Welke vrije stroommarkt wil het VBO?
Bij monde van het VBO protesteren de bedrijven tegen de stijgende stroomprijzen. Maar de gewezen kabinetschef van Olivier Deleuze vond het VBO “flauw en flets” in zijn opstelling. VBO-topman Tony Vandeputte reageert.
Op 1 juli mag de Vlaamse elektriciteitsmarkt dan volledig vrij zijn, de bedrijven klagen steen en been over stijgende elektriciteitsprijzen. De vorige regering moest zelfs een maximumprijs invoeren om nog erger te voorkomen, en nam op de valreep nog twee ingrijpende beslissingen om de vrijmaking van de markt vlot te trekken, zoals de veiling van productiecapaciteit van Electrabel. Topman Tony Vandeputte van het Verbond van Belgische Ondernemingen ( VBO): “Vooral de KMO’s betalen vandaag in vergelijking met de buurlanden nog te veel voor hun elektriciteit. Dat dossier is prioritair. Wel merken we een gebrek aan expertise en knowhow rond de energiebevoorrading bij de KMO’s. We roepen de KMO’s op zich te groeperen, om dan gezamenlijk de nodige knowhow en een sterkere onderhandelingspositie tegenover de producenten op te bouwen.”
TRENDS. Heeft het VBO voor zijn leden de voorbije vier jaar genoeg geijverd voor vrije energiemarkten en lagere prijzen?
TONY VANDEPUTTE (VBO). “We hebben sinds 1999 als lid van het controlecomité voor 800 miljoen euro aan tariefverlagingen goedgekeurd. Het zijn vandaag nog vooral de KMO’s, niet de gezinnen, die in vergelijking met de buurlanden te veel betalen voor hun elektriciteit. We gaan akkoord met de maatregelen die de regering nam – al is het veilen van 30 % van de productiecapaciteit van Electrabel wel wat veel – op voorwaarde dat juridisch wordt gecheckt wat kan en wat niet kan. Voorts hebben we de lange reeks heffingen aangeklaagd. Tegen 2010 belopen die mogelijk 10 à 15 euro per megawattuur op een basiskostprijs van 30 euro per megawattuur. We eisen dat de heffingen zeker niet hoger worden dan wat bij de handelspartners gangbaar is, en dat de gemeenten geherfinancierd worden met algemene middelen en niet via een heffing op het hoogspanningsnet. Anders draaien de grotere verbruikers op voor de financiering van de gemeenten. Het VBO pleit voor een maximumfactuur per bedrijf wat betreft de heffingen, of ten minste een regime dat tegemoetkomt aan de noden van de industriële verbruikers, zoals dat bijvoorbeeld in Nederland het geval is.”
Hoe evalueert u het werk van Deleuze?
VANDEPUTTE. “Door laat een netbeheerder aan te stellen, met als gevolg de laattijdige publicatie van distributie- en transporttarieven, creëerde de overheid een klimaat van rechtsonzekerheid. De vertraging is ook te wijten aan de polariserende aanpak van het kabinet-Deleuze. Electrabel en het controlecomité werden met alle zonden van Israël overladen. Dan wordt het moeilijk om goed werk te leveren. Luc Barbé gedroeg zich als een Mozes die van de berg Sinaï afdaalt om te zeggen hoe het moet, maar de overheid heeft veel schuld aan de huidig chaotische situatie.”
Is een sterk Electrabel verzoenbaar met een rigoureuze vrijmaking?
VANDEPUTTE. “Als er een echt vrije Europese stroommarkt is, kiezen we voor een sterke vrijmaking, want dan kan Electrabel in Europa zakendoen. Maar is dat niet zo, dan moeten we vrijmaken zonder potten te breken. De knoop zit dus op Europees niveau, en daar is de toestand ontnuchterend. De Europese richtlijn dateert van 1996, maar van een vrije Europese stroommarkt is nog geen sprake. Onder meer door een tekort aan grensoverschrijdende transmissiecapaciteit is de Europese markt een mozaïek van deelmarkten, gedomineerd door enkele grote spelers. België heeft in dit Europese kader twee opties. Optie één: we forceren – dat is de methode Deleuze – maar die werkwijze biedt geen zekerheid voor lagere tarieven omdat er geen Europese markt bestaat. Optie twee: we herstellen de dialoog tussen producenten en consumenten. Dat is een pleidooi voor zo laag mogelijke tarieven – omdat die zo belangrijk zijn voor de al moeilijke internationale concurrentiepositie van de bedrijven – maar dan zonder onze dominante spelers te discrimineren tegenover hun grotere buitenlandse concurrenten. Dat zou immers op termijn ten koste kunnen gaan van de bevoorradingszekerheid en daar heeft niemand baat bij.”
Daan Killemaes
“Het zijn vandaag nog vooral de KMO’s, niet de gezinnen, die in vergelijking met de buurlanden te veel betalen voor hun elektriciteit.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier