De jaarlijkse doorlichting van de Belgische ziekenhuissector brengt weinig nieuws. De fragiele verbetering van 2014 is vorig jaar alweer verdampt. Een structurele verandering dringt zich op.
De financiële gezondheid van de Belgische ziekenhuizen is in 2015 opnieuw verslechterd. Dat blijkt uit de MAHA-studie van Belfius, dat deze doorlichting al voor de 22ste keer maakt. In 2014 was er een fragiele verbetering, maar een jaar later ligt de operationele winst van alle ziekenhuizen samen opnieuw een derde lager. De omzet van de ziekenhuizen is in 2015 weliswaar gestegen, de investeringen bleven op peil en de loonkosten zijn onder controle. Toch werken 32 van de 91 ziekenhuizen met verlies.
De Belgische ziekenhuizen hebben het moeilijker dan ooit. Kan het zo nog verder?
PETER DEGADT. “We flirten met de nullijn. Op een gezamenlijke omzet van 14 miljard halen alle Belgische ziekenhuizen samen een operationele winst van 106 miljoen. Dat is twee keer niets. Dat de regering aankondigt nog eens 50 miljoen euro te willen besparen in de sector, belooft weinig goeds. Tegelijk pleiten de mutualiteiten ervoor alle supplementen af te schaffen. De financiële gevolgen daarvan zijn steeds lastiger in te beelden. Bovendien voelen we vanaf september opnieuw de impact van de indexaanpassingen in de personeelskosten. De ziekenhuissector dreigt collectief de dieperik in te gaan.
“We moeten het landschap herverdelen. De aanbodstructuur voor acute geneeskunde moet veranderen. We hebben behoefte aan kleine, lokaal verankerde ziekenhuizen die toegankelijke zorg leveren voor een verouderende bevolking. Tegelijk zijn er centra voor gespecialiseerde zorg nodig. Die hertekening van het landschap is een geleidelijk proces, maar ze is nodig.”
Fusies heetten de oplossing te zijn. Die remedie lijkt achterhaald. Minister Maggie De Block wil de ziekenhuisfinanciering herzien en gelooft in ziekenhuisnetwerken.
DEGADT. “De hervorming kwam traag op gang, maar nu is er een draagvlak. Alle Belgische ziekenhuizen zien de rationaliteit achter de ziekenhuisnetwerken. En het klopt dat de vroegere fusies geen soelaas meer brengen. De beddenafbouw in de sector is al gebeurd. Grote winst is daar niet meer te rapen.
“Wel noodzakelijk is een nieuw financieringssysteem met inbegrip van een herziening van de honoraria. Er is een herverdeling nodig. Die mag men niet blijven uitstellen omdat er geen geld is. Je moet de moed hebben om de dingen bij te sturen. Voor mijn part mag dat gebeuren met een financieringsmechanisme dat de ziekenhuizen responsabiliseert voor courante ingrepen waarvan de kostprijs makkelijk vooraf te berekenen is.”
De overheidsbijdrage voor ziekenhuizen groeit nauwelijks, terwijl de vergrijzingsfactuur en de personeelskosten nog zullen aandikken. Waar moet een ziekenhuis zijn geld halen?
DEGADT. “Dat is een maatschappelijke discussie. Onze sector kan enkel proberen de middelen zo kwaliteitsvol mogelijk te besteden. Als de regering niet in de nodige middelen voorziet om een kwaliteitsvolle zorg voor iedereen te garanderen, moet ze dat ook openlijk durven te zeggen. Neem nu kankergeneesmiddelen. Die verbeterden de jongste jaren spectaculair, maar ze zijn duur. Natuurlijk wil de maatschappij niemand zorg ontzeggen, maar die keuze is niet vrijblijvend.”
ROELAND BYL
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier