Verzekeraars onder druk

Overheden en centrale banken kunnen best niet te lang passief blijven toekijken. De noodoplossingen die telkens weer worden uitgedokterd voor de wereldwijde financiële crisis, doen me denken aan een schaker die slechts één of twee zetten vooruit kan denken: hij verliest elke match.

Het klassieke voorbeeld is dat van de moral hazard: door telkens tussenbeide te komen als een organisatie/bank/land dreigt te falen, lost men een kortetermijnprobleem op, maar creëert men een groter probleem later. De verwachting dat er telkens een sterke hand klaarstaat als valnet, maakt de sector immers alleen maar roekelozer.

Maar daar stopt het niet bij. De massale interventies van de centrale banken hebben wel meer schadelijke effecten die pas op termijn aan de oppervlakte komen. Neem nu de zerorentepolitiek die gevoerd wordt. In Japan werd die meer dan tien jaar geleden zonder succes gebruikt in de strijd tegen de economische malaise. Maar het leverde alleen meer ellende op. De Japanse bevolking spaarde alsmaar meer, om minder opbrengst te krijgen. De Japanse staat voelde zich niet gediscplineerd door rentebetalingen, en liet de schuld oplopen. En Japanse verzekeraars gingen gebukt onder lage rente-inkomsten terwijl de bevolking steeds ouder werd dan oorspronkelijk geschat.

Nipponisering We denken nog altijd dat we in een vrijemarkteconomie leven, maar de kenmerken van een staatsgeleide planeconomie nemen elke dag toe. Hoeveel sectoren worden niet gesubsidieerd door de overheid, direct of indirect? Hoeveel verschilt de politiek van de centrale banken (vooral in de VS, maar ook elders) nog van een geleide economie ?

De nipponisering van de westerse wereld is ondertussen in volle snelheid bezig. De vergrijzing wordt bewust of onbewust overal continu onderschat, met desastreuze gevolgen voor de jongere generatie in landen zonder pensioenreserves. Maar één sector in het bijzonder ziet de komende jaren een driedubele schokgolf met vertraging op zich afkomen.

De verzekeringssector wordt eerst getroffen door de steeds langere levensduur van de bevolking. Maar tezelfdertijd begint de lage rente hun inkomensmodel te wurgen. Ten derde wordt de strengere regelgeving een bijkomende molensteen rond de nek van de verzekeraars.

“Solvency II”, het Basel III voor de verzekeraars, staat voor de deur. Een nieuwe lading regelgeving die alvast levenslange werkgarantie oplevert voor de huidige generatie actuarissen in de wereld. Analisten zijn het niet eens over de gevolgen. Het lijkt erop dat kleine verzekeraars de complexe materie niet zullen kunnen volgen, en dat ze een verdere consolidatie zal veroorzaken. Voorts doet het vermoeden dat verzekeraars minder risico zullen nemen. In een wereld waar rendement even schaars is als gras in de woestijn, zal de drievoudige wurging (vergrijzing, rente, regelgeving) de sector tot een grote klaagzang aanzetten, en zullen de verzekeraars de sectoren vervoegen die moeten rekenen op massale overheidsinterventies.

Geert Noels

Reacties zijn welkom op trends@econopolis.be