Waar komen al die apps vandaan?

De nog prille markt van de smartphone-applicaties bruist van de activiteit. Freelancers, gespecialiseerde appbureaus, grote IT-bedrijven: iedereen springt op de trein. De applicaties worden er beter van, maar wie zal de concurrentiestrijd overleven?

De komst van de iPhone zette niet enkel de wereld van de gsm-fabrikanten op haar kop. De smartphone van Apple veroorzaakte ook heel wat deining bij de uitgevers van software voor gsm’s. Apple zette de klassieke uitgevers en distributeurs op een zijspoor omdat elke kleine ontwikkelaar nu de kans kreeg om zijn software rechtstreeks aan te bieden aan het grote publiek. Heel wat entrepreneurs zagen brood in de ontwikkeling van smartphone-applicaties.

AppSolution, opgericht in november 2009, dook als een van de eerste start-ups in België in het segment van de iPhone-applicaties voor het grote publiek. De kmo werd uit de grond gestampt door de jonge ondernemer Jean-Paul de Ville en wist te groeien door een aantal grote Belgische merken en media te overtuigen een iPhone-applicatie te lanceren. Al snel kon het bedrijf een indrukwekkende klantenportefeuille voorleggen: Le Soir, La Libre Belgique, McDonald’s, Exki, de tijdschriften van Roularta… “Omdat AppSolution zo vroeg op dit segment sprong en een ontwikkelaar ongeveer zes maanden nodig heeft om de Apple-taal te doorgronden en iets op poten te zetten, nam de onderneming snel een fikse voorsprong”, zegt Jean- Michel Noe, senior manager bij Deloitte Fiduciaire, dat voor AppSolution een fundraising organiseerde. “Voor elk project van een klant creëerde het bedrijf nieuwe tools, die het later aan andere klanten aanbood tegen een lagere prijs.”

Gespecialiseerd in apps

Maar vanaf 2010 begonnen ook andere spelers zich te manifesteren. In the Pocket, Appstrakt en Tapptic zijn enkele van de zuivere appontwikkelaars op de Belgische markt. Al deze ondernemingen groeien als kool: na twee jaar geeft AppSolution al werk aan achttien mensen, In the Pocket aan twintig. Tapptic telt zelfs 28 medewerkers en heeft commerciële antennes in Frankrijk en Amsterdam. En elk van deze gespecialiseerde bureaus haalt een omzet van ongeveer een miljoen euro, soms zelfs meer. Nog niet alle rekeningen van 2011 zijn openbaar gemaakt, maar sommige firma’s hebben een heuse cijferwedloop ingezet. Ze zien de nieuwe, hyperconcurrentiele markt van de mobiele apps als de kip met de gouden eieren.

Deze specialisten zijn niet de enige die de applicaties in het vizier hebben. Veel freelancers wagen hun kans en er komen ook geregeld nieuwe start-ups voor mobiele toepassingen bij. De piepkleine Luikse firma IntoTheWeb bijvoorbeeld heeft zich gespecialiseerd in apps voor zelfstandigen, kmo’s en lokale spelers. “In het domein van de mobiele toepassingen komen er in België elke maand twee of drie nieuwe start-ups bij”, constateert Tanguy De Lestré, projectcoördinator bij Agoria en specialist in mobiele oplossingen. Andere, meer vindingrijke spelers creëren een nicheproduct om te downloaden. Dat is bijvoorbeeld zo bij Agilys, dat enkel mikt op het retailsegment en in maart 2011 uitpakte met myShopi, een boodschappenlijst voor smartphones. In een ander domein biedt de in februari opgerichte start-up TagTagCity een mobiele applicatie aan om steden op een interactieve manier te bezoeken.

Een geval apart: Emakina

Naast de gespecialiseerde start-ups proberen ook andere bedrijven voet aan de grond te krijgen in dit segment. Digitale bureaus bijvoorbeeld, zoals Emakina. “Omdat we Emakina willen positioneren als een full-service agency, moesten we uiteraard ook mobiele toepassingen aanbieden”, zegt Michaël Totta, hoofd van Emakina Applications. “Om snel aan de slag te kunnen in dit segment namen we The Reference over, een Gentse kmo met tien ontwikkelaars van mobiele apps.”

Geen enkel digitaal bureau is op dit vlak actiever dan Emakina, dat in België 34 medewerkers inzet op mobiele toepassingen. Nogal wat andere hebben de trein gemist en houden het dan maar bij webtoepassingen, zegt Jean-Michel Noe van Deloitte Fiduciaire. “Dat is ook gebeurd ook bij bureaus die zich beperken tot kleine projecten of tot applicaties die aan reclamecampagnes zijn gelinkt. Maar zij zullen de prijsdalingen bij de specialisten – die hun prijzen laten zakken naarmate ze meer ervaring opbouwen – niet kunnen volgen. In de meeste gevallen zullen ze de specialisten dus inschakelen als onderaannemers.”

Tot slot wekt het segment van de apps ook belangstelling van spelers uit de telecomsector (Belgacom Mobile Applications, Mobylla…) en de IT-sector (Real Dolmen, Econocom…). “Veel bedrijven hebben ingezien dat ze werk moeten maken van mobiele oplossingen, omdat die sector boomt”, aldus De Lestré. “Vandaag bedraagt de penetratiegraad van smartphones in België nog geen 30 procent, maar dat percentage zal wellicht fors stijgen, net als in onze buurlanden. In Spanje bijvoorbeeld zou al bijna 80 procent van de bevolking een smartphone bezitten.” En iedereen wil een stuk van de applicatietaart. De telecombedrijven hebben er alle belang bij om zich naar dit segment te richten. “Op Europees vlak tekenen zij voor de helft van alle ontwikkelde applicaties. Bij ons is dat lang niet het geval”, stelt De Lestré vast.

Klanten en technologie evolueren

Hoewel nog pril, is de markt al sterk aan het veranderen. Ten eerste omdat de technologie snel evolueert, veel sneller dan op het internet. “Apple blijft in een gestaag tempo ingrijpende wijzigingen doordrukken”, zegt Jean-Michel Noe. “Met iOS 5 kwamen er bijvoorbeeld meer dan 200 nieuwe functies bij.” Daarnaast is ook de geleidelijke opmars van Android in een heleboel apparaten (televisies, horloges en zelfs koelkasten) een gegeven waar rekening mee wordt gehouden. Appstrakt, een Vlaams bedrijf dat gespecialiseerd is in apps, gelooft sterk in applicaties in diverse toestellen, zoals printers.

Maar niet alle apps zijn een instantsucces. Volgens een speler uit de sector zijn een aantal merken en ondernemingen teleurgesteld over de ge-downloade volumes en investeren ze nu minder in applicaties dan vroeger. De app van Exki bijvoorbeeld werd amper 2500 keer gedownload. Keukenfabrikant Eggo haalt slechts 2000 downloads. “Met uitzondering van de applicaties van de media en de grote bedrijven – die echt meerwaarde bieden – vinden de meeste uitstalraamapplicaties geen gehoor en sterven ze een stille dood in de App Store”, aldus onze bron. “De apps op het downloadplatform laten staan, kost bijna niets. Als het websites waren geweest, waren ze al afgevoerd wegens de hoge hostingkosten, domeinkosten enzovoort.” Sommigen beweren dat 85 procent van de applicaties uiterst zelden of zelfs nooit wordt gedownload.

Naar een consolidatie

Overigens beginnen sommige grote klanten – de media bijvoorbeeld – hun applicaties zelf te beheren, zeker als die van strategisch belang zijn. Zo heeft Immoweb de applicatie die Emakina eerder voor het bedrijf had ontworpen, naar zich toegetrokken. De groep Rossel (Le Soir) is dan weer van plan om de code over te kopen van de applicatie die AppSolution voor de groep heeft ontwikkeld. Ook andere persgroepen bestuderen deze mogelijkheid.

Resultaat: de mobiele bureaus moeten zich nu al afvragen hoe hun toekomst er zal uitzien. “Ofwel blijven het winkels die gespecialiseerd zijn in kleinschalige klanten en projecten, ofwel evolueren ze”, voorspelt Jean-Michel Noe. “Evolueren kan door te investeren in interne groei of door een fusie aan te gaan met bijvoorbeeld een buitenlandse partner. Al kan zo’n agentschap zich natuurlijk ook altijd laten opkopen door een grote speler uit de informaticasector of door een digitaal bureau.”

Stormloop op de b2b-markt?

Net als In the Pocket, dat de b2b-dochter Showpad in het leven riep, heeft AppSolution ingezien dat het in die richting moest evolueren. De kmo heeft zonet een kapitaalverhoging van 550.000 euro doorgevoerd (30 procent van de aandelen) om onder meer internationaal te kunnen groeien. Maar de onderneming stort zich vooral met overgave op de b2b-markt. Met onder meer Tom & Co, IBA, Boiron en RMB sloot ze al samenwerkingsverbanden. AppSolution wil zich ook opwerpen als uitgever van software en start momenteel een dochteronderneming op die TappCtrl aan de man moet brengen, een iPad-programma om verkoopteams te leiden. Dat product wil de firma verkopen of verhuren en kan – als het succesvol is – een heuse melkkoe worden (359 tot 100.000 euro huurgeld per maand, afhankelijk van het aantal verkopers). “Gezien de aanvragen die we krijgen, geloven we heel sterk in de b2b-markt”, zegt De Ville, stichter van AppSolution. “Daar liggen de noden én de budgetten.”

Volgens onze bronnen bestuderen ook andere gespecialiseerde bureaus de mogelijkheid om fondsen te werven. Dat verbaast Jean-Michel Noe niet: “Als ze grote Europese klanten willen binnenhalen, moeten de start-ups stevig in hun schoenen staan en voldoende groot zijn. Met uitzondering van enkele early adopters zullen de grote ondernemingen niet het risico nemen om hun applicaties te bestellen bij kleine spelers.” Noe verwacht ook dat de Belgische markt van de applicatiemakers in 2012-2013 sterk zal evolueren. Hij voorspelt fusies en overnames in de komende maanden.

CHRISTOPHE CHARLOT