Wat is Telindus waard?

Telindus is meer waard dan Belgacom ervoor wil geven, vindt Telindus zelf. Maar de marges staan onder druk, de eigen producten boeken verlies en ook sommige buitenlandse projecten leverden geen winst op. Het Telindus-management belooft niettemin dat de bedrijfswinst tegen eind maart 2006 zal verdrievoudigen. Hoe zal dat gebeuren?

Het was geen Carlo de Benedetti met pralines op de stoep. Maar het ongevraagde bod van Belgacom, die namiddag op 29 september, heeft hetzelfde effect. Telindus is voor altijd veranderd. Als de deal doorgaat, is het afgelopen met Telindus’ positionering als “onafhankelijke derde partij” – hoe geruststellend de sirenenzang van Belgacom-topman Didier Bellens momenteel ook klinkt.

“Netwerkintegratoren zoals Telindus bepalen mee de keuze van de operator waarmee hun klant gaat werkten. Voor zover dat een keuze is voor Telenet of Mobistar, werkt Telindus tegen Belgacom. Met de overname stelt Belgacom dus voor een deel zijn eigen omzet veilig. Voor Belgacom is het ook een defensieve zet,” klinkt het bij een manager van een groot Amerikaans informaticabedrijf.

Korreltje zout

Er is geen weg terug. Het tegenoffensief van gedelegeerd bestuurder Ronald Everaert en voorzitter Jan Steyaert, achter het vaandel van de aandeelhouderswaarde, doet niet meer dan dat bevestigen. Vorige week nog beloofde het Telindus-bestuur om aan zijn beleggers in de komende maanden meer dan 4 euro per aandeel uit te keren, fiscaalvriendelijk in het handje. De bedrijfswinst zou tegen eind maart verdrievoudigen tot “4 à 5 %”. En alle filialen zouden tegen dan operationele winst draaien. Moedige taal.

Analist Peter Van Assche van Dexia neemt het met een korrel zout. Saneren in de verlieslatende filialen zal niet volstaan, vermoedt hij. “De brutomarge moet omhoog en die staat juist onder druk.” Analist Jean-Marc Mayeur van ING wijst erop dat de omzet jaar op jaar fors is verbeterd, maar de brutomarge met 1 % is gedaald, tot 23,9 % (de recente acquisitie van het Franse Arche buiten beschouwing gelaten). “Producten tonen een margedaling van 1,5 % door dollareffecten en prijserosie. Er zijn ook minder eigen producten verkocht, waarop de marge traditioneel hoger is. En Telindus verkoopt meer aan telecomoperatoren, met traditioneel lagere marges.”

Helemaal negatief is hij niet. Telindus zal in de tweede jaarhelft meer eigen producten verkopen, verwacht hij (onder meer in videobewaking) en het dollareffect zal gunstiger worden.

Buitenlandse filialen aanpakken

Het management van Telindus zelf wil vooral ingrijpen in de filialen in Italië, China en Duitsland, en in de eigen producten, die in de eerste helft van dit jaar alles samen nog 6,9 miljoen euro bedrijfsverlies boekten. Dat moet over vijf maanden dus afgelopen zijn. Nieuwe focus op diensten, re-engineering, het terugschroeven van activiteiten, en verkoop of sluiting moeten die blokken aan het been wegwerken, heet het.

De vraag rijst dan wel of Telindus tegelijk, zoals het management óók belooft, “superieure groei” kan realiseren. Die ingrepen snoeien volgens Dexia-analist Peter Van Assche toch 63 miljoen euro omzet (2006) weg. En het uitkeren van 150 miljoen cash en equivalenten aan de aandeelhouders, zoals het management plant, vermindert de kansen op verdere nuttige acquisities, zoals het Franse Arche met zijn 95 miljoen euro omzet en 360 medewerkers, dat in juni werd overgenomen. De twintig jaar oude ambitie om een “pan-Europese speler” te zijn, lijkt voorlopig opgeborgen.

Snoeien in buitenlandse filialen is op papier een eenvoudige manier om de winstmarge op te krikken, want Telindus is winstgevender naarmate je dichter bij huis komt. De Belgische werkvennootschappen Telindus NV (Haasrode) en Telindus Sourcing (Bergen) boekten vorig jaar volgens Graydon respectievelijk 4,25 en 10 % bedrijfswinst over opbrengsten van 182 en 20 miljoen euro, met samen 697 werknemers. Volgens een goedgeplaatste bron is de bedrijfswinst in België nu 10 % met 650 werknemers (naast 175 in groepsfuncties). De groei in de Benelux was 18 % in het eerste semester.

Het personeel – waar nu het grapje de ronde doet “Soms blijf je beter waar je bent”, verwijzend naar de win back-actie van Belgacom – verwacht dan ook ingrepen in het buitenland, niet in België, waar toch al constant wordt bespaard.

