Voeding die uw weerstand verbetert?

Beweringen over de gezonde werking van voedingsmiddelen mogen straks alleen nog bij voldoende wetenschappelijke bewijzen.

Ze verhogen de weerstand, verbeteren de darmflora, verlagen de cholesterol – talloze voedingsmiddelen worden aan de man en vrouw gebracht met de nadruk op hun gezonde werking. Probiotica, bijvoorbeeld, werden als een van de eerste gezondheidsbevorderende voedingsmiddelen naar voren geschoven. Probiotica zijn levende micro-organismen (bijvoorbeeld bacteriën) die, wanneer ze in voldoende hoge concentraties worden toegediend, een gunstige invloed uitoefenen op de gezondheid. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft een lijst opgesteld van de bacteriële stammen die als probiotica in aanmerking komen. De organisatie stelt dat van deze stammen een zeker gezondheidseffect moet aangetoond zijn in dubbelblind gecontroleerde studies en dat die studies gepubliceerd moeten worden in gerenommeerde vakbladen.

Helaas lappen sommige fabrikanten die regels aan hun laars. Nu worden her en der producten op de markt gebracht die te weinig of niet de juiste bacteriën bevatten en toch als probiotica verkocht worden. Zij profiteren mee van de hype rond probiotica en van het wetenschappelijk onderzoek van megaproducenten als Yakult, de Japanse voedingsgigant waar het allemaal mee begonnen is.

Vermits de gezondheidsbevorderende effecten niet meteen voelbaar zijn, is misleiden niet eens zo moeilijk. Niet bepaald netjes en zeker ook oneerlijke concurrentie. Er wordt alvast werk gemaakt van een Europese regelgeving (zie kader).

Hoe werken probiotica?

Bacteriën hebben de slechte reputatie van ziekteverwekkers. U mag ze echter niet allemaal over dezelfde kam scheren. Ons lichaam zit vol met bacteriën. Meer nog, we kunnen niet zonder. In onze darmen alleen al huizen zo’n 1500 soorten en die spelen allemaal een rol in de spijsvertering. Van vele darmbacteriën (samen vormen ze de darmflora) is vandaag nog weinig gekend. Andere, waaronder bifidobacteriën en lactobacillen, zijn wel goed bestudeerd. Die families remmen de groei van ziekteverwekkende bacteriën in de darm doordat ze organische zuren produceren waarin ziektemakers niet goed gedijen. Extra aanvoer van bifidobacteriën als probiotica helpt in theorie de weerstand tegen bepaalde infecties verbeteren.

Uit het nog schaarse wetenschappelijk onderzoek blijkt nu dat deze bifidobacteriën in voldoende hoge concentratie bij kinderen met diarree het aantal dagen met stoelgangproblemen vermindert. In ander klinisch onderzoek werd vastgesteld dat lactobacillen de concentratie van ziekteverwekkende bacteriën in de neus verminderen met een verwachte reductie van het risico op infecties van de bovenste luchtwegen. Er zijn dus aanwijzingen dat probiotica een effect hebben op het immuunsysteem (de natuurlijke afweer), althans bij regelmatige gebruikers.

Marleen Finoulst