Vervroegd terugbetalen doet u met mate

Spaargeld brengt nauwelijks nog iets op. Het kan daarom een goede investering zijn een deel van uw hypothecaire lening terug te betalen aan uw bank. Dat doet u beter met het behoud van uw maximale fiscale aftrek. Hoe pakt u dat het beste aan?

Door de lage rente op spaarboekjes en op andere vastrentende beleggingen zoals termijnrekeningen en kasbons, kan het een goed idee zijn uw spaargeld te gebruiken om uw hypothecaire lening geheel of gedeeltelijk af te betalen. Als u bijvoorbeeld hebt geleend tegen een rentevoet van 4 procent en u slechts 1,5 procent intrest krijgt op uw spaargeld, is de rekening vlug gemaakt. Alleen mag u de fiscale gevolgen van zo’n terugbetaling niet uit het oog verliezen.

Woonbonus

De fiscus stort een belangrijk deel van uw hypothecair krediet terug. Leningen die werden afgesloten na 1 januari 2005 vallen onder de zogenoemde woonbonus. Als u leent met een minimumlooptijd van tien jaar om uw eigen en enige woning te kopen, te bouwen of te verbouwen, kunt u de betaalde kapitaalaflossingen, intresten en premies van de waarborgende schuldsaldoverzekering fiscaal in mindering brengen.

Die aftrek is wel begrensd tot 2200 euro per medelener (bedrag geldig voor het inkomstenjaar 2012). Gedurende de eerste tien jaar van de lening wordt dat bedrag verhoogd met 730 euro tot 2930 euro (bedrag geldig voor het inkomstenjaar 2012), zolang de gefinancierde woning uw enige woning blijft. Na tien jaar – of als u binnen die termijn een tweede woning verwerft – valt u terug op de basisaftrek van 2200 euro. Als u met uw partner hebt geleend voor uw gezinswoning, bedraagt het totale aftrekbare bedrag gedurende de eerste tien jaar 5860 euro (2930 euro x 2). Dat bedrag levert een besparing van 45 procent op (te verhogen met de uitgespaarde gemeentebelasting).

Volledige terugbetaling

Welke fiscale gevolgen de vervroegde terugbetaling van een hypothecair krediet heeft, hangt af van het feit of u het volledige uitstaande saldo aflost, of slechts een deel ervan. Stel dat u in september 2007 samen met uw partner 100.000 euro hebt geleend voor uw eigen en enige woning. De lening loopt over twintig jaar. In oktober 2012 – dus na vijf jaar – moet u nog een bedrag van 75.000 euro aflossen aan uw bank. U beslist die lening in één keer terug te betalen met het geld dat op uw spaarboekje staat.

De normale maandbedragen in de periode tussen januari en september 2012 kunt u fiscaal aftrekken tot maximaal 5860 euro. Maar omdat u het uitstaande saldo minder dan tien jaar na het afsluiten van de lening in één keer afbetaalt, kunt u voor dat bedrag geen aanspraak meer maken op het belastingvoordeel. De voorwaarde dat de lening minimaal tien jaar moet lopen, is niet langer vervuld.

Nadat u uw lening vervroegd hebt terugbetaald, valt het recht op de woonbonus weg. Als u in een gemeente met bijvoorbeeld 6 procent aanvullende belastingen woont, verliest u daardoor de volgende vijf jaar jaarlijks een fiscaal voordeel van 2795,22 euro (5860 euro x 45 % x 1,06). Na tien jaar zou u zijn teruggevallen op de basis van 4400 euro per jaar (2200 euro x 2). Maar ook dan verliest u 2098,8 euro per jaar (4400 euro x 45 % x 1,06).

Indien u het uitstaande saldo meer dan tien jaar na het afsluiten van de lening zou terugbetalen, is dat bedrag – samen met de gewone aflossingen tijdens het jaar van de vervroegde terugbetaling – wel aftrekbaar tot de grens van 5860 euro. Maar aangezien dat bedrag beperkt is, levert zo’n terugbetaling meestal geen extra voordeel op.

Gedeeltelijke terugbetaling

U kunt ook een deel van een lopende lening vervroegd aflossen. Stel dat u in oktober 25.000 euro terugbetaalt van het uitstaande saldo van 75.000 euro, zodat er 50.000 euro overblijft. De vervroegde terugbetaling van 25.000 euro komt niet in aanmerking voor een belastingaftrek, aangezien de terugbetaling gebeurt binnen de tien jaar nadat u de lening hebt afgesloten. De normale aflossingen in de periode tussen januari en september 2012 zijn fiscaal wel aftrekbaar en vallen onder de woonbonus van maximaal 5860 euro per jaar.

Vanaf 2013 – het jaar na de gedeeltelijke aflossing – blijven de kapitaalaflossingen, de intresten en de premies van de schuldsaldoverzekering die u aflost om de rest van uw lening terug te betalen, fiscaal aftrekbaar. Als u een lopende lening meer dan tien jaar na het afsluiten gedeeltelijk afbetaalt, komen zowel het terugbetaalde deel als de gewone aflossingen in aanmerking voor de woonbonus.

De ideale strategie

Dat u een hypothecair krediet volledig afbetaalt voordat de looptijd is verstreken, is uit fiscaal oogpunt bekeken niet de beste oplossing. Dat is nog meer het geval als u de lening aflost binnen de tien jaar nadat u die hebt afgesloten, want dan verliest u het recht op de verhoogde woonbonus van 2930 euro per medelener. Uw fiscale verlies bedraagt dan 45 procent van dat bedrag, of 1318,5 euro per jaar (te verhogen met de uitgespaarde gemeentebelasting). Hebt u geleend samen met uw partner, dan loopt het verlies op tot 2637 euro per jaar (plus de uitgespaarde gemeentebelasting). Na tien jaar komt het fiscale verlies van een volledige vervroegde terugbetaling voor één medelener uit op 990 euro (45 % van 2200 euro), of op 1980 euro per jaar voor twee medeleners.

De ideale strategie is een gedeeltelijke vervroegde aflossing, waarbij u het terugbetaalde bedrag afstemt op het behoud van het maximaal aftrekbare bedrag. Het beste is dat u een bedrag aan kapitaal en intresten overhoudt dat gelijk is aan het maximaal aftrekbare bedrag van 2930 of 5860 euro (2200 of 4400 euro bij een terugbetaling na meer dan tien jaar).

Hoe groot dat bedrag precies moet zijn, hangt onder andere af van de rentevoet en de resterende looptijd. Heeft de lening een resterende looptijd van vijftien jaar en hebt u geleend met uw partner – we gaan uit van de huidige rentevoeten – dan bedraagt het fiscaal optimale saldo van de lening ongeveer 85.000 euro. U laat het precieze bedrag het beste berekenen door uw bankier of een onafhankelijke kredietadviseur zoals Immotheker, die daarvoor over speciale berekeningsprogramma’s beschikken. Houd er ook rekening mee dat de woonbonus elk jaar wordt geïndexeerd en dat de jaarlasten kunnen dalen als u hebt gekozen voor een variabele rente. Dat betekent dat u het beste een marge van 10 à 15 procent neemt boven op het bedrag van 85.000 euro in ons voorbeeld.

JOHAN STEENACKERS

De ideale strategie is een gedeeltelijke vervroegde aflossing, waarbij u het terugbetaalde bedrag afstemt op het behoud van het maximaal aftrekbare bedrag.