Weg met het fiscale conflictmodel

De regering-Michel is uit de startblokken geschoten en de beleidsverklaringen van de excellenties werden gewikt en gewogen. De maatregelen over de taxificatie zijn in het geweld van die discussie wat verloren gegaan. De regering wil het vertrouwen tussen de belastingplichtigen en de belastingadministratie, in het bijzonder de controlediensten, versterken en streven naar een evenwicht tussen de belangen van beide groepen. Hoe ze dat doel precies wil bereiken, laat ze voorlopig in het midden, maar de opzet moet worden toegejuicht. Het is inderdaad tijd dat men de fiscus en de belastingplichtige meer met elkaar laat samenwerken. Daarvoor kan de regering inspiratie putten uit vijf voorstellen van de werkgroep Fiscaal Correct.

· Richt een Commissie voor Fiscale Normen met adviserende bevoegdheid op.

De jongste jaren heeft de fiscale wetgever herhaaldelijk zijn toevlucht moeten nemen tot fiscale reparatiewetten. Voorbeelden daarvan zijn de regeling over de voordelen van alle aard op bedrijfswagens en de hervorming van de roerende voorheffing. Dat kan worden verholpen door een Commissie voor Fiscale Normen op te richten met een adviserende bevoegdheid. Een kwaliteitsvolle fiscale wetgeving vereist een gedegen juridische screening van de teksten. Daarnaast is ook een macro-economische studie onontbeerlijk om na te gaan of de maatregelen budgettair het verhoopte resultaat zullen opleveren en wat de impact op onze economie is.

· Richt een fiscale helpdesk op om belastingplichtigen te helpen.

Heel wat ondernemers kunnen de gevolgen van nieuwe fiscale wetgeving moeilijk inschatten. Een fiscale helpdesk kan dat probleem verhelpen. De belastingplichtige kan daar snel bindende antwoorden krijgen over de praktische invulling van de fiscale regelgeving. Ook hier moet werk worden gemaakt van een onedeskpolicy, zodat de belastingplichtige dezelfde dienst kan contacteren voor zowel de federale als de regionale belastingen.

· Voer een constructief controlebeleid.

Het huidige fiscale controlebeleid is te veel op bestraffen gericht. Dat is nefast voor het vertrouwen in de fiscus. De regering moet werk maken van een consensusmodel. Als de fiscus bij een controle voor het eerst een niet-frauduleuze overtreding vaststelt, geeft hij het beste een waarschuwing aan de belastingplichtige, in plaats van meteen te straffen.

De ondernemingen zouden ook voor een vorm ‘omgekeerde controle’ kunnen kiezen. In dat systeem kunnen ze een contract met de fiscus sluiten dat hen verplicht op vrijwillige en regelmatige basis hun boekhoudkundige en financiële gegevens aan de fiscus over te maken en duidelijkheid te geven over de fiscaal relevante keuzes die de onderneming in die periode heeft gemaakt. De fiscus moet dan binnen een korte periode zijn fiat geven over de keuzes, zodat er onmiddellijk rechtszekerheid is.

· Richt een Comité F op.

De belastingplichtigen hebben schrik voor fiscale willekeur. Die vrees is niet geheel onterecht. Onlangs nog publiceerde het Rekenhof een rapport waaruit blijkt dat het beleid van de fiscus bij niet-aangifte grote regionale verschillen vertoont. Dat verschil in behandeling laat zich ook op andere domeinen voelen. Er is behoefte aan de oprichting van een ‘Comité F’dat toezicht houdt op de gelijke behandeling van de belastingplichtigen en op de uniforme interpretatie van de fiscale regelgeving.

· Stel de rulingcommissie en de fiscale bemiddelingsdienst paritair samen.

Wie zekerheid wil over een fiscale constructie, kan terecht bij de rulingcommissie van de FOD Financiën. Die dienst bestaat uitsluitend uit fiscale ambtenaren. De rulingcommissie zou beter paritair worden samengesteld. De beslissing van wat fiscaal al dan niet aanvaardbaar is, mag niet louter bij de fiscus liggen, maar moet het gevolg zijn van overleg met het fiscale middenveld. Dat consensusmodel zal het draagvlak van de rulings vergroten. Deze opmerking geldt ook voor de fiscale bemiddelingsdienst. Ook daar is een paritaire samenstelling nodig om de geloofwaardigheid van de dienst te versterken en het succes van de fiscale bemiddeling te vergroten.

De auteur is advocaat en hoogleraar fiscaal recht.

MICHEL MAUS

De beslissing van wat fiscaal al dan niet aanvaardbaar is, mag niet louter bij de fiscus liggen, maar moet het gevolg zijn van overleg met het fiscale middenveld.