Optimisme over de sector

Patrick Slaets, de ICT-specialist bij Agoria, is optimistisch over de netwerkintegratoren. “Die sector draait op dit moment vrij goed. De industriële investeringen in België zijn tussen 2001 en 2004 ongeveer 30 % gedaald en in 2004 kampten we werkelijk met een onderinvestering. Nu zien we een herneming. Infrastructuur profiteert daar als eerste van.”

Het blijven echter vooral investeringen om kosten te verlagen. “De tijd is voorbij dat informatica als ‘strategisch wapen’ werd verkocht. Vandaag is het een tool, er zijn geen sky is the limit-toestanden meer. De banksector haalt zijn budgetten 10 % naar omlaag tegenover 2004,” zegt topman Jean-Claude Vandenbosch van Getronics Belux, een directe concurrent van Telindus (zie kader: Kan Telindus leren van Getronics?). “Het goede ding is dat we oplossingen verkopen om die budgetten naar beneden te halen.”

“In low end-diensten is de concurrentie en de prijzendruk zeer scherp,” meent Vincent Simonart, een ex-Belgacom- en ex-Telindus-directeur die bij Siemens de verkoopactiviteiten Communicatie in België leidt (550 werknemers). Zijn recept voor betere marges? “Zoveel mogelijk eigen producten, oplossingen en diensten, en zoveel mogelijk business met hoge toegevoegde waarde: complexe projecten, business consultancy, systeemintegratie, outsourcing enzovoort.”

“De buzz words in outsourcing, off- en nearshoring en remote management zijn efficiëntie, standaardisatie en kostencontrole,” meent Sebastiaan Schreijen, analist van Fortis Bank. Hij gaat ervan uit dat de prijserosie in de branche in de tweede jaarhelft alleen al rond 2 % zal liggen, variërend van 1,5 % in Nederland tot 3 % in Azië.

Minder personeel, meer efficiëntie

Telindus noemt zijn turnaroundplan, gelanceerd in februari 2004, Flagship 2006. Het dateert van februari 2004 en beloofde toen om Telindus via acquisities in de “pan-Europese topdrie” te loodsen, een volledig portfolio van genetwerkte ICT-oplossingen en sourcing services te bezorgen en 4 à 5 % recurrente bedrijfswinst over heel 2006 (wat dus iets later is dan wat vorige week werd beloofd) te laten boeken.

“In de praktijk is er maar één optie voor zulke spelers in managed services: de kosten sneller omlaag brengen dan de toegevingen die ze moeten doen op de prijs,” weet Sebastiaan Schreijen van Fortis Bank.

Bij Getronics gaat alles door de mangel op zoek naar besparingen: de eigen informatieverwerkingskosten, telecom, faciliteiten, bedrijfswagens, marketing en “natuurlijk de administratieve kosten”, aldus algemeen directeur Jean-Claude Vandenbosch van Getronics Belux.

“Vermindering van personeel is de sleutel om de winstmarges te bewaren in een industrie die sterk gefocust blijft op lage exploitatiekosten,” meent Schreijen. Herstructureringskosten beschouwt Schreijen daarom gewoon als een onderdeel van de courante werking (terwijl Ronald Everaert het vorige week had over “7 à 10 miljoen euro” die als “een eenmalige herstructureringskost” zouden moeten worden geboekt).

De tijd dat onderhoudscontracten op hardware voor een schier gegarandeerd inkomen zorgden, is voorbij. Ook Siemens heeft daar moeten terugschroeven. Vandenbosch: “Je mag niet de reputatie hebben dat je ‘ready for everything and good at nothing’ bent. Als je alles aanneemt, blijf je met mensen op onderhoudscontracten zitten voor technologieën die al jaren verouderd zijn. Dat is slecht voor je ebitda. Dus moet je vooral goed je portfolio definiëren: wat doen we niet? Waar zijn we sterk in? Dit is een low-margin business. Eén project kan je business kapot maken, of winstgevend.”

Het vervangen van technici op de baan door management vanuit netwerkbeheercentra is in de sector dé sleutel voor efficiëntie. Telindus, Belgacom, Getronics, Siemens, Econocom hebben nu allemaal zo’n commercieel netwerkbeheercentrum. Telindus was de eerste, in mei 2003.

Dat betekent niet noodzakelijk dat zo’n netwerkbeheercentrum direct een goudmijn is. Telindus bracht zijn eigen International Service Center – dat fysiek in Haasrode is gevestigd – halfweg vorig jaar juridisch onder bij Telindus Sourcing in Bergen. Op die manier kunnen de verliezen van het centrum fiscaal worden verrekend met de winst uit de gsm-activiteiten.

En er zijn commerciële grenzen aan wat van op afstand kan worden gedaan. “De publieke sector gebruikt nog weinig remote services. De Europese Unie en de ministeries vragen fysieke aanwezigheid. Eurocontrol ( nvdr – een groot outsourcingcontract) is enkel on site. Dexia wil één technicus die alles doet in zijn bankkantoren,” zegt Vandenbosch.

