Water uit de ton

Een zomers alternatief voor de gebruikelijke kop koffie is een glas gekoeld water uit het kraantje van de cilindervormige waterkoeler. Dit fenomeen vindt de laatste jaren versneld ingang in de Belgische bedrijfswereld, maar al bij al groeit de markt trager dan verhoopt.

Enkele jaren geleden besefte de Amerikaan David Rubenstein – toen actief in de diamantsector – dat in het Belgische kantoorleven het fenomeen van de in Amerika zo populaire waterkoelers onbekend was. Het principe is eenvoudig: een apparaat combineert koelkast, doseerkraantje en een waterreservoir van vijf gallon (18,9 liter). Kraantje open en het apparaat zorgt voor wat heet “een gezonde en dorstlessende verfrissing”. In de Verenigde Staten is dit systeem van waterkoelers al jaren gemeengoed omdat de sector er profiteert van de gezondheidsmanie die het land kenmerkt.

TRAGE GROEI.

Rubenstein hoorde de kassa rinkelen en richtte, samen met enkele investeerders in 1993, het bedrijf Sip-Well op. Enkele jaren later blijkt de verovering van de Belgische kantoorkeel iets moeilijker te verlopen dan verhoopt. Hij was trouwens niet de enige pionier die zich vol vertrouwen wierp op de markt van de waterkoelers. Ook Emmanuel Eeman van Aqua Europe is er bij van het eerste uur. Beide pioniers hebben vandaag samen circa 65% marktaandeel en kunnen zich terecht marktleider noemen.

Hoewel begin jaren ’90 waterkoelers in België en Europa een recent fenomeen waren, rekende iedereen op een enorme groei. Sedert 1993 zou in Europa het aantal waterkoelers jaarlijks zijn toegenomen met circa 35 tot 50%. Vooral in het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische landen blijkt het fenomeen aan te slaan. Frankrijk is de laatste jaren bezig aan een inhaalbeweging.

Ook in België groeit de sector, maar de prognose die de pioniers aanvankelijk stelden, is moeilijk haalbaar. Sip-Well droomde ervan om in drie jaar tijd het aantal waterkoelers van 1000 op 60.000 te brengen. Dat blijkt achteraf te hoog gegrepen. “Het klimaat speelt in ons nadeel,” weet Eeman, die ook voorzitter is van de Belgian Bottled Water Cooler Association (BBWCA). “In de natte maanden is de nood aan een verfrissende slok water minder groot. Je kunt België niet vergelijken met een land als Israël, waar de markt van waterkoelers veel explosiever groeit.”

Toch blijft de sector optimistisch. “Wellicht zal binnen de vijf jaar het aantal waterkoelers verdubbelen,” aldus Eeman.

Nu zijn dat er zo’n 25.000 in België, waarvan de pioniers Sip-Well en Aqua Europe er ieder ongeveer 8000 in handen hebben. Op enige afstand volgt Aquavital met een kleine 2500, gevolgd door de middenmotors Quebec en The Globe. Daarnaast zijn er een tiental zeer kleine bedrijven en bedrijven die waterkoelers niet als hun kernactiviteit beschouwen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de beursgenoteerde koffiebrander Miko. Van oudsher richt Miko zich op de niet-particuliere markt. “We zijn met Aquaservice gestart als een zomeralternatief,” weet gedelegeerd bestuurder Frans Michielsen. “We merken dat de vraag naar water toeneemt. Voor ons was het aanvankelijk interessant om het dalend koffieverbruik tijdens de zomer op te vangen, maar omdat – onder invloed van het gezondheidsimago – tijdens de winter het verbruik van water toeneemt, zijn we bezig deze activiteit geleidelijk uit te bouwen.”

REGIONAAL.

Het leveren van waterkoelers blijkt een zeer regionale aangelegenheid te zijn. Dat is te horen bij zowat alle leveranciers. De logistieke ondersteuning vergt een goede organisatie. Eigenlijk werkt het principe van de melkboer nog het beste. Sales manager Eduardo Brotman van Sip-Well: “Wij beschikken over dertien vrachtwagens om de klanten te beleveren. Iedere truck heeft een vaste ronde, zodat onze medewerker dagelijks bij de klant komt. Dat is de enige manier waarop het werkt, maar betekent wel dat je niet zomaar ergens één klant in een verafgelegen streek kunt bedienen. Je moet de kosten van de kilometers compenseren.”

Momenteel staat 95% van de Belgische waterkoelers op kantoor en nemen particulieren slechts 5% voor hun rekening. Op termijn is de particuliere consument – naar analogie met Amerika – ook een doelgroep. “Dat is nog niet voor morgen,” weet Eeman. “De vraag is onder andere hoe je de distributie moet organiseren. Daarenboven is er nog geen wettelijk kader voor het onderhoud van het toestel. Trouwens, nog niet alle bedrijven hebben op dit moment een waterkoeler. Dus daar is nog werk aan de winkel.”

Er zijn in de markt heel wat kleine bedrijfjes die proberen een graantje mee te pikken, maar die wellicht niet actief zullen blijven. “De pioniersjaren zijn voorbij,” weet Eeman. “We hebben nu een eigen federatie en leggen strenge reglementeringen inzake hygiëne en de kwaliteit van de bottelinstallaties op, om eventuele wantoestanden te voorkomen.”

ROELAND BYL