Wegwijs in de energiedoolhof

Als u energiebesparende investeringen hebt gedaan aan uw woning, kunt u een groot deel van die uitgaven recupereren via uw fiscale aangifte. Maar door de vele wetswijzigingen van de jongste jaren is die aangifte een ingewikkeld kluwen geworden. Hoe komt u beslagen op het ijs?

Particulieren die investeringen doen om hun woning energiezuiniger te maken, krijgen daarvoor sinds 2004 een aanzienlijke belastingvermindering. Tot eind dit jaar kon u aanspraak maken op dat fiscale voordeel als u een contract afsloot met een geregistreerde aannemer om zonnepanelen, dubbel glas, waterverwarming op zonne-energie, uitrustingen voor de productie van geothermische energie, thermostatische kranen of een kamerthermostaat met een tijdschakelaar te plaatsen aan een woning die ouder is dan vijf jaar. Ook de vervanging en het onderhoud van een stookketel, dakisolatie en een energieaudit van een woning gaven recht op de belastingkorting. Om budgettaire redenen heeft de regering-Di Rupo de energieaftrek vanaf 1 januari dit jaar fors teruggeschroefd. Enkel uitgaven voor dakisolatie aan een woning ouder dan vijf jaar komen vanaf het inkomstenjaar 2012 nog in aanmerking voor een fiscaal voordeel.

Hebt u voor 28 november 2011 een overeenkomst gesloten met een aannemer om bijvoorbeeld dubbel glas of zonnepanelen te plaatsen, dan kunt u ook dit en mogelijk zelfs de volgende inkomstenjaren nog een deel van die uitgaven terugvorderen. De belastingvermindering bedraagt dan 40 procent van de investering, met een maximum van 2830 euro. Voor zonnepanelen is het maximumbedrag 3680 euro (bedragen geldig voor het inkomstenjaar 2011). Die korting wordt rechtstreeks afgehouden van de belastingen die u moet betalen, zodat u uiteindelijk 40 procent van uw investering terugkrijgt.

Als u aan uw woning zulke werken hebt laten uitvoeren of dat nog van plan bent, moet u uw uitgaven recupereren via uw fiscale aangifte. Dat is lang niet vanzelfsprekend. De jongste jaren is de wetgeving voor de energieaftrek vaak veranderd, zodat het aangifteformulier op dat gebied een ingewikkeld kluwen is geworden. De gevolgen van de maatregelen van de regering-Di Rupo zullen pas in 2013 zichtbaar worden op de belastingaangifte.

Woningen jonger en ouder dan vijf jaar

Op de fiscale aangifte wordt een onderscheid gemaakt tussen woningen die bij de aanvang van de werken minder dan vijf jaar en langer dan vijf jaar in gebruik zijn. Voor woningen die jonger zijn dan vijf jaar, geldt de belastingvermindering slechts voor drie soorten energiebesparende uitgaven: zonnepanelen, waterverwarming op zonne-energie en uitrustingen voor de productie van geothermische energie. Op het belastingformulier staan daarvoor afzonderlijke codes.

De overdracht van de aftrek

Sinds 2009 kunt u de belastingvermindering spreiden over vier jaar – het jaar van de werken en de daaropvolgende drie jaar – als u een energiebesparende investering hebt gedaan aan een woning die ouder is dan vijf jaar en als het totaal van de korting hoger is dan het maximumbedrag. Een voorbeeld: u hebt in 2010 voor 20.000 euro zonnepanelen laten plaatsen aan het huis waar u tien jaar geleden bent ingetrokken. U hebt dan in principe recht op een belastingvermindering van 8000 euro (40 procent van 20.000 euro), maar die wordt beperkt tot het maximum van 3600 euro dat van toepassing was in het inkomstenjaar 2010.

Het deel van de vermindering boven dat maximumbedrag kon u overdragen naar de drie jaar die volgden op het jaar dat u de uitgaven hebt gedaan. Dat betekent dat u 4400 euro (8000 – 3600 euro) kunt doorsluizen naar de volgende jaren: 3680 euro naar 2011 en het saldo van 720 euro naar 2012. Ook in die jaren krijgt u nog een belastingvermindering, ook al hebt u dan geen energiebesparende uitgaven meer gedaan. Gespreid over drie jaar recupereert u zo 8000 euro of 40 procent van uw totale investering. Op de aangifte zijn een hele reeks codes ingevoerd, waar u de overgedragen aftrek kunt invullen van energiebesparende uitgaven die u hebt gedaan in 2009 en 2010.

Hebt u in 2009 voor 20.000 euro zonnepanelen laten plaatsen aan uw nieuwbouwwoning, dan had u voor dat inkomstenjaar wel recht op het maximale fiscale voordeel van 3600 euro, maar omdat de woning toen geen vijf jaar in gebruik was, is het saldo niet overdraagbaar naar de volgende jaren.

Investeringen aan één woning

Op de belastingaangifte wordt een onderscheid gemaakt tussen energiebesparende investeringen die u hebt laten uitvoeren aan één enkele woning en investeringen aan meerdere woningen. Voor werken aan één woning vult u het totale bedrag van de uitgaven in die u dat jaar hebt gedaan.

Hebt u nog een overgedragen aftrek voor werken die u in 2009 of 2010 aan een woning hebt laten doen, dan moet u het bedrag invullen dat u recupereert, en dus niet het bedrag dat u in 2009 of 2010 hebt betaald. Zo zou u het saldo van 4400 euro uit het voorbeeld kunnen invullen. Het is niet nodig dat bedrag te beperken tot de maximale aftrek van 3600 euro. Wilt u weten op welke korting u dit jaar nog recht hebt, dan vindt u die informatie op het aanslagbiljet van uw vorige aangifte (inkomstenjaar 2010, aanslagjaar 2011).

De overdracht voor zonnepanelen moet u afzonderlijk aangeven, omdat die uitgaven recht geven op een hogere aftrek.

Investeringen aan meerdere woningen

U hebt ook recht op een fiscaal voordeel als u energiebesparende investeringen hebt gedaan aan verscheidene woningen. Stel dat u tien woningen bezit, waarop u zonnepanelen hebt laten installeren. Omdat het maximum van 3680 euro geldt per woning, hebt u daardoor recht op een energieaftrek van 36.800 euro. De berekening wordt dan zo ingewikkeld, dat het haast ondoenbaar is zelf de bedragen te berekenen die u moet aangeven op uw belastingformulier.

Om die reden stelt de federale overheidsdienst Financiën op zijn website een uitgebreide berekeningsmodule ter beschikking (www.minfin.fgov.be). De module berekent welke bedragen u naar de volgende aanslagjaren kunt overdragen. Klik in de rechterkolom bovenaan op ‘E-services’ en vervolgens op ‘Calc-Energy-Plus – Uitgaven 2011’, die u terugvindt onder de rubriek ‘E-services voor Particulieren’.

Het belastingkrediet

In 2009 werd een fiscaal voordeel gegeven aan particulieren die hun woning hadden laten isoleren, maar te weinig belastingen betaalden om de vermindering volledig te kunnen recupereren. Vanaf 2010 werd die regeling uitgebreid voor de vervanging of het onderhoud van een stookketel, de plaatsing van dubbel glas, de installatie van thermostatische kranen of een kamerthermostaat met een tijdschakelaar en een energieaudit.

Op de aangifte staan afzonderlijke codes om die uitgaven aan te geven. Die codes vallen onmiddellijk op door het rode uitroepteken dat achter de omschrijving van de uitgaven staat. Dat verwijst naar een vraag onderaan de pagina of u “in 2011 beroepsinkomsten hebt verkregen die bij overeenkomst zijn vrijgesteld en die niet in aanmerking komen voor de berekening van de belasting op uw andere inkomsten”. De belastingplichtige moet daarop ‘ja’ of ‘neen’ antwoorden als hij de betreffende codes invult. Voor het overgrote deel van de belastingplichtigen zal het antwoord ‘neen’ zijn. Europese ambtenaren, van wie de inkomsten fiscaal zijn vrijgesteld, moeten wel ‘ja’ aankruisen.

De betaling spreiden

Het fiscale voordeel kan alleen worden overgedragen naar de volgende drie jaar als de woning ouder is dan vijf jaar. Als uw woning jonger is, kunt u de belastingvermindering optimaliseren door de betaling van de werken te spreiden, op voorwaarde dat u daarvoor een overeenkomst hebt gesloten met een geregistreerde aannemer voor 28 november 2011. Of u in een bepaald jaar recht hebt op de energieaftrek, hangt niet af van de datum van de factuur of het jaar dat de werken worden uitgevoerd, maar wel van de datum waarop u de factuur betaalt.

Laat u zonnepanelen installeren aan uw nieuwbouwwoning, dan kunt u met de aannemer mogelijk afspreken dat u de betaling van de factuur spreidt over twee of drie jaar. Op die manier kunt u toch twee of drie keer het maximaal toegelaten bedrag aftrekken. De fiscus beschouwt een voorschot alleen als een betaling als de werken dat jaar ook zijn aangevat. Uiteraard kunt u de belastingvermindering ook optimaliseren door de werken te spreiden over meerdere jaren.

JOHAN STEENACKERS

Wilt u weten op welke belastingvermindering u nog recht hebt, dan vindt u dat bedrag op het aanslagbiljet van uw vorige aangifte.