‘We moeten meer worden dan een depotfabriek’
Gewezen topadvocaat Steven De Keyser werd op vraag van het private-equityfonds Syntegra geheadhunt om een groeistrategie voor Gevers Group uit te stippelen. De organisatie moet meer doen dan patenten deponeren. Rond intellectuele rechten wordt een breed dienstenpakket opgebouwd in België, Frankrijk en Zwitserland.
Gevers Group staat op een keerpunt. De organisatie ontstond in 1898 in Antwerpen en is de Belgische marktleider in de voorbereiding en juridische omkadering van intellectuele-eigendomsrechten, zoals patenten en merken. CEO Steven De Keyser streeft naar een radicale koerswijziging: “We willen meer zijn dan een depotfabriek. Gevers moet in België, Frankrijk en Zwitserland de marktleider worden in advies over intellectuele-eigendomsrechten. We geven dus niet alleen antwoord op de vraag hoe, maar ook of en wanneer bijvoorbeeld een patent moet worden aangevraagd.”
De Keyser werd verleden jaar aangetrokken door de koppensneller Egon Zehnder om de IP (Intellectual Property)-consultant te leiden. Hij heeft een ruime ervaring in de juridische dienstverlening, als managing partner van het advocatenkantoor Caestecker en bij de succesvolle uitbouw van DLA Piper in België en Europa. Daarna stichtte hij Bignon-De Keyser, een advieskantoor voor vooral juridische beroepen, waarvoor hij als directielid nog beperkte opdrachten uitvoert.
Onder zware druk
De Keyser vergelijkt de IP-sector met de balie van twintig jaar geleden. “Advocaten waanden zich onaantastbaar als beschermde groep”, herinnert hij. “De digitalisering moderniseerde het beroep, maar had ook tot gevolg dat sommige complexe kerntaken doorsneediensten werden. Er kwam scherpe concurrentie uit onverwachte hoek, zoals de Big Four en de sociale secretariaten. Door de economische crisis worden klanten ook kritischer en eisen ze geen standaardservice, maar toegevoegde waarde. Wie dat ook in de IP-sector niet doet, is gedoemd te verdwijnen.”
De Keysers overstap past in de groeistrategie, die sinds de instap van de Franse private-equitygroep Syntegra Capital in 2007 werd gevoerd. Het toen uit vijf Belgische vestingen bestaande Bureau Gevers opende snel kantoren in Toulouse, Parijs en het Zwitserse Neuchâtel. De herdoopte Gevers Group deed ook overnames, zoals onlangs nog de Franse sectorgenoot Orès.
De Keyser: “De sector staat zwaar onder druk. Vroeger waren IP-specialisten ook halve vertaalbureaus, die technische octrooien omzetten in een juridisch correct document in de taal waar het be-schermd moest worden. De vertaalindustrie levert vandaag met nieuwe technologie vrij eenvoudig deze producten. Bovendien wordt het Engels almaar meer de voertaal voor octrooien. Dat onderdeel van de dienstverlening werd gedecimeerd. Een ander element is het gebrek aan professioneel management, waardoor een resem IP-bedrijven zichzelf ter discussie stelt. Dan staan wij klaar om een bod te doen. Het is ook al gebeurd dat we na een faillissement enkel het klantenbestand overnemen.”
De schaalvergroting heeft zin, omdat Gevers onder zijn 215 medewerkers (160 in België) zeer gespecialiseerde inge-nieurs uit alle sectoren in dienst heeft, die zich pas na een zeer zwaar examen als octrooigemachtigde mogen inschrijven. Gevers werft ook juristen aan, onder wie heel wat gewezen advocaten die zich in een nichemarkt inwerkten. Dit soort sectorspecialisme vraagt veel personeel, dat pas optimaal rendeert als het voor zoveel mogelijk opdrachten wordt ingeschakeld.
Gevers haalde in 2013 een omzet van 47,5 miljoen euro, waarvan 33 miljoen in ons land, 12 miljoen in Frankrijk en de rest in Zwitserland. De afdeling patenten neemt 28 miljoen voor haar rekening, de afdeling merken de rest. Die laatste is in België de grootste met 17 miljoen omzet.
