (met de hypermarkten Metro en Makro) waarover hij de leiding had, presteert zwak. Tussen 2008 en 2012 is de omzet bij vergelijkbare gegevens over het algemeen teruggevallen, terwijl de bedrijfsmarge alleen al in 2012 daalde van 3,7 naar 3 procent.

Lagere rentabiliteit

Philippe Vanmeerhaeghe is van oordeel dat het aandeel Delhaize met een verwachte koers-winstverhouding van 12,8 voor 2014 een juiste en perfect normale korting biedt tegenover zijn historische gemiddelde. Zijn voorkeur in de distributiesector gaat naar Ahold en Dia, al valt niet te ontkennen dat die branche te lijden heeft onder een felle concurrentiestrijd. In het Verenigd Koninkrijk kondigde Sainsbury vorige week nog een daling van zijn kwartaalomzet aan van 1,1 procent. Daarmee doet het iets beter dan het verlies met 3,8 procent van Tesco, de op twee na grootste distributeur ter wereld, die de weerslag ondervindt van de opmars van Aldi en Lidl in Europa.

Daarnaast blijven de marges onder druk staan, zoals bij Delhaize America (daling van 4 tot 3,6 %) en bij gigant Wal Mart, waarvan de marge in de VS is gedaald van 7,8 tot 7,3 procent in het eerste kwartaal van zijn boekjaar. Die aanhoudende en algemene druk op de rentabiliteit van de grote distributeurs is te verklaren door de grote investeringen die ze realiseren met hun aanzienlijke kasstroom (distributeurs betalen aangekochte goederen vaak pas nadat ze die hebben verkocht).

Ondanks die op het eerste gezicht gunstige financiële indicatoren, raden we dus aan voorzichtig te blijven met voedingsketens in het algemeen, en met Delhaize in het bijzonder.

Lees ook: Flirten rendeert

CÉDRIC BOITTE

“Het herstructureringsplan kan de sociale spanningen doen oplopen, met een nefast effect op de activiteiten”