Grote internationale projecten

Getronics haalt al 80 % van zijn omzet uit diensten. Telindus zat in de eerste jaarhelft nog maar aan 42 %. Nog 54 % komt uit de levering, implementatie en ondersteuning van een myriade aan andermans producten – nog steeds vooral Cisco – met nog eens 4 % uit eigen producten, onder andere in videobewaking.

Een van de aandachtspunten in Flagship 2006 is de versterking van de ploeg van nu ongeveer zestig man in applicatie-integratie. Dat is te weinig om zich te meten met de grote ICT-projectspecialisten, zoals LogicaCMG of AtosOrigin, die nu het meest van de heropleving in de informatica profiteren. De convergentie tussen de diensten – vast en mobiel, voice, video en data – brengt namelijk ook steeds meer outsiders in de sector. Onlangs won het Antwerpse Ferranti Computer Systems, een onderdeel van de Nederlandse Nijkerk-holding en sterk in toepassingen voor de transportmarkt en energie, een contract van 1,3 miljoen euro voor het opzetten en beheren van de servicedesk voor e-government van de federale informaticadienst Fedict. Ferranti – 84 werknemers in 2004 – versloeg HP, Belgacom, Simac, Sun en Steria, vooral vanwege de kwaliteit van zijn procedures, zegt directeur-generaal Dominique Volon van Fedict. Telindus was uitgenodigd, maar diende geen offerte in. Getronics had zich niet kandidaat gesteld.

In de praktijk blijft Te-lindus dicht bij zijn bastion in netwerkcompetenties: advies en training, integratie en implementatie van een indrukwekkend aantal best of breed-technologieën, on site-diensten en managed services (helpdesk en onderhoud en beveiliging van op afstand). Met hier en daar werkelijk grote projecten, zoals het geïntegreerde video- en datanetwerk van de Ben Goerion-luchthaven in Tel Aviv, dat in 2003 goed was voor 21 miljoen euro omzet (en een verlies van 643.000 euro). Of het netwerkbeheercentrum voor Surfnet6 (Nederlandse universiteiten) en het platform voor de waardepapierentransacties van Rabobank (samen met KBC-ICT). Op zijn 32ste Internationaal Symposium, vorige week, kon het uitpakken met een miljoenencontract met de Navo, waarvoor het op twintig sites in vijftien landen een netwerkintrusiepreventiesysteem gaat implementeren. Een bewijs van zijn capaciteiten in beveiliging.

En grote binnenlandse projecten

Sinds vorig jaar draait Telindus, in een tijdelijke vereniging met EDS, de informatica van de Vlaamse administratie onder een contract dat voor Telindus ongeveer 10 miljoen euro per jaar waard is. Belgacom levert de vaste, Mobistar de mobiele telecom. En Telindus runt al meer dan drie jaar ook het Irisnet-netwerk van het Brussels Gewest, in een tijdelijke vereniging (50/50) met France Télécom (dat is een van de contracten waarvan men zich afvraagt hoe het verder moet als Belgacom Telindus overneemt). Irisnet was in 2004 goed voor een nettoverlies van 1,47 miljoen euro uit een omzet van 3,98 miljoen euro. “De aanleg van Irisnet vergt aanzienlijke investeringen – zo’n 8 miljoen euro tot nog toe – de winst voor Telindus en France Télécom komt pas in de laatste jaren naar boven,” zegt adjunct-directeur-generaal Robert Herzeele van Irisnet. Na die tijd wordt het netwerk eigendom van het gewest. Hoewel het geen vasteprijscontract is, staat Telindus wel degelijk onder druk om voortdurend efficiënter te zijn bij Irisnet. “Volgens het contract moeten zij goedkoper werken dan de marktprijzen, en die dalen gevoelig,” zegt Robert Herzeele.

De geloofwaardigheid van het bestuur

Het Telindus-bestuur beklaagt zich erover dat Belgacom te weinig biedt voor al dit moois. Na aftrek van de Mobistar-participatie en andere activa, niet meer dan 5,4 keer de operationele bedrijfskasstroom. Collega’s als Dimension Data (8,1 keer) of Getronics (6,7 keer) noteren veel duurder, stipt het Telindus-bestuur aan.

Vorige week bleek dat Belgacom niet onder de indruk was van die redenering. Na de raad van bestuur van woensdag liet het donderdagavond zuinigjes weten dat het bij zijn bod van 13,5 bleef, ook al rekende de beurs al weken op meer.

Daarmee wordt het bod een referendum over de geloofwaardigheid van het Telindus-bestuur, tenzij alsnog de gedoodverfde tegenbieders BT en France Télécom of een andere witte ridder uit de coulissen komen.

Het jaarrapport 2004 van Telindus ging onder de slagzin “Het leven is een netwerk”. Afwachten of de aandeelhouders van Telindus een netwerk vormen.

Bruno Leijnse

De twintig jaar oude ambitie om een pan-Europese speler te zijn, lijkt voorlopig opgeborgen.

De sleutel voor efficiëntie: technici op de baan vervangen door netwerkbeheercentra.