Luxemburgse holding
De Luxemburgse holdingvennootschap R Port consolideert veertien Belgische, Franse en Zwitserse bedrijven van Gevers Group. De actiefzijde van de balans bestaat voor 23,5 miljoen euro uit goodwill, op een balanstotaal van 45,1 miljoen (2012). R Port heeft een eigen vermogen van 19 miljoen. Op de resultatenrekening prijkt een omzet van 46 miljoen, een daling met 11 miljoen als gevolg van de verzelfstandiging van de vroegere dochter Valipat. De operationele winst bedroeg 5 miljoen, een toename met 15 miljoen.
“Het is moeilijk in de jaarrekening zicht te krijgen op het exacte rendement in onze sector”, relativeert De Keyser. “Medewerkers staan in loondienst of zijn vennoot. De verloning van de eerste groep is een (arbeids)kostprijs bovenaan de resultatenrekening (meer bepaald 8,2 miljoen voor R Port SA, nvdr). De tweede krijgt een (niet vrijgegeven, nvdr) dividend van de winst onderaan. De mengvormen maken een vergelijking nog complexer.”
In een noot bij de jaarrekening is er ook sprake van een arbitrageprocedure over de verloning van de gewezen topman Jacques Gevers, die na de overname als bestuurder en minderheidsaandeelhouder aan boord bleef. Dat dossier zou principieel afgehandeld zijn. Naast meerderheidsaandeelhouder Syntegra heeft ook het management van Gevers Group aandelen.
Fusie lijkt logisch
In de rest van Europa zijn er naast kleinere spelers ook grote groepen zoals het Britse Marks & Clerk of het Nederlandse Knijff Trademark Attorneys. Syntegra is al zeven jaar aandeelhouder. Wordt het niet tijd dat de private-equityspeler een exit organiseert, om bijvoorbeeld via een fusie een speler van Europees niveau te vormen?
“Op papier klopt die redenering”, erkent De Keyser. “We hebben echter geen internationale partner nodig om internationaal actief te zijn. Via bevriende ondernemingen bieden we al diensten aan in 180 landen. In de praktijk kan een schaalvergroting via overnames er zelfs toe leiden dat de gefuseerde groep de band met de klant verliest. Er is trouwens nog geen sprake van een exit. Eerst moeten we de strategie ook intern aansturen. ”
Switchen van ‘depotfabriek’ naar dienstenbedrijf vereist een totaal ander management. Gevers was er vroeger primair op gericht om depots klaar te stomen. De Keyser: “In een fullservicefilosofie is die aanpak passé. Een uitvinding via een patent beschermen, is soms geen goed advies. In de klassieke industrie ging een octrooi, bijvoorbeeld op een onderdeel van een hoogoven, decennia mee. Dan heeft het zin om een patentprocedure van anderhalf tot twee jaar op te starten. Maar in een sector waar een product maar enkele maanden of een paar jaar meegaat, kan dat niet aangewezen zijn. Misschien is een bescherming als model of merk dan wel sneller en efficiënter. Dus moeten we dat de klant vertellen.”
Die aanpak vereist ook een switch in het personeelsbeleid. In plaats van een premie voor de bereikte omzet in de depots, worden de werknemers nu beoordeeld in functie van de klantentevredenheid. Ook de vorming via de Gevers Acadamy krijgt een boost.
Vroeger gaf Gevers ook al advies, maar rekende het daarvoor niets aan. De Keyser: “Nu rekenen we wel een ereloon voor een onafhankelijk advies. Ons succes mag niet meer afhangen van het aantal afgeleverde depots. Ook onze klanten moeten anders leren te denken. Ondernemers bekijken de intellectuele eigendom nog stiefmoederlijk. Ik geef onmiddellijk toe dat dit ook een gevolg is van het feit dat IP-bedrijven soms de klanten stiefmoederlijk behandelden. Maar die tijd is — hand op het hart — definitief voorbij.”
HANS BROCKMANS
“Wie zich in de sector van intellectueel eigendom niet aanpast, is gedoemd te verdwijnen”
“Een uitvinding via een patent beschermen, is soms geen goed advies